دانشجویان به جای شناسایی نیاز‌ها در جست و جوی مدرک هستند

رضا مهدی عضو هیئت علمی مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در گفت‌وگو با خبرنگار آموزش و پژوهش آنا درباره وضعیت ارتباط صنایع و دانشگاه‌ها گفت: ارتباط صنایع و دانشگاه‌ها نیز همانند مسئله مهم بیکاری و اشتغال، دارای ابعاد چندگانه است. 

وی افزود: در برخی زمینه‌ها دانشگاه‌های ما ضعف دارند و از کیفیت لازم برای روابط با صنعت و جامعه و دولت برخوردار نیستند و اغلب آموزش‌ها و پژوهش‌های آن‌ها بی ربط با مسائل و نیاز‌های صنعت است. 

** صنایع در برخی زمینه‌های ضعف دارند

مهدی تصریح کرد: در برخی زمینه‌ها نیز صنایع ما دارای ضعف هستند و نیازی برای ارتباط با دانشگاه‌ها احساس نمی‌کنند. به عنوان مثال، صنعت مونتاژ چه نیازی به دانش جدید که عمدتاً نزد دانشگاه هاست، دارد؟ صنعتی که واحد تحقیق و توسعه (R&D) ندارد، چگونه می‌تواند با مخزن دانش یعنی دانشگاه‌ها ارتباط بگیرد؟ یا وقتی که میزان سرمایه گذاری در صنعت پایین است (همچنان که در موضوع بیکاری عنوان شد)، چه نوآوری و کارآفرینی می‌خواهد اتفق بیفتد که نیازمند دانش و دانشگاه باشد. 

عضو مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با بیان اینکه ضعف ارتباط صنعت و دانشگاه، مسائلی در هر دو قطب آن (قطب صنعت و قطب دانشگاه) داشته و این دو قطب، از قدرت لازم برای جذب یکدیگر ندارند، تاکید کرد: مسائل فرهنگی نیز در این ضعف دخالت دارند و این مسائل باعث می‌شود که هر دو قطب خود را ذی حق قملداد کند و نواقص و ایرادات را متوجه طرف مقابل کنند. 

** جامعه به علم کارآفرین نیاز دارد

معاون فرهنگی سابق دانشگاه فنی و حرفه‌ای اضافه کرد: جامعه ما هم به علم کارآفرین و هم به صنعت کارآفرین نیاز دارد تا ارتباط صنعت و دانشگاه به معنای حقیقی کلمه اتفاق بیفتد. البته، برخی دانشگاه‌ها در برخی رشته‌ها ارتباط خوبی با برخی صنایع بزرگ داشته و مزایای فراوانی از این تعاملات نصیب هر دو طرف می‌شود

مهدی درباره دلایل جذب نشدن برخی دانشجویان به رشته‌های مهارتی گفت: عدم اشتیاق خانواده‌ها و دانش آموزان به رشته‌های مهارتی و کلاً مهارت آموزی دارای علل و دلایل متعددی است، اولین عامل اینکه خانواده‌ها عمدتاً دنبال مدارج عالی تحصیلی بوده و فرزندان خود را به مسیری که این مدارج را با راحت‌ترین شکل کسب کندد، هدایت می‌کنند. عموماً خانواده‌ها از دیرباز در حوزۀ انتظار از تحصیل فرزندان خود دچار اشتباه هستند و همین اشتباه را تکرار می‌کنند.

** دانشجویان به جای جذب نیاز‌ها در جست و جوی مدرک هستند 

وی ادامه داد: جامعه ما درحوزه تحصیل، یک جامعه مدرک محور است. بنابراین؛ به جای جستجوی نیاز‌ها در جستجوی مدرک است. از این رو، مهارت آموزی در اولویت‌های اصلی نیست. 

عضو مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تصریح کرد: مدارس و کارگزاران آن‌ها هنوز به سطحی از دانش نرسیده اند که قادر باشند هدایت و راهنمایی تحصیلی را به نحو درست انجام دهند و خود آن‌ها نیز گرفتار جو حاکم شده و قادر به ایفای نقش موثر نیستند.

وی با بیان اینکه امکانات دانشگاه‌های مهارت محور بسیار کمتر و ضعیف‌تر از دانشگاه‌های عمومی و نظری بوده و جاذبه آن‌ها برای ورود دانشجویان قابل مقایسه با دانشگاه‌های دیگر نیست، تاکید کرد: در حوزه اشتغال و مراحل پس از تحصیل (نظیر پرستیژ اجتماعی) نیز عمدۀ فارغ التحصیلان و خانواده‌ها در جستجوی میز و شغل تمیز هستند، این مشاغل عمدتاً در دسترس تحصیل در دانشگاه‌های بزرگ عمومی و نظری است نه دانشگاه‌های مهارتی.