گزارش آنا از بررسی یک مقاله؛
دانشگاه آزاد اسلامی امنیت سیاسی نظام را ارتقا داد/ دست برتر دانشگاه در ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی
دانشگاه آزاد اسلامی، مقوم امنیت سیاسی گستردگی دانشگاه آزاد اسلامی افزون بر اینکه به برابری فرصت‌های آموزشی منجر شده، امنیت سیاسی جمهوری اسلامی را نیز افزایش داده و مقوم این مقوله مهم راهبردی بوده است.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از دستاوردهای مهم و بزرگ انقلاب اسلامی، بهترین مصداق اصل ۴۴ قانون اساسی بوده و با تشکیل کنگره سراسری تولید علم و مشارکت در تولید علم جهانی، بر اساس تازه‌ترین رده‌بندی «مرکز رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان (CWUR)» در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۱، رتبه اول ایران و رتبه ۳۷۲ جهان را کسب کرده است.
این دانشگاه در حالی برای ورود به چهل‌سالگی آماده می‌شود که توانسته با اجرای برنامه‌هایی مؤثر و مورد تأیید مقام معظم رهبری در حوزه نوآوری و تأثیر فناورانه، حوزه پژوهش و تولیدات علمی با طرح پایش آزاد و غیره گام‌های بلندی در راستای اعتلای کشور بردارد.
لاله قلی‌پور، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی و دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری عمومی در مقاله «نقش دانشگاه آزاد اسلامی در تولید امنیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران در دهه ۸۰» که در دانشنامه علمی-پژوهشی «حقوق و سیاست» واحد علوم و تحقیقات در تابستان ۱۳۹۳ به چاپ رسیده به بررسی خدمات ارزنده این دانشگاه به‌عنوان یکی از فراگیرترین نهادهای آموزش عالی در توسعه مناطق محروم کشور و نیز بر ثبات و امنیت سیاسی پرداخته است.
دانشگاه‌ها توانایی تأثیرگذاری بر بخش‌های مختلف نظام سیاسی را دارا هستند
نویسنده در مقدمه مقاله با اشاره به اینکه امنیت از مقوله‌های اساسی است و وجود آن در تمام ابعاد زندگی بشری به نحوی ملموس و مؤثر، احساس می‌شود؛ اساسی‌ترین انگیزه زندگی جمعی و مدنی انسان را ضرورت تأمین امنیت عنوان کرده و می‌نویسد «از گذشته‌های دور تاکنون، کارکرد اصلی اجتماعات و دولت‌ها، تأمین امنیت مردم و صیانت از آنان در مقابل خطرات داخلی و خارجی و همچنین نهادینه کردن آن، بوده است.»
البته موضوع امنیت از لحاظ سطوح به امنیت فردی، گروهی، ملی و بین‌المللی تقسیم شده و ابعاد متنوع فردی، اجتماعی، سیاسی، نظامی، اقتصادی، حقوقی، فرهنگی و غیره را در برمی‌گیرد. متغیر مقاله فوق بُعد امنیت سیاسی است. وی این امنیت را این‌گونه مطرح می‌کند که «تأمین آرامش لازم توسط حاکمیت هر کشور برای شهروندان، از راه مقابله با تهدیدات مختلف خارجی و نیز تضمین حقوق سیاسی آنان برای مشارکت در تعیین سرنوشت اجتماعی و سیاسی.»
رشد و تربیت نخبگان، جامعه سیاسی را هدایت خواهد کرد
از مهم‌ترین مسائلی که مستقیماً بر امنیت سیاسی جامعه تأثیرگذار است، نحوه توزیع قدرت و شکل رژیم سیاسی حاکم است. نویسنده مقاله معتقد است، «آینده هر کشوری ناشی از موافقت عمومی، تصمیم حاکمان، نخبگان و دانش‌آموختگان دانشگاهی برای پیشرفت و عدالت توأم است و در بستر امنیت سیاسی و روانی شهروندان به دست می‌آید.»
دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری عمومی، مشارکت سیاسی را نیز مهم‌ترین مطالبه دانشجویی کشور عنوان می‌کند و با تمرکز بر نقش دانشگاه و دانشجو، آگاهی سیاسی و نقش دانشجویان دراین‌باره می‌گوید، «دانشگاه‌ها و به‌طور خاص دانشگاه آزاد اسلامی مستقل از جامعه نیست و ضمن تأثیرپذیری از نظام سیاسی، توانایی مهمی در تأثیرگذاری بخش‌های مختلف آن دارد.»
با تغییر نسل‌های دانشگاه‌ها امروز نقش دانشگاه و دانشجو توسعه یافته و متنوع‌تر شده است در این میان دانشجویان برای سامان دادن به مدیریت نظام اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و کار آیی مؤثر همراه با کسب دانش‌های روز باید از نزدیک با مشکلات اجتماعی جامعه خود آشنا شوند و عملاً مسائل را شناسایی کنند. به اعتقاد نویسنده مقاله، «راه رسیدن به این مقصود، حضور و مشارکت فعال دانشجو در اجتماع است و در صورت آگاهی از مناسبات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و احساس مسئولیت برای هدایت جامعه و انسان محقق می‌شود. البته یافتن راه درمان دردها با کمک گرفتن از آموخته‌ها، تجربه‌های نظری و علمی برای دانشجو میسر می‌شود.»
