۴۴ دانشگاه ایرانی در بین برترین‌های رتبه‌بندی لایدن/ ایران بین کشورهای اسلامی صدرنشین شد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، منصوره صراطی، مدیرگروه رتبه‌بندی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) گفت: نظام رتبه‌بندی لایدن، نتایج رتبه‌بندی دانشگاه‌های برتر دنیا در سال ۲۰۲۲ میلادی خود را منتشر کرد که بر اساس آن ۴۴ دانشگاه ایرانی در جمع هزار و ۳۱۸ دانشگاه برتر جهان قرار گرفتند. این در حالی است که در سال قبل ۳۶ دانشگاه از ایران در این رتبه‌بندی حضور داشته‌اند.

صراطی بیان کرد: در بین کشورهای اسلامی، ایران با حضور ۴۴ دانشگاه رتبه نخست، ترکیه با ۳۲ دانشگاه رتبه دوم و مصر با ۱۰ دانشگاه رتبه سوم را دارند. لایدن یکی از نظام‌های معتبر ارزیابی دانشگاهی است که هر ساله دانشگاه‌های برتر دنیا را بر اساس شاخص‌های معتبر علم‌سنجی مورد ارزیابی و رتبه‌بندی قرار می‌دهد. در سال ۲۰۲۲، در قالب چهار معیار کلی مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی، دسترسی آزاد به انتشارات و تنوع جنسیتی در لایدن مورد رتبه‌بندی قرار گرفتند. این ارزیابی‌ها از تولیدات علمی دانشگاه‌ها در سال‌های ۲۰۱۷ الی ۲۰۲۰ از پایگاه اطلاعاتی Web of Science استفاده کرده است.

مدیر گروه رتبه‌بندی ISC در ادامه اظهار کرد: معیار مرجعیت علمی (تاثیر علمی) از تعداد کل انتشارات و شاخص‌هایی چون مقالات یک درصد برتر، مقالات پنج درصد برتر، مقالات ۱۰ درصد برتر و مقالات ۵۰ درصد برتر به‌صورت تعداد و سهم از کل و نیز تعداد کل انتشارات، مجموع و میانگین تعداد استنادهای انتشارات دانشگاه TCS و MCS و نیز مجموع و میانگین تعداد استنادات نرمال شده (به رشته و سال) دانشگاه TNCS و MNCS بهره گرفته است (دو شاخص آخر در صفحه اصلی نتایج نشان داده نمی‌شود).

وی ادامه داد: در معیار دیپلماسی علمی از شاخص‌هایی چون تعداد کل انتشارات، همکاری علمی، همکاری بین‌المللی، همکاری صنعتی، همکاری علمی با فاصله جغرافیایی کمتر از ۱۰۰ کیلومتر و همکاری علمی با فاصله جغرافیایی بیشتر از ۵۰۰۰ کیلومتر (به صورت تعداد و سهم از کل) استفاده کرده است. معیار دسترسی آزاد به انتشارات نیز از شاخص‌های تعداد کل انتشارات، انتشارات دسترسی آزاد، انتشارات دسترسی آزاد طلایی، انتشارات دسترسی آزاد هیبرید، انتشارات دسترسی آزاد برنز، انتشارت دسترسی آزاد سبز (به صورت تعداد و سهم از کل) تشکیل می‌شود.

صراطی یادآور شد: معیار تنوع جنسیتی نیز شامل شاخص‌های همکاری با نویسندگانی که جنسیت آنها مشخص نیست، نویسندگان مرد (به نسبت کل نویسندگان)، نویسندگان زن (به نسبت کل نویسندگان)، نویسندگان مرد (به نسبت تمام نویسندگان مرد و زن)، نویسندگان زن (به نسبت تمام نویسندگان مرد و زن) است. جدول زیر معیارها و شاخص‌های رتبه‌بندی لایدن نشان داده شده است.

وی ادامه داد: نظام رتبه‌بندی لایدن بر خلاف سایر نظام‌های رتبه بندی موجود در سطح دنیا، برای دانشگاه‌های حاضر در نظام خود، رتبه‌ای واحد محاسبه نمی‌کند، بلکه دانشگاه‌ها بر اساس معیارها و شاخص‌های موجود در نظام لایدن مورد رتبه‌بندی قرار می‌گیرند. از این رو یکی از ویژگی‌های رتبه‌بندی لایدن این است که به دانشگاه‌های حاضر در رتبه‌بندی خود، رتبه کل که برگرفته از تاثیر همه شاخص‌ها و وزن‌های مرتبط با آن‌ها است، اختصاص نمی‌دهد، بلکه برای همه دانشگاه‌ها در این شاخص‌ها نمرات و رتبه‌ها را جداگانه محاسبه و منتشر می‌کند.

حضور دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندی لایدن

مدیر گروه رتبه‌بندی ISC گفت: تعداد دانشگاه‌های حاضر از ایران در این رتبه‌بندی ۴۴ دانشگاه است که این آمار در سال قبل ۳۶ دانشگاه بوده است. نمودار زیر رشد عملکرد تعداد دانشگاه‌های کشور در رتبه‌بندی لایدن را نمایش می‌دهد. تعداد ۸ دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، محقق اردبیلی، خوارزمی، کردستان، سیستان و بلوچستان، صنعتی شیراز، بین‌المللی امام خمینی در این رتبه‌بندی حضور نداشتند.

صراطی افزود: در سال ۲۰۲۲، دانشگاه‌های تهران، علوم پزشکی تهران، تربیت مدرس، پزشکی شهید بهشتی، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، تبریز، صنعتی اصفهان، آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، علوم پزشکی ایران، فردوسی مشهد، شیراز، علوم پزشکی تبریز، شهید بهشتی، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی شیراز، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، علوم پزشکی اصفهان، گیلان، اصفهان، پیام نور، شهید باهنر کرمان، ارومیه، کاشان، علوم پزشکی کرمانشاه، سمنان، رازی، شاهرود، بوعلی سینا، صنعتی نوشیروانی بابل، یزد، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، زنجان، شهید چمران اهواز، محقق اردبیلی، خوارزمی، صنعتی سهند، کردستان، مازندران، صنعتی مالک اشتر، بین‌المللی امام خمینی، صنعتی شیراز، سیستان و بلوچستان در رتبه‌بندی لایدن حضور دارند.

جایگاه کشورهای اسلامی در رتبه‌بندی لایدن ۲۰۲۲

صراطی گفت: ایران با حضور ۴۴ دانشگاه در این نظام رتبه‌بندی، همچون سال‌های گذشته در بین کشورهای اسلامی رتبه نخست را به لحاظ تعداد دانشگاه در اختیار خود دارد. پس از ایران، ترکیه و مصر به ترتیب با ۳۲ و ۱۰ دانشگاه رتبه‌های دوم و سوم را دارند.

انتهای پیام/۱۰۴/