رنجبر: مهمترین چالش هویتی، چالش با غرب است/ زهیری: ذات هویت ایجاد تنش نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، مقصود رنجبر و علیرضا زهیری از اعضای هیات علمی دانشگاه با هدف ارتقای سطح علمی دانشجویان علوم سیاسی درباره مباحث انقلاب اسلامی و هویت با حضور جمعی از استادان و دانشجویان مناظره کردند.
رنجبر عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی قم دین، نژاد و ملیت را سه وجه غالب هویت معرفی کرد و گفت: «هویت در دو سطح تمایز و برتری مورد بررسی قرار میگیرد اما هویت اندیشی نباید منجر به تفکر برتریطلبانه شود.»
رنجبر ادامه داد: «هویت محصول ناامیدی و تحقیرهاست، وقتی در جامعه تبعیض ایجاد شود زمینه برای بحثهای هویتی ایجاد میشود زیرا جریانهای هویتی هر جای دنیا باشند هویت گرا توام با خشونت هستند و باعث میشوند که فضا برای تنش راحتتر شود.»
رنجبر گفت: «مهمترین تمایزی که منجر به انقلاب اسلامی شد، تمایز بین ما مسلمان و غرب سلطهگر بود و تنها راه اینکه ما بتوانیم بر این سلطه رهایی پیدا کنیم بازگشت به هویت خودمان است.»
رنجبر با توجه به بیانهای چندوجهی در دوران قبل از انقلاب گفت: «مهمترین چالش هویتی، چالش با غرب است.»
رنجبر گفت: «هویت و احساس یک اصالت برای گروهها و ملتها ایجاد میکند اما وقتی باعث تمایز بین ملتها بشود بستر برای منازعه زیاد میشود، اگر هویت منشاء یک نوع تفکر اصیل باشد، به ملتها و جوامع قدرت میدهد و این میتواند منشاء نتایج مثبت باشد ولی اگر هویت منشا ناامیدی باشد خشونت آفرین میشود.»
رنجبر ادامه داد: «یکی از علتهای اصلی تعارضات موجود در خاور میانه تعارض هویتی است.»
وی در ادامه به الگوهای پسینی و الگوهای پیشینی در هویت اشاره کرد و گفت: «باید بر اساس مدل پسینی فکر کنیم زیرا برتریها به هیچ عنوان پیشینی نیستند که این نگرش نه تنها میتواند جلوی بسیاری از تنشها را بگیرد بلکه موجب میشود انسانها بر اساس اقدامات و رفتارهای خودشان خود را معرفی کنند و بر اساس اقدامات و رفتارهای دیگران آنها را مورد ارزیابی و قضاوت قرار دهد، بنابر این میتوان گفت که هیچ تنش مادام العمری بین هویتهای متعارض ندارد.»
رنجبر گفت: «ما اگر به دنبال صلح و همزیستی و همکاری هستیم باید از بیانهای هویتی فاصله بگیریم و اجتناب کنیم زیرا این بیانهای هویتی است که این تمایزها را به تنش تبدیل میکند، بیانهای هویت گرا ناشی از احساس تبعیض، تحقیر و ناامیدی است.»
رنجبر گفت: «به جای اینکه در بیانهای هویتگرا علیه همدیگر باشیم بر اساس الگوهای پسینی در کنار همدیگر و در صلح باشیم.»
رنجبر با بیان اینکه امروزه جنگ بین یهودیان و مسلمانان به جنگ مسلمانان با همدیگر تبدیل شده و یک حاشیه امنی برای اسرائیل ایجاد کرده ناشی از بیانهای هویتی متقابلی بوده که امروزه در جامعه جاری شده است.
رنجبر گفت: «انقلاب اسلامی یک جهتگیری هویتی ضدغربی داشته و هنوز هم دارد.»
دکتر علیرضا زهیری از استادان گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی قم نیز درباره هویت گفت: «هویت آن نشانگان است که فرد یا کشور را به مردم میشناساند، هویت پدیدهای است که قابل انکار است و هرگاه بخواهیم بر مبنای هویت کنشی را ایجاد کنیم نگرش فرد به هویت اهمیت پیدا میکند.»
زهیری گفت: «هویت یعنی تشخص، همان چیزی که انسانها را با آن میشناسند، همان تعریفی که از خود، از جامعه و از کشور بیان میشود هویت است.»
وی ادامه داد: «انقلاب اسلامی محصول ستیز میان نشانه هاست، نبرد میان نمادهاست، ایرانیت، اسلامیت، مدرنیت سه فرهنگ یا سه نشانگانی است که جامعه ایرانی قرن هاست که با آن زندگی میکند.»
عضو هیات علمی واحد قم با بیان اینکه وقتی صحبت از هویت میشود باید به مفاهیم رویکردهای آنکه عبارتند از روریکرد سنت گرایان، رویکرد سازه گرایان، رویکرد گفتمان، جامعه گرایان متوجه باشیم، گفت: «اگر ما بگوییم رویکرد هویت محور کانون نزاع است کسی نمیتواند از آن دفاع کند زیرا اتحادیه اروپا بر مبنای هویت شکل گرفته است، ذات هویت ایجاد تنش نیست و عوامل دیگری هم هست که این هویتها را به ستیزش میکشاند.»
زهیری ادامه داد: «وقتی هویت را تصور میکنیم، ابتدا نگاههای بنیادگرا در هویت را تعریف میکنیم و بعد نتیجه میگیریم که اینها مبداء و کانون نزاع هستند، نگرش اینگونه به هویت دعوا ایجاد کرده است نه هویت»
وی با توجه به مفهوم هویت در جوامعه مختلف گفت: «قبل از اینکه هویت را متهم کنیم باید قرائت ما از سازههایی که هویت را تشکیل میدهند را بشناسیم، این تفاوت در مفهوم هویت است که باعث نزاع میشود.»
زهیری گفت: «بخش زیادی از نزاعها در خاورمیانه حول اسلام میچرخد زیرا اساسا بحثهایی که در خاورمیانه است حول جامعه خاورمیانهای است که اکثرا مسلمان هستند اما همه مسلمانان خاورمیانه با رویکردهای مختلف وارد این منازعات و ستیزش نمیشوند.»
به گزارش آنا، در پایان هر یک از حاضران به پرسش و پاسخ درباره مفهوم هویت و ارتباط آن با انقلاب اسلامی پرداختند.
انتهای پیام/