تب و تاب کاربران شبکه‌های اجتماعی همراه با اعلام نتایج انتخابات

کاربران که پیش از رسیدن زمان انتخابات بر اساس شایعات منتشر شده در انتظار بودند تا اخلال در سیستم اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به خصوص تلگرام اتفاق بیفتد، توانستند بدون مشکل حضور مجازی خود را در جبهه مجازی انتخابات ادامه دهند و شاید همین بود که پیام‌های طنزآمیزی منتشر شد مبنی بر تشکر از وزیر ارتباطات که «نگذاشت لنگر کشتی، کابل اینترنت را قطع کند. » خود وزیر روز گذشته در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد که فشارهایی برای ایجاد محدودیت کاربران اینترنت وجود داشته است. محمود واعظی در پاسخ به اینکه آیا فشارهایی برای مسدود کردن فضای اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در زمان انتخابات بر شما تحمیل شده بود؟ گفت: «جلسات متعدد و مصاحبه‌های متعددی صورت گرفت و پیشنهادهایی نیز از گروه‌ها و بخش‌های مختلف داشتیم که اینترنت و برخی شبکه‌های اجتماعی در ایام انتخابات بسته شود اما ما موافقت نکردیم.» واعظی اضافه کرد: «در استفاده صحیح مردم از شبکه‌های اجتماعی و اینترنت واقف هستیم و با وجود اینکه صرفا این شبکه تنها مختص انتخابات نیست، نخواستیم سایر امور مردم با مشکل مواجه شود. » بنا بر اعلام او بیشترین حجم استفاده مردم از این شبکه‌ها برای امور غیرانتخاباتی بوده است: «بر اساس بررسی‌ها، مشخص شد تنها ۲۰ درصد ظرفیت شبکه اینترنت برای انتخابات صرف شد و مابقی آن یعنی ۸۰ درصد به فعالیت روزمره کاربران اختصاص داشت.»

وزیر ارتباطات در خصوص چگونگی رصد شبکه‌های اجتماعی و رسیدن به آمار مصرف کاربران برای استفاده انتخاباتی و غیرانتخاباتی توضیح داد: «تحولات شبکه‌های داخلی و خارجی اجتماعی در هر کشوری امکان رصد و پایش دارد اما این به این معنی نیست که حریم خصوصی کاربران در دسترس قرار گیرد، بلکه دسترسی به تحولات اجتماعی مربوط به تبادل محتوای این شبکه‌ها می‌شود و می‌توانیم بگوییم که مثلا چند درصد ویدیو، چند درصد فیلم، سرگرمی و موضوعات علمی در این شبکه‌ها مبادله می‌شود و موضوع محتوای پیامک‌های انتخاباتی نیز از این طریق محاسبه شد. » به گفته واعظی روزانه حدود ۲۰۰ میلیون پیامک در ارتباط با موضوع انتخابات در شبکه‌های مجازی تبادل شد.
امشب بیداریم
کاربران تلگرام شنبه شب را با چرخیدن در کانال‌های مختلف و گروه‌های‌شان گذراندند، گروه‌هایی که بدون در نظر گرفتن موضوع اصلی‌شان تبدیل شدند به پاتوقی برای دریافت و ارسال خبرها و پیام‌های انتخاباتی. به نظر می‌رسید تنها منبع موثقی که برای دست یافتن شب‌زنده‌داران به آخرین نتایج رای‌گیری‌ها وجود داشت، خبرهای پراکنده‌ای بود از سوی خبرنگاران و اهالی رسانه که بعضا در وزارت کشور حضور داشتند و نزدیک‌ترین منابع به نتایج شمارش‌ آرا محسوب می‌شدند. عکس‌هایی از نتایج فهرست‌های مربوط به مجلس خبرگان و مجلس که از سوی برخی اهالی رسانه می‌رسید خیلی سریع راه خودش را در گروه‌های مختلف تلگرامی پیدا می‌کرد. از نیمه‌های شب بود که حامیان لیست امید کم‌کم خبر از احتمال حذف تنها فردی دادند که خارج از لیست امید به مجلس راه یافته بود. خبر تغییر آرای غلامعلی حدادعادل که تنها نماینده لیست اصولگرایان در منتخبان ٣٠ نفره تهران بود خیلی سریع پیچید، خبری که می‌رسید بیشتر جنبه شایعه داشت اما با رسیدن به صبح روز گذشته صحت آن دیگر کتمان شدنی نبود. واقعیت خبر خیلی زود جای پیام‌هایی را که در مورد تنها ماندن نامزد اصولگرایان در مجلس، دست به دست می‌شد، گرفت.
