دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
22 اسفند 1400 - 12:37
دانشیار روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با آنا عنوان کرد؛

علاقه‌مندی آمریکا به گرفتاری روسیه در باتلاق اوکراین

بازیگری هوشمندانه ایران در نظام بین‌المللدانشیار روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی همدان عنوان کرد: آمریکا به‌عنوان یک قدرت و قطب در عرصه نظام بین‌الملل کنونی علاقه‌مند است جنگ روسیه و اوکراین فرسایشی شود تا روسیه در باتلاق این جنگ گیر کند.
کد خبر : 647752
علیرضا رضایی



علیرضا رضایی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا در راستای تبیین جنگ روسیه و اوکراین و تأثیر آن بر نظام بین‌الملل اظهار کرد: برای تحلیل پدیده‌های جهانی می‌توانیم علل را در سه سطح فردی، دولتی و نظام بین‌الملل -به معنای بستر به کنش و واکنش دولت‌ها- جست‌وجو کنیم. نظام بین‌الملل داری چهار جزء ساختار (نحوه توزیع قدرت بین بازیگران نظام)، بازیگران (که مهم‌ترین آنها دولت ها هستند)، فرایند (فضای کنش و واکنش بازیگران؛ که فضایی آنارشیک است) و ماهیت (هدف بازیگران از کنش و واکنش) است. هدف نظام بین‌الملل دستیابی به نظم است، موضوعی که محور اصلی نظریات روابط بین‌الملل است.


وی بیان کرد: در جنگ سرد دنیا درگیر دو قطب بلوک شرق و غرب بود؛ اما بسیاری از نظریه‌پردازان اعتقاد دارند که دنیای پساجنگ سرد به سمت تک‌قطبی شدن با هژمون ایالات متحده آمریکا پیش رفت. خود این تک‌قطبی بودن نظام و یکجانبه‌گرایی ایالات متحده آمریکا منشأ خیلی از چالش‌های حاکم در نظام بین‌الملل کنونی در ابعاد ساختاری، نهادی، ارزشی و رفاهی است.


عضو هیئت گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی همدان با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری که ریشه جنگ امروز در اوکراین همین قدرت‌طلبی دولت آمریکاست، گفت: زمانی که در نظام بین‌المللی تک‌قطبی باشد با چالش‌هایی مانند چالش‌های ساختاری (یکجانبه گرایی)، چالش‌های رفاهی، چالش‌های نهادی و چالش‌های ارزشی مواجه خواهد بود.


وی عنوان کرد: امروز بسیاری از دولت‌ها نظام حاکم در روابط بین‌الملل را قبول ندارند؛ بنابراین به دنبال ایجاد موازنه حرکت می‌کنند. فرید ذکریا تحلیلگر مسائل بین‌المللی در کتاب خود با عنوان جهان پساآمریکایی از خیزش دیگران و ظهور دولت‌هایی مانند چین، روسیه، هند و برزیل در آینده‌ای نه چندان دور در نظام بین‌الملل اشاره می‌کند و می‌گوید «این دولت‌ها در شکل‌گیری نظام بین‌الملل جدید در روابط بین‌الملل نقش‌آفرینی خواهند کرد.


درگیری ایران با آمریکا یک درگیری استراتژیک نیست که به‌سادگی از بین برود؛ بلکه یک منازعه هویتی است و قابل حل‌وفصل نیست و هرچقدر نظام بین‌الملل به سمت چندقطبی پیش برود، قدرت بازیگری ایران نیز به عنوان یک کنشگر فعال در نظام جدید بین‌الملل بالاتر می‌رود.رضایی گفت: برهمین اساس چین در حوزه اقتصادی و روسیه در حوزه انرژی می‌توانند قائده بازی در روابط بین‌الملل را تغییر دهند، رویکرد دولت چین در این بازی ایجاد موازنه نرم و روسیه بر ایجاد موازنه سخت اعتقاد دارد؛ بنابراین بحران امروز اوکراین هم از همین بازنگری در نظام بین‌الملل تک‌قطبی در روابط بین‌الملل ناشی می‌شود.


دانشیار روابط بین‌الملل بیان کرد: با هر تغییری در ساختار نظام بین‌المللی نحوه دستیابی به نظم هم تغییر می‌کند و نوع بازیگری دولت‌ها هم عوض می‌شود؛ بنابراین بازیگری ایران در دوره جنگ سرد و پس از آن متفاوت است. جایگاه ایران در عرصه نظام بین‌الملل جدید در روابط بین‌الملل به دلیل روابطی که با چین و روسیه دارد، نقشی فعال و اثرگذار است و می‌تواند در شکل‌گیری دنیای چندقطبی گام بردارد و قطعاً دنیای چندقطبی برای بازیگری ایران بهتر از نظام تک‌قطبی است.


