سناریوی آشوب در آسیای مرکزی/ قزاقستان چوب تشکیل ائتلاف با صهیونیست‌ها را می‌خورد

گروه جهان خبرگزاری آنا- محمد جعفری؛ قزاقستان کشوری که از بابت وسعت مقام نهم در جهان را به خود اختصاص داده با چین ابرقدرت نوظهور اقتصادی، روسیه ابرقدرت نظامی و ایران قدرتی منطقه‌ای با پتانسیل جهانی‌شدن همسایه است. همسایه همین سه کشور بودن را که به منابع عظیم نفت و گاز و اورانیوم قزاقستان بیفزاییم به اهمیت ثبات و بی‌ثباتی این کشور پی می‌بریم و درمیابیم که چرا رژیم صهیونیستی در میان اولین کشورهایی بود که برای ایجاد ارتباط با قزاقستان سر از پا نمی‌شناخت و درنهایت در سال ۱۹۹۲ توانست سفارت خود را در آلماتی افتتاح و چهار سال بعد هم زمینه گشایش سفارت قزاقستان در تل‌آویو را فراهم کرد.

اوایل هفته گذشته با اعلام دو برابر شدن بهای گاز مایع مردم در مناطق غربی قزاقستان دست به اعتراضات مدنی زدند و اوضاع در آلماتی که هنوز هم به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر قزاقستان شناخته می‌شود به دلیل ورود برخی عناصر مسلح روبه ناآرامی رفت. بسیاری از مغازه‌ها غارت و بسیاری از مکان‌های عمومی تخریب شدند. تا نوزدهم ژانویه در بسیاری مناطق ازجمله آلماتی وضعیت اضطراری اعلام شد. فعالیت تمامی مؤسسات مالی متوقف شد. قاسم ژومارت توکایف، رئیس‌جمهور قزاقستان دستور تشکیل کمیته دولتی برای پاسخگویی به خواسته‌های تظاهرکنندگان و کاهش قیمت گاز داد. اما دیگر دیر شده بود و معترضان به برخی از ساختمان‌های اداری در آلماتی- بزرگ‌ترین شهر قزاقستان- حمله‌ور شده بودند. معترضان اقامتگاه رئیس‌جمهور را اشغال کرده و به آتش کشیدند.

بی‌تجربگی و خودرایی مقامات برخی کشورها بی‌ثباتی را به منطقه هدیه می‌کند

کار به‌جایی رسید که توکایف دوباره فیلش یاد هندوستان کرد و از تصمیم خود برای درخواست کمک از پیمان امنیت جمعی برای کمک به قزاقستان خبر داد. وی اگرچه دیر اما درنهایت متوجه شده بود که نگاه قزاقستان به خارج از منطقه به‌ویژه به رژیم صهیونیستی، ترکیه و ناتو در این اوضاع نابسمان نمی‌تواند به فریادش برسد.

لازم به ذکر است که سازمان پیمان امنیت جمعی در سال ۱۹۹۲ تأسیس شد و در حال حاضر شامل ارمنستان، بلاروس، روسیه، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان است. این سازمان با هدف تقویت صلح، امنیت و ثبات در منطقه و جهان، حفاظت جمعی از استقلال، و تمامیت ارضی کشورهای عضو تأسیس شد.

ماده چهارم پیمان امنیت جمعی می‌گوید اگر هر کشور عضو دچار مشکل امنیتی شود پیمان باید دخالت کند و به استقرار ثبات کمک کند

صحبت از روابط قزاقستان با رژیم صهیونیستی و تبعاتش شد. اسرائیل بیش از ۲۵ درصد از نفت موردنیاز خود را از قزاقستان خریداری می‌کند. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل در دسامبر ۲۰۱۶ در اجلاس تجاری قزاقستان و اسرائیل در آستانه شرکت کرد تا اولین سفرش به این کشور مهم با جایگاهی استراتژیک رقم بخورد. در ژوئن ۲۰۰۹، شیمون پرز رئیس‌جمهور اسرائیل به قزاقستان سفر کرد. دو کشور در بخش‌های نظامی و اطلاعاتی همکاری نزدیکی را شروع کردند. ده‌ها مدیر و دانشمند رشته کشاورزی و دیگر زمینه‌های اقتصادی از قزاقستان به اسرائیل اعزام شدند تا دوره‌های خاص ببینند. اسرائیل نمایشگاه‌های متعددی در قزاقستان برگزار کرد.

در این میان نور سلطان نظر بایف رئیس‌جمهور فقید قزاقستان در دسامبر ۱۹۹۵ از اسرائیل دیدار کرد. در پی آن اسرائیل علاوه بر کشاورزی در بخش‌های دیگر از بانکداری گرفته تا ایجاد فروشگاه‌های بزرگ و ارتباطات در قزاقستان سرمایه‌گذاری کرد. در سال ۲۰۱۰ میان اسراییل و قزاقستان توافقاتی درزمینهٔ سرعت بخشیدن به همکاری‌های صنایع نظامی و همچنین پژوهش و مطالعات هوا و فضا صورت گرفت و سال ۲۰۰۹ در پارلمان قزاقستان انجمن دوستی اسراییل و قزاقستان تأسیس شد. دو هیئت نظامی قزاقستانی نیز در اواخر فوریه ۲۰۱۱ به اسراییل سفر کردند تا طیف وسیعی از مسائل امنیتی از قبیل همکاری در حوزه امنیت و تقویت همکاری‌های اقتصادی و فعالیت‌های نظامی را موردبحث و بررسی قرار دهند.

سیاستمداران کم‌تجربه قزاقستان گمان می‌کردند که اسرائیل کشوری عادی است و ارتباط با آن‌هم عادی خواهد بود اما نمی‌دانستند که سیاست تلاش اسرائیل برای خروج از انزوا، یکی از دلایل توجه این رژیم به جمهوری‌های شوروی سابق است.

به دلیل اهمیت استراتژیکی که قزاقستان از آن برخوردار است پای صحبت دکتر روح‌الله مدبر کارشناس مسائل اوراسیا نشسته‌ایم تا از نظرات حرفه‌ای ایشان در مورد تحولات اخیر در این کشور مطلع شویم.

به اعتقاد مدبر بسیاری از تحلیل‌ها در خصوص ناآرامی‌های اخیر در قزاقستان و ورود نیروهای پیمان امنیت جمعی به این کشور ناقص و از روی عدم آشنایی با وضعت منطقه و مفاد پیمان است. در کنار این ناآگاهی از مفاد پیمان امنیت جمعی بین جمهوری‌های استقلال‌یافته اتحاد جماهیر شوروی سابق یک جریان منسجم رسانه‌ای غربی شروع به فعالیت شدید کرده تا ناآرامی‌های این کشور نتیجه دیکتاتوری وابسته به مسکو نشان داده شود و حضور قانونی نیروهای حافظ صلح پیمان امنیت جمعی در خاک قزاقستان نیز نوعی اشغال به شمار آید.

کشورهای منطقه باید از تحولات اوکراین و قزاقستان درس بگیرند و با قدرت‌های منطقه خود هماهنگ باشند

وی ادامه می‌دهد شاهد بودیم که در روزهای اول اعتراضات به بالا رفتن قیمت گاز مایع نیروهای امنیتی قزاقستان به‌خوبی کنترل اوضاع را در دست داشتند تا اینکه یک سری افراد حرفه‌ای و آموزش‌دیده و مسلح وارد یگان‌های نیروهای دولتی شدند و آن‌ها را خلع سلاح کردند. این موضوعی بی‌سابقه در کشورهای منطقه است. البته چندین مورد اعتراضات صورت گرفته بود اما این اقدام که متذکر شدم خیلی تازگی داشت. در این میان نیروهای امنیتی غافلگیر شدند و درگیری مسلحانه به‌صورت ناخواسته ایجاد شد. هم‌زمان رسانه‌های غربی و همسو با غرب از جمله شبکه تلویزیونی ۲۴ اوکراین بر برجسته کردن تحولات قزاقستان تمرکز کردند.

بیشتر بخوانید:

خطیب‌زاده: ایران تحولات جاری در قزاقستان را به‌دقت زیر نظر دارد

رئیس‌جمهور قزاقستان از پیمان امنیت جمعی درخواست کمک کرد

مدبر در ادامه به ناآگاهی عامه مردم و اظهارنظر غیر کارشناسانه در خصوص تحولات قزاقستان انتقاد و تأکید می‌کند این کشور ۲۷ سال تحت ریاست جمهوری نظربایف اداره شد و حدود دو سال است که توکایف به قدرت رسیده و متأسفانه وی چرخش‌های سیاسی نادرستی به‌عنوان‌مثال به‌سوی ترکیه داشت که البته حالا متوجه اشتباهش شده. به‌راستی ساختار جمعیتی، قومی و سیاسی کشورهای این منطقه به‌گونه‌