در میان خبرهایی که در گروه‌های مختلف می‌رسید اسم برخی کانال‌ها و افرادی که در جریان انتخابات بیشتر از دیگران توانسته بودند اطمینان کاربران را از صحبت اخبار خود مطمئن کنند بیشتر به چشم می‌خورد، خبرنگاران و برخی چهره‌های فعال در شبکه‌های اجتماعی در میان این منابع موثق قرار داشتند و البته در این میان صفحات رسمی خبرگزاری‌ها نیز مورد هجوم کاربرانی بود که می‌خواستند صحت اطلاعات رسیده را با یکی از منابع رسمی چک کنند. شاید همین باعث برخی انتقادات به وزارت کشور شد که چرا امکان آنلاینی برای به‌روز شدن آخرین آمار برآمده از شمارش آرا ندارد تا کاربران با خیال راحت‌تری تفاوت میان آمار حقیقی و شایعات مجازی را تشخیص دهند. پس از نیمه‌شب و با نزدیک شدن به ساعت انتشار نسخه‌های الکترونیکی روزنامه‌های کشور، عکس صفحات روزنامه‌های یکشنبه نیز در میان عکس‌های ارسالی در شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت تا بنا بر اصلاح‌طلب یا اصولگرا بودن روزنامه مورد نظر، تیتر یک آنها مورد نقد و نظر کاربران قرار گرفته و در این میان چشم خیلی‌ها به دنبال واکنش روزنامه کیهان بود که در زیر تیتر یک خود نوشت: «آمار اولیه تهران از پیشی گرفتن اصلاح‌طلبان حکایت دارد.»
پس از نیمه‌شب دیگر خبر قطعیت پیروزی افراد لیست امید برای اکثر کاربران مسجل شد، بعد از آن عکس‌های مبنی بر پیروزی راه خود را به سوی اینستاگرام باز کردند، همان جایی که اکانت رسمی آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی هم پس از پیروزی لیستش در مجلس خبرگان با پیغامی به‌روز شد: «رقابت‌ها تمام شد و دوران وحدت و همکاری فرا رسیده است.» چهره‌های اصلاح‌طلب یک به یک تلاش کردند تا از کاربران هوادار طیف برنده بخواهند که پس از برد هم همچنان رعایت اخلاق را در دستور کار خود قرار دهند. برای کاربران شادمان، شنبه شب خیلی دیر به پایان رسید، خیلی‌ها به طنز می‌گفتند که تا صبح بیدار می‌مانند تا مطمئن باشند پیروزی‌شان تا صبح دوام می‌آورد. نیاز به ابراز این شادی آنقدر پیش رفت که روز گذشته دفتر محمدرضا عارف، منتخب مردم تهران اعلام کرد: « ضمن قدردانی از اظهار لطف مردم بزرگوار ایران به‌ویژه شهروندان محترم تهران به جهت حفظ حرمت ایام فاطمیه، هیچ‌گونه مراسم جشنی در مقطع فعلی از سوی هواداران عارف برگزار نمی‌شود و در صورت لزوم، بعد از ایام فاطمیه به اطلاع مردم بزرگوارمان خواهد رسید.»
از سوی دیگر، برخی از کاربرانی که اعلام کرده بودند در انتخابات شرکت نمی‌کنند نیز به شادی هواداران لیست امید پیوستند تا نشان دهند که از امید جمعی حاکم بر شبکه‌های اجتماعی حمایت می‌کنند. خیلی‌ها هم با نزدیک شدن آمار به مراحل پایانی یادی کردند از ویدیو‌های تاثیرگذار و دعوت برخی چهره‌های شاخص سیاسی و هنری که به عقیده آنان سبب شد در حوزه تهران، اکثریت رای‌دهندگان به نفع تمامی افراد دو لیست اعلام شده از سوی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت پای صندوق بروند. روز یکشنبه هم پیام رییس‌جمهور از طریق توییتر به کاربران رسید. حسن روحانی که حالا با رای مردم تهران به مجلس خبرگان راه یافته است، نوشت: «هنرمندانه با رای خود فضای جدیدی خلق کردید. در برابر شما ملت بزرگ که افتخار تاریخ ایران زمین هستید به احترام می‌ایستم.»