مرگ خاموش تعزیه‌پژوه/ جابر عناصری در سکوت آرمید
جابر عناصری اردبیلی استاد دانشگاه و پژوهشگر فرهنگ عامه ایران و تعزیه در سن ۷۱ سالگی دارفانی را وداع گفت.
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، این خبر در حالی منتشر می‌شود که اصحاب رسانه پس از تشییع و خاکسپاری این پژوهشگر و مدرس از درگذشت وی مطلع شدند.
شنیده‌ها حاکی از این است که برگزاری مراسم تشییع و خاکسپاری عناصری اردبیلی آن هم در سکوت، سادگی و به دور از اطلاع‌رسانی سفارش و وصیت وی بوده است. بنا بر درخواست وی قرار است هزینه های مراسم یادبود صرف امور خیریه شود.
حضور و درس‌گفتارهای دکتر جابر عناصری در سالهای اولیه دهه 60 در دروس مردم‌شناسی، فرهنگ و ادبیات عامه و آشنایی با اساطیر و آیین تعزیه در دانشکدههای هنری ایران و به ویژه در دانشگاه هنر دانشجویان عکاسی را با بیانی شیوا و شورانگیز و رویکردی نوین، دیگر بار با آیین تعزیه آشنا کرد. دانشجویان به همراه وی و در جریان برگزاری کلاس درس با متون و نسخ تعزیه، تعزیهخوانی و ریشههای فرهنگی و هنری نشانه شناسی نقوش علم و بیرق ها، رنگها، شورها و اشعار ارتباط برقرار میکردند و در عکاسی مستند از این مراسم آیینی، اندوختههای کلاسهای استاد عناصری را به کار می‌بستند.
این امر مهم، ریشه در پیشینه تربیتی و آموزشی ایشان در نزد پدر داشت، جابر که در سال 1324 در خانوادهای فرهنگی و مذهبی در شهر اردبیل زاده شده بود، آموختن راز و رمز تعزیه را نزد پدرش علی عناصری که تعلق خاطری عمیق به ائمه اطهار داشت آغاز کرد.
جابر عناصری تحصیلات ابتدایی و دبیرستان خود را در اردبیل طی کرد و سپس بخاطر عشق به ادبیات عامه، در سال 1339 راهی تهران شد تا ادبیات را در دارالفنون بیاموزد. در سال 1342 تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته فلسفه و علوم تربیتی در دانشگاه تهران آغاز کرد و در این رشته تحصیلات خود را تا دکتری فلسفه و علوم تربیتی در ایران ادامه داد و سپس دوره تخصصی خود در زمینه ایران شناسی را در دانشگاه لندن به پایان رساند.
جابر عناصری از 1356 در دانشکده هنرهای دراماتیک مشغول به تدریس شد. در ادامه وی از سال 1377 با درجه استادیاری بعنوان استاد تعزیه شناسی در دانشکده هنرهای زیبای تهران، دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر، دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس تدریس کرد. جابر عناصری در کنار تدریس و مسئولیتهای اداری تحقیق در زمینه ادبیات عامه، شبیه‌خوانی و تعزیه را ادامه داد.
جابر عناصری استاد ممتاز دانشگاه‌های تهران بود و در کنار پژوهش‌های فراوان بیش از 40 کتاب در زمینه فرهنگ ایران به رشته تحریر درآورده است که از آثار وی می‌توان به «شناخت اساطیر ایران بر اساس طومار نقالان»، «شبیه‌خوانی کهن الگوی نمایش‌های ایرانی»، «مردم‌شناسی و روان‌شناسی هنری»، «عاشق‌ترین عاشقان فرهنگ»، «فرهنگ و پژوهش» و « نسیم خاطرات» اشاره کرد که مجموعه مقالات نسیم خاطرات در بردارنده 150 مقاله درباره تاریخ شفاهی اردبیل و گریزهایی به فرهنگ محلی ایران است.
این پژوهشگر برجسته تعزیه به خاطر فعالیت‌های پژوهشی ارزشمند در عرصه هنر تعزیه و شبیه‌خوانی لوح ویژه پدر تعزیه دانشگاهی ایران را دریافت کرد.
انتهای پیام/