این کارشناس مسائل سیاسی گفت: پس از فروپاشی جماهیر شوروی سه دیدگاه در کشور روسیه حاکم شد، یک دیدگاه لیبرالی و نگاه به غرب بود، یک نگاه به شرق و اوراسیاگرایی در کنار توجه به چین و ایران استوار است و یک نگاه هم ملی‌گرایان روسی بودند که پس از روی کار آمدن دولت کنونی حاکم در روسیه و ولادیمیر پوتین از سال ۲۰۰۰ به ملی‌گرایی و اوراسیاگرایی بیش از پیش توجه شده است.


عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی همدان مطرح کرد: پوتین به‌عنوان یک سیاست‌مدار بیش از ۲۰ سال در قدرت است، همه اتفاقات پیرامون کشور روسیه و غرب را رصد کرده؛ از انقلاب‌های رنگی در گرجستان و بحران آن در سال ۲۰۰۸ گرفته تا طرح عضویت اوکراین در ناتو و تنش در شبه جزیره کریمه ۲۰۱۴ و گسترش ناتو به شرق و عضویت بیش از ۱۴ کشور متحد قبل در ناتو؛ بنابراین محور سیاست خارجی روسیه را بر استقلال و مخالفت با هژمونی آمریکا، اعتماد به نفس و عملگرایی بسته است.


وی تأکید کرد: بسیاری اعتقاد دارند ایالات متحده آمریکا به‌عنوان یک قدرت و قطب جهانی این جنگ را آغاز کرده است و علاقه‌مند است جنگ روسیه و اوکراین فرسایشی شود تا روسیه در باتلاق این جنگ گیر کند و او را به‌عنوان یک قدرت موازنه طلب در موضع ضعف قرار دهد.


رضایی بیان کرد: روسیه در این جنگ بیشتر از سایران دچار ضرر و زیان خواهد شد، ضررهایی مانند تهدیدها و اجماع بین متحدان آمریکا، تحریم‌های آنها، هزینه حمله نظامی و در انزوا قرارگرفتن در نهادی‌های بین‌المللی از جمله هزینه‌های است که روسیه مجبور به پرداخت آنهاست.


کارشناس روابط بین‌الملل گفت: اگر جنگ روسیه و اوکراین موجب شود که دو قدرت نوظهور مانند روسیه و چین به هم نزدیک‌تر شود، می‌توانند با هم‌پوشانی ضعف‌های یکدیگر و هم‌افزایی در نهادهای جهانی و منافع مشترک روی کشور ایران موازنه قدرت را در نظام تک‌قطبی جهانی به هم بزنند و روسیه می‌تواند شرق را در برابر غرب متحد کند تا دنیا از یک نظام با ساختار تک‌قطبی خارج شود.


رضایی با بیان اینکه هرچقدر تعداد دولت‌های ابرقدرت در ساختار نظام بین‌المللی بیشتر شود به نفع دولت جمهوری اسلامی ایران است، اضافه کرد: درگیری ایران با آمریکا یک درگیری استراتژیک نیست که به‌سادگی از بین برود؛ بلکه یک منازعه هویتی است و قابل حل‌وفصل نیست و هرچقدر نظام بین‌الملل به سمت چندقطبی پیش برود، قدرت بازیگری ایران نیز به عنوان یک کنشگر فعال در نظام جدید بین‌الملل بالاتر می‌رود.


دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی همدان بیان کرد: در بحث جنگ اوکراین، سیاست خارجی معقولانه‌ای را کشور در نظر دستور کار گرفته است و آنهم سیاست بی‌طرفی است تا اینکه در نهایت فضای خاکستری عوض شود. کنشگری و بازیگری در نظام بین‌الملل در مقطع کنونی با توجه به نقش استراتژیک ایران و روابط با چین و روسیه باید به‌صورت «بازیگری هوشمندانه» باشد که به‌موقع از ظرفیت قدرت نرم و قدرت سخت کشور در کنار نحوه بازیگری بین سه قطب بهره گیرد.


وی تأکید کرد: در روابط بین‌الملل و نظام حاکم بر آن قدرت اقتصادی، رسانه‌ای، نظامی، تکنولوژی، پرستیژ یک کشور را شکل می‌دهد و امروز دولت چین دنیا را از دریچه اقتصادی نگاه می‌کند و به همین دلیل و وابستگی به انرژی قراردادی ۲۵ ساله با ایران منعقد می‌کند.


رضایی مطرح کرد: نوع تعامل روسیه، چین در تداوم هژمونی یا افول قدرت ایالات متحده آمریکا مؤثر است و به همین دلیل است که غربی‌ها مباحثی مانند نزاع چین و تایلند را مطرح می‌کنند که کشور چین نیز مانند روسیه درگیر یک جنگ فرسایشی شود.


کارشناس روابط بین‌الملل متذکر شد: در عرصه نظام بین‌الملل نه دوست دائمی داریم و نه دشمن دائمی و باید منافع ملی ایران در رأس قرار گیرد.


انتهای پیام/۴۰۶۲/



انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب