نگاه آینده پژوهانه باید در اولویت سیاستگذاران برنامه هفتم توسعه باشد

ایمان رضوانی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادوکارآفرینی خبرگزاری آنا، درباره سیاست‌های کلی برنامه پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور که به امور زیربنایی و اجرای طرح‌های عظیم مبتنی بر آینده نگری اشاره دارد به خبرنگار ما گفت: در این برنامه به مساله مهمی اشاره شده که کل برنامه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی گفت: برنامه‌های گذشته و سمت و سوی سرمایه گذاری ملی برای ۱۵ الی ۲۰ سال پیش است و به هیچ وجه مبتنی بر متد روز دنیا و تغییرات اقلیمی که در دنیا حادث شده نیست. در رویکرد‌های نوین باید بسیار موشکافانه برخورد کرد و حتی تغییرات سیاسی آینده را نیز مدنظر قرار داد.

این استاد دانشگاه افزود: امروز کشاورزی ما تماما زیان ده است یعنی کشت‌هایی که ما انجام می‌دهیم بر اساس همان روش سنتی و قدیمی است و بر پایه‌ی ایده‌ای که در ۳۰ الی ۴۰ سال پیش وجود داشت تبیین شده است. به عنوان مثال هندوانه که آب ما را هدر می‌دهد و ضررده است هنوز در حال تولید است. این سبک کاشت نه تنها آینده نگرانه نیست بلکه امروز را هم مختل کرده است.

رضوانی ادامه داد: نظر شخصی من این است که برنامه ریزی بلندمدت ما باید یک فرآیند آینده پژوهانه باشد یعنی ما اول باید ببینیم بر اساس تغییرات اقلیمی جهان، دنیا به کدام سمت حرکت می‌کند و بحث انرژی به کجا خواهد رسید سپس تصمیمات بزرگ را اتخاذ کنیم. مثلا اگر ما به سمت تکنولوژی بر اساس پایه سوخت فسیلی برویم قطعا تا ۵ سال آینده زیانده خواهیم بود.

وی افزود: در تحقیقات آینده شناسی باید تغییرات اقلیمی، سیاسی و اجتماعی را در برآورد‌های زیرساختی خود ببینیم. این چند سال شما شاهد بودید که ما نفت را می‌فروختیم و بعد در ازای پول نفت ما به سمت ساخت نیروگاه رفتیم، چون نیاز مبرم به انرژی داشتیم. باید دقت داشته باشیم که در ارتباطات آینده با کشور‌های چین و روسیه به سمت خریداری آخرین تکنولوژی‌ها برویم تا عقب ماندگی بعضی حوزه‌های صنعتی را جبران کنیم. امروز سد‌هایی که در گذشته ساخته ایم به دلیل نادیده گرفتن مسائل سیاسی هزینه آفرین شده اند و ما در مرز‌های خود با عراق و افغانستان درگیر هستیم.

رضوانی تاکید کرد: اگر نگاه آینده پژوهانه در اولویت سیاستگذاری ما نباشد هزینه کرد ما برای آینده به ضرر تبدیل خواهد شد. در رابطه با فضا دانش ما کفایت این حجم عظیم از تکنولوژی را ندارد و ما باید دانشمندان خارجی یا نخبگان خودمان را که در ناسا مشغول هستند و به ۹۰ نفر می‌ر سند را به کشور دعوت کنیم و از دانش آن‌ها نهایت استفاده را ببریم. ما باید مراقب مقاله بازی‌های یکسری از اساتید متخلف باشیم. به عنوان مثال بعضی از اساتید با پرداخت ۱۲۰ دلار به یک دانشجوی چینی مقاله تهیه می‌کنند و برای خود جایگاه علمی می‌تراشند.

این استاد دانشگاه گوشزد کرد: یکسری از اساتید از علم روز عقب افتاده اند و افرادی که در دانشگاه تدریس می‌کنند در بازار کار موفق نیستند. عدم توجه به درآمد اساتید باعث شده است که میل به دانش اندوزی به شدت کاهش پیدا کند امروز درآمد یک هیئت علمی در دانشگاه ما با یک راننده فعال در تاکسی اینترنتی برابری می‌کند. رابطه مستقیم بین درآمد و تربیت اساتید متبحر وجود دارد در صورت ادامه این شرایط اساتید خبره دانشگاهی تربیت نخواهد شد.

این آینده پژوه اضافه کرد: من به شرکت‌های دانش بنیان حوزه مواد غذایی امید زیادی دارم. کشور ما در صنایع غذایی و صنایع تبدیلی کشاورزی سرآمد خواهد بود. ما در این حوزه مزیت‌های بالقوه‌ای داریم که اختصاصی مخصوص کشور ماست. پسته و زعفران ما فوق العاده هستند امروز دم نوش‌های گیاهی ما مثل استوخودوس، رزماری و آویشن را در کشور استرلیا روی چشم می‌گذراند و بسیار جایگاه ویژه‌ای دارند. گلاب کاشان یک محصول نمونه است که هیچ کجای جهان مانندی ندارد، اما حتی یک شرکت جهانی در این کالای انحصاری و قدرتمند نداریم. آفت بخش مواد غذایی مشکلات در صنعت بسته بندی، بازاریابی و تبلیغات است.

رضوانی ادامه داد: از دیگر صنایع که باید در آن تمرکز کنیم و آینده دار است صنایع پتروشیمی و زیرمجموعه‌های آن مانند پلاستیک و بسته بندی است که می‌تواند برای ما قدرت آفرین باشد. ما بستر تولید محصولات با پایه پلاستیک را داریم و از لحاظ کیفیت نیز بالاتر از استاندارد‌ها هستیم. اما از لحاظ طراحی و توجه به دانش تبلیغات بسیار ضعیف هستیم و برندینگ یک امر رویایی در کشور است.

این آینده پژوه در پایان گفت: ما در حال از دست دادن اساتید زبده خود هستیم و اگر این موضوع رسیدگی نشود در چند سال آینده و در بلند مدت نیروی متخصص خبره در دانشگاه تربیت نخواهیم کرد؛ که در نتیجه ما را عقب خواهد انداخت. باید توجه داشت که امروز در حال از دست دادن اساتید متخصص هستیم و باید جلوی این وضعیت را گرفت.

انتهای پیام/