پروژه انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی

به گزارش گروه بازار خبرگزاری آنا، تهران - فلات مرکزی ایران در سال های اخیر به دلیل افزایش مصرف آب برای مصارف شرب، صنعتی و کشاورزی و گاهی خشکسالی های پی در پی، با کمبود شدید آب بویژه در شهرهای بزرگی مانند اصفهان، کرمان، یزد و هرمزگان مواجه بوده است.

این کمبودها باعث شد بسیاری از رودخانه ها و تالاب های این مناطق به طور مداوم خشک شوند و در نتیجه برخی از دشت های کشاورزی دیگر زیر کشت نروند. این امر مشکلات قابل توجهی را برای روستاییان این مناطق که منبع اصلی درآمد آنها کشاورزی است ایجاد کرده و امنیت غذایی کشور را نیز به خطر می اندازد.

بخش کشاورزی تنها حوزه ای نیست که تحت تاثیر مشکلات آب در مناطق مذکور قرار دارد، زیرا اکثر شهرهای واقع در این مناطق مانند اصفهان و یزد مراکز صنعتی هستند و کمبود آب به شدت بر راندمان تولید واحدهای صنعتی در این منطقه تاثیر می گذارد.

راه حل هایی برای مشکل

به گزارش پایگاه خبری اخبار آب ایران، برخی از راهکارهایی که امروزه برای رفع مشکل کم آبی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از: تامین آب از رودخانه ها و منابع طبیعی آب اطراف مناطق خشک، انتقال بین حوضه ای و در نهایت افزایش راندمان انتقال و مصرف.

در ایران هم اکنون تمامی راهکارهای ذکر شده بسته به شرایط مناطق خشک در حال اجراست. به عنوان مثال، وزارت کشاورزی برنامه جامعی را برای ترویج استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین در استان‌های خشک به منظور افزایش بهره‌وری اراضی کشاورزی کشور اجرا می‌کند و همچنین چندین تونل برای انتقال آب از رودخانه‌ها یا منابع آبی در مناطق دارای آب در حال احداث است. بارندگی بیشتر به مناطق خشک

اما در برخی موارد راه حل های ذکر شده قابل اعمال نبوده و یا کاربرد آنها برای تامین نیاز آب کافی نخواهد بود.

به عنوان مثال در شهر اصفهان از آنجایی که رودخانه اصلی جاری در منطقه یعنی زاینده رود به دلیل خشکسالی در چند سال گذشته خشک شده است، استفاده از آن به عنوان منبع کشاورزی دیگر گزینه ای نیست یا در کرمان که در یک منطقه به شدت خشک قرار دارد، منابع آب طبیعی به سادگی برای پاسخگویی به تقاضای بخش های شرب و صنعت کافی نیست.

راه حل دیگری که برای چندین دهه در بسیاری از کشورهای خشک شده در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است، نمک زدایی آب از منابع مختلف است که به طور معمول نمی توان از آنها مانند آب دریا، آب شور و فاضلاب از تاسیسات تصفیه استفاده کرد.

نمک زدایی آب فرآیند حذف املاح، مواد معدنی و سایر مواد آلوده کننده از آب است. از این فرآیند برای تبدیل منابع آبی که معمولاً به عنوان منابع آب شیرین استفاده نمی شود به آب آشامیدنی استفاده می شود.

کارخانه های نمک زدایی در سراسر جهان

حدود 15000 کارخانه اصلی نمک زدایی در سراسر جهان وجود دارد که 71.7 میلیون متر مکعب در روز (26.2 میلیارد متر مکعب در سال) آب شیرین تولید می کنند که حدود 0.6 درصد از تامین آب جهانی را تشکیل می دهد.

از 15000 کارخانه آب شیرین کن، 60 درصد آب مورد نیاز خود را از آب دریا تامین می کنند و دو سوم آنها را فرآیندهای حرارتی تشکیل می دهند. اکثر آب شیرین کن ها را می توان در اطراف خلیج فارس یافت.

حدود 850 دستگاه آب شیرین کن در منطقه خلیج فارس وجود دارد که از این تعداد 25 واحد بزرگ مقیاس با ظرفیت بیش از 100000 متر مکعب در روز هستند.

ایران نیز مانند کشورهای مذکور در منطقه، اجرای طرح‌هایی را برای استفاده از این فناوری آغاز کرده است تا مناطق خشک‌تر خود را با آب شیرین تامین کند تا کشاورزی، صنعت و تولید در این مناطق سرپا بماند.

بزرگترین کارخانه آب شیرین کن ایران

رئیس‌جمهور روز پنجشنبه فاز اول پروژه بزرگ شیرین‌سازی و انتقال آب ایران را که با هدف تامین آب خلیج‌فارس به مرکز ایران از طریق خطوط لوله انجام می‌شود، افتتاح کرد.

در این طرح که توسط وزارت نیرو و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال اجراست، 163 تریلیون ریال (حدود 3.88 میلیارد دلار) سرمایه گذاری شده است.

سه واحد صنعتی بزرگ کشور یعنی شرکت گل گهر، شرکت ملی صنایع مس ایران و صنایع چادرملو نیز سرمایه گذاران اصلی این طرح هستند.

این پروژه با هدف انتقال آب خلیج فارس به استان های هرمزگان، کرمان و یزد پس از نمک زدایی در آب شیرین کن مدرن انجام می شود.

قرار است با اجرای این طرح ظرفیت آب شیرین کن کشور 50 درصد افزایش یابد.

در فاز اول این پروژه، 305 کیلومتر (کیلومتر) خط لوله، هفت ایستگاه پمپاژ آب، 10 پست برق و همچنین 150 کیلومتر خط انتقال برق علاوه بر احداث چندین مخزن تعادل و ذخیره‌سازی طراحی و اجرا شد. این طرح تاکنون برای 1200 نفر فرصت شغلی ایجاد کرده است.

در فاز اول، روزانه 200 هزار لیتر آب شیرین‌سازی می‌شود که برای مصارف شرب و صنعتی به شهرهای کرمان و بندرعباس منتقل می‌شود و در دو فاز دیگر 400 هزار لیتر به ظرفیت نیروگاه اضافه می‌شود.

این پروژه با هدف ارتقای تولید، صنعت و کشاورزی و همچنین تامین آب آشامیدنی ساکنان مناطق خشک انجام می شود.

حفظ امنیت غذایی کشور و ایجاد فرصت های شغلی جدید و همچنین حفظ مشاغل موجود در واحدهای صنعتی و تولیدی نیز از دیگر محاسن طرح مذکور است

این طرح که با هدف فقرزدایی و توسعه متوازن مناطق مرکزی کشور انجام می‌شود، با سرمایه‌گذاری 1.28 چهار میلیارد ریال (حدود 30.47 میلیارد دلار) اجرا می‌شود.

قرار است به طور کامل توسط کارشناسان داخلی و مهندسان بخش خصوصی اجرا شود و فلات مرکزی و شرق کشور را متحول کند.

هدف این پروژه ارتقای تولید، صنعت و کشاورزی و همچنین تامین آب آشامیدنی ساکنان مناطق خشک است. حفظ امنیت غذایی کشور و ایجاد فرصت های شغلی جدید و همچنین حفظ مشاغل موجود در واحدهای صنعتی و تولیدی نیز از دیگر محاسن طرح مذکور است.

این خط لوله شامل سه خط لوله اصلی به طول 3700 کیلومتر است که برای انتقال آب شیرین شده خلیج فارس به هفت استان هرمزگان، کرمان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، یزد، اصفهان و سیستان و بلوچستان می باشد.

با تکمیل هر سه خط لوله مذکور، در مجموع 550 میلیون متر مکعب آب شیرین از خلیج فارس به مناطق مذکور منتقل می شود.

اولین خط لوله آب خلیج فارس را به استان های هرمزگان، کرمان و یزد می رساند. خط دوم آب به استان های کرمان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی و در خط سوم آب خلیج فارس به استان های یزد و اصفهان منتقل می شود.

برای تکمیل خط اول که در نوامبر 2020 تکمیل و افتتاح شد، حدود 163 تریلیون ریال (حدود 3.88 میلیارد دلار) سرمایه گذاری شد.

خط دوم به طول 1550 کیلومتر با مجموع سرمایه گذاری 470 تریلیون ریال (حدود 11.1 میلیارد دلار) اجرا شده و برای 30 هزار نفر اشتغال ایجاد می کند.

همچنین در خط سوم به طول 910 کیلومتر و دارای 10 ایستگاه پمپاژ آب، بالغ بر 350 تریلیون ریال (حدود 8.3 میلیارد دلار) سرمایه گذاری شده است. این طرح برای 14000 نفر اشتغال ایجاد می کند.

خط دوم و سوم قرار است تا سال 1404 (آغاز اسفند 1394) تکمیل و به بهره برداری برسد.

انتهای پیام/ ر