بیشتر بخوانید:
- نقش استراتژیک دانشگاه آزاد اسلامی در ثبات و امنیت سیاسی کشور
- نقش مهم دانشگاه آزاد اسلامی در بالابردن سطح دانش کشور
- پیشتازی دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه علمی کشور
گستردگی دانشگاه آزاد اسلامی به برابری فرصت‌های آموزشی منجر شد
دانشگاه آزاد اسلامی تاکنون توانسته با طرح و تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های نوین و همچنین با تحقق بخشیدن به برنامه‌ها و فعالیت‌های جامع و فراگیر خود، در راستای رشد و توسعهٔ پایدار و نیز حفظ امنیت سیاسی و اجتماعی؛ گام‌هایی اساسی بر دارد. به عقیده قلی‌پور، «با نگاهی اجمالی به سیاست‌ها و کارکردهای دانشگاه آزاد اسلامی در تعیین و تبیین شاخص‌های اساسی راهبرد توسعهٔ امنیت سیاسی، مشاهده می‌شود این دانشگاه از چه اهمیت ارزشمندی برخوردار است.دانشگاه آزاد اسلامی علاوه بر همه مراکز استانها و شهرستان‌ها، بسیاری از بخش‌های مهم جغرافیایی کشور را تحت پوشش خود قرار داده است.» نویسنده مقاله این امر را دلیلی در ایجاد برابری آموزش و نیز دسترسی آسان به تحصیلات عالیه عنوان می‌کند و می‌گوید «نمی‌توان شهری را مثال زد که در آن دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت نکند. ۳۲۰ واحد و مرکز در بیش از ۲۵۰ نقطه کشور به‌خصوص نقاط محروم، شعار یونسکو مبنی بر آموزش عالی برای همگان و رقابتی کردن آموزش عالی کشور محقق کرده‌اند.»
فعالیت دانشگاه آزاد اسلامی با شبکه‌ای گسترده و متراکم در سطح کشور، فراسوی مرزها و هر جا که حضور یافته، منشأ تحولات وسیعی است. به نوشته این محقق، «فعالیت واحدهای این دانشگاه در کشور، شکوفایی فرهنگی، توسعه هنجارهای اجتماعی، بومی‌سازی علم و فرهنگ یادگیری دانش، مهارت‌های فردی و اجتماعی، جامعه‌پذیری، رفع انحصار آموزشی و کاهش رکود اقتصادی، کارآفرینی، تقویت رقابت سالم و ایجاد انگیزه‌های متعالی را در مناطق مختلف به دنبال داشته است.»
نویسنده مقاله مؤلفه‌های مؤثر دانشگاه آزاد اسلامی در ثبات و امنیت را شامل «همگرایی میان خرده فرهنگ‌های گوناگون، مشارکت سیاسی در انتخابات و آموزش مدنی» می‌داند و معتقد است در این میان، اهمیت نخبگان، نظام سیاسی و مردم از همه ضروری‌تر به نظر می‌رسد، چراکه «رشد و تربیت نخبگان، جامعه سیاسی را هدایت خواهد کرد و در این راستا مشارکت سیاسی آگاهانه، رعایت حقوق متقابل نخبگان و نظام سیاسی، توسعه انسانی از طریق ارتقا سطح فرهنگ افراد و آزادی سیاسی از مهم‌ترین عوامل در ایجاد امنیت و ثبات سیاسی در کشور است.»
دانشگاه آزاد اسلامی، علم و فرهنگ یادگیری دانش را بومی‌سازی کرد
وی در بخش دیگری از مقاله به نقش تشکل‌های دانشجویی در آگاهی بخشی سیاسی دانشجویان اشاره می‌کند و ضمن توضیح شبکه عظیم تشکل‌های دانشجویی و اساتید در دانشگاه آزاد اسلامی، وجود این تشکل‌ها را در ایجاد فضای باز سیاسی در جامعه مؤثر عنوان می‌کند؛ «دانشگاه آزاد اسلامی با بیش از ۳۱۰ تشکل اسلامی سیاسی (۲۰۰ تشکل دانشجویی و ۱۱۰ تشکل اساتید)، ۳۷۰ نشریه تشکل‌های سیاسی، بالغ‌بر ۱۶۴ هزار نفر عضو تشکل‌های دانشجویی و ۳۰ هزار نفر عضو تشکل‌های اساتیدی و داشتن چهار اتحادیه بزرگ تشکل‌های اسلامی، سیاسی و بالغ بر ۳۰۰ هزار نفر عضو دانشجوی بسیجی و همچنین ۳۲۰ هیئت مذهبی، فضای فعالیت‌های بازی را فراهم آورده و آینده امیدبخشی را ایجاد کرده است.»
علاوه بر این، دانشگاه‌ها به‌عنوان اصلی‌ترین تولیدکننده سرمایه انسانی در یک جامعه، مبتنی بر تولید علم و دانش هستند و دانشگاه آزاد اسلامی از ابتدای راه‌اندازی در سال ۱۳۶۱ تاکنون در این زمینه نقشی محوری داشته است. گستردگی این دانشگاه، مانع خروج سرمایه، مهاجرت نخبگان و نیروی انسانی جوان به خارج از کشور شد و با ایجاد زیرساخت‌های نسبی و آماده‌سازی منابع انسانی، ظرفیت تولید و نهادینه کردن سیستم ابداعات ملی را افزایش داد و یکی از ارکان اصلی رشد کشور بوده است. وی در این باره معتقد است «با توجه به اینکه کشور ما زیرساخت لازم را با کمک آموزش عالی و بالأخص دانشگاه آزاد اسلامی کسب کرده، امنیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران نیز به همین سبب ارتقا یافته است.»
انتهای پیام/۴۱۶۷/
انتهای پیام/
