سرنوشت تامین کالاهای اساسی با حذف ارز ترجیحی

به گزارش خبرنگار حوزه کشاورزی صنعت تعاون گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، حذف ارز ترجیحی در میان مخالفان و موافقان این طرح در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، مطابق این طرح دولت می‌تواند به‌شرط ثبات قیمت‌ها و ارائه کالا به قیمت شهریور ۱۴۰۰ نسبت به حذف ارز ترجیحی اقدام کنند.بر اساس آخرین جریان تجاری ایران با حذف ارز ترجیحی حدود ۸۷ درصد کالاهای اساسی وارداتی به نرخ نیمایی نزدیک خواهد شد و مجلس اختیار حذف ارز ترجیحی را به دولت داده است.

مطابق آمار گمرک در ۱۱ ماهه امسال ۱۷.۵ میلیارد دلار کالای اساسی به وزن ۲۷۶ میلیون تن واردشده که از این میزان ۱۳.۶ میلیارد دلار به وزن ۲۴ میلیون تن با ارز ترجیحی وارد کرد بر این اساس ۷۷.۷ درصد از نظر ارزش واردات کالای اساسی یا ۸۷ درصد از نظر وزنی کالاها را در برمی‌گیرد.تأمین ارز واردات کالاهای اساسی از سامانه نیما قابل‌توجه نیست به‌طوری‌که در این دوره ۱۱ ماه ۳.۵ میلیون تن به ارزش ۳.۸ میلیارد با ارز نیمایی واردشده که نشان می‌دهد مجموع واردات کالای اساسی ۲۱.۷ درصد ازنظر ارزشی ۱۳.۷ درصد وزن را به خود اختصاص دادند.

حذف ارز ترجیحی موجب می‌شود که هزینه واردات کالاهای اعم از اساسی و غیراساسی از ۴۲۰۰ تومان به نرخ نزدیک به بازار تبدیل شود که رشد چند برابری خواهد شد بر این اساس به استناد واردات امسال می‌توان گفت که بیش از ۷۷ درصد از نظر ارزش و ۸۷ درصد از نظر وزنی، واردات این اقلام با افزایش چندبرابری مواجه خواهد شد.در کنار حذف ارز ترجیحی مصوبه مجلس در مورد نرخ ارز ۴۲۰۰ مبنا به‌عنوان منبع محاسبه ارزش گمرکی مطرح در سال آینده برای تمام کالاهای اساسی و غیر اساسی و سامانه‌ای نرخ معاملات الکترونیک با نرخی نزدیک به بازار مبنا قرار خواهد گرفت که هزینه واردات را نیز افزایش خواهد داد. تغییر تخصیص ارز،‌ هزینه‌های قیمت نهاده‌های دامی و خوراک در بازارهای جهانی می‌تواند بر سفرهٔ معیشت مردم تأثیرگذار باشد.

عزت‌الله یوسفیان‌ملا نماینده ادوار پیشین مجلس درباره تصمیم مجلس در خصوص ارز ترجیحی و اینکه چه راهکارهایی وجود دارد تا جلوی آسیب‌های احتمالی گرفته شود، گفت: به‌ هرحال برخی از کالاهای اساسی که به کشور وارد می‌شدند با ارز ۴۲۰۰ اتفاق می‌افتاد. اما دولت ارز ۲۰ هزار تومانی که در بودجه سال آینده محاسبه کرده رقم بالا و قابل‌توجهی است و اگر با این عدد، کالا وارد کشور شده و به تولید اختصاص پیدا کند، آقایان چگونه می‌توانند قیمت‌ها را کنترل کنند؟

وی افزود: در کشور ما کالاها مثل زنجیر به هم متصل هستند. اگر امروز نان گران شود، لوازم‌یدکی خودرو هم گران می‌شود. همه‌چیز متأسفانه وابسته به هم است و گرانی محدود به آن کالا نمی‌شود. دولت و مجلس برنامه‌ای برای اینکه اگر ارز ۲۰ هزارتومانی برای واردات کالای اساسی می‌دهد قرار است چه‌کار دیگری انجام دهند، ارائه نکردند.

بیشتر بخوانید:

پرداخت یارانه به هفت دهک پایین/حیف و میل منابع ارزی با اختصاص ارز ترجیحی

محسن زنگنه عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱  اما در این باره گفت: در لایحه‌ای که دولت به مجلس ارائه داد، قید شده بود که در سال آینده تمام منابع ارزی دولت با نرخ ETS (نزدیک به نرخ آزاد) فروخته شود و لذا دولت حق نداشت ارزی را ارزان‌تر از نرخ آزاد، به واردکننده یا هر شخص حقیقی و حقوقی دیگری پرداخت کند، اما با مصوبه امروز مجلس به دولت اجازه داده شد تا در سال آینده برای تأمین روغن،‌ دارو و نهاده‌های دامی و کشاورزی تا مرز ۹ میلیارد دلار معادل ۱۷۰ هزار میلیارد تومان برای جبران مابه‌التفاوت نرخ ارز ترجیحی و ETS به واردکننده یا مصرف‌کننده و یا در هر جای دیگری از زنجیره تولید، یارانه پرداخت کند؛‌ در واقع ارز ۴۲۰۰ تومانی که پیش از این به صورت اسکناس دلار به واردکننده پرداخت می‌شد، حالا به یارانه ریالی تبدیل می‌شود.

وی افزود:‌ در حالت قبلی واردکننده دلار را با نرخ ۴۲۰۰ تومان از دولت دریافت می‌کرد که این آفات و مفاسدی در پی داشت؛ مثل مغایرت کالاهای وارد شده با کالاهای ثبت سفارش شده، اما در اینجا برای جلوگیری از فساد، رانت و فشار به منابع ارزی، واردکننده کالا را وارد می‌کند و سپس مابه‌التفاوت نرخ ارز ترجیحی و آزاد را به صورت ریالی از دولت می‌گیرد؛ بنابراین عملاً ارز ترجیحی حذف نشده، بلکه شکل آن تغییر یافته است.

انتهای پیام/