خودروهای بدون کاتالیست 8 برابر آلاینده تولید می‌کنند

به گزارش گروه اجتماعی آنا به نقل از روابط عمومی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، نتایج بررسیهای واحد پایش این شرکت نشان میدهد 57 درصد از ناوگان خودروهای شخصی سواری در تهران فاقد کاتالیست هستند.

کاتالیست فیلتر و در واقع تجهیزاتی است که روی اگزوز خودروها نصب می‌شود و هیدروکربن‌های نسوخته که از موتور خارج می‌شوند را به آب و دی اکسید کربن تبدیل می‌کند. طول عمر مفید کاتالیست‌ها بسته به انواع آنها در حدود 80 هزار کیلومتر است و پس از آن باید تعویض شود. این در حالی است که در ایران دارندگان خودروهای شخصی پس از به پایان رسیدن عمر کاتالیست‌ها نسبت به تعویض آن اقدام نمیکنند.

واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوا، در گزارشی میزان انتشار آلاینده‌ها در خودروهای دارای کاتالیست و بدون آن را مقایسه کرده است. نتایج این بررسی تطبیقی نشان می‌دهد یک خودروی بدون کاتالیست حدود 10 برابر یک خودروی مجهز به کاتالیست آلاینده مونوکسید کربن را در هوا منتشر می‌کند.

حسین شهبازی، کارشناس بخش سیاهه انتشار و پیش‌بینی آلودگی هوا در این باره گفت: خودروهایی که کاتالیست ندارند یا کاتالیست آنها از کار افتاده است، چند برابر یک خودروی مجهز به کاتالیست آلاینده تولید می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد یک خودروی بدون کاتالیست حدود 3 برابر بیشتر ذرات معلق وارد هوا می‌کند.

به گفته شهبازی، در مجموع سهم خودروهای بدون کاتالیست از کل انتشار آلایندگی خودروهای شخصی 92 درصد برآورد شده در حالی که تنها 57 درصد از کل ناوگان خودروهای شخصی شهر تهران را تشکیل می­دهند.

اهمیت نصب کاتالیست روی همه خودروهای سواری شهر تهران زمانی بیشتر روشن میشود که به نمودارهای زیر نگاه کنید. نمودارهایی که نشان میدهد خودروهایی که کاتالیست از روی آنها باز شده یا از کار افتاده است چه سهم تعیین کنندهای در آلودگی هوای تهران دارند.

نمودار بالا سهم خودروهای دارای کاتالیست را نشان می­‌دهد و به ترتیب از چپ به راست برای آلاینده­‌های مونوکسیدکربن، ترکیبات آلی فرار، اکسیدهای نیتروژن، اکسیدهای گوگرد، ذرات معلق و همچنین کل انتشار آلایندگی و سهم در ناوگان خودروهای سواری در شهر تهران ( رنگ میله های آبی تیره متعلق به خودروهای بدون کاتالیست یا خودروهایی است که کاتالسیت آنها از کار افتاده است).

در ایران استفاده از کاتالیست برای خودروهای ساخت داخل از نیمه دوم سال 1381 با مصوبه سازمان حفاظت محیط زیست اجباری شده است. همچنین بر اساس طرح جامع کاهش آلودگی هوا، آزمون صحت کاتالیست در معاینات فنی خودروها به منظور صدور برگه و بر چسب معاینه فنی از ابتدای سال 1391 اجباری است اما نکته اصلی اینجاست که بسیاری از مالکان خودروهای شخصی این قطعه را از روی ماشین‌هایشان باز می‌کنند یا اینکه پس از طی عمر مفید کاتالیست نسبت به تعویض آن اقدام نمی‌کنند.

یکی از برنامه‌هایی که اکنون در راستای کاهش آلودگی هوا در شهر تهران در حال اجراست، تعویض رایگان کاتالیست‌های تاکسی‌هاست. تعویض 30 هزار کاتالیست در تاکسی‌هایی که در تهران تردد می‌کنند و همچنین از رده خارج کردن تاکسی‌های فرسوده از برنامه‌هایی است که اجرای آن در تهران از سال 93 با جدیت بیشتری دنبال می‌شود.

بنا بر اعلام وحید حسینی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا با نوسازی ناوگان تاکسیرانی شهر تهران و تعویض به موقع کاتالیست تاکسی‌ها 14 هزار تن آلاینده از هوای تهران حذف می‌شود. علاوه بر اینها محمد باقر قالیباف، شهردار تهران هم چندی پیش در سومین همایش ملی مدیریت آلودگی هوا و صدا اعلام کرد که شهرداری تهران قصد دارد طرح منطقه کم انتشار را در پایتخت اجرایی کند به این معنا که از تردد خودروهای آلاینده از جمله خودروهایی با کاتالیست‌های معیوب، بدون برگه معاینه فنی و... جلوگیری کنند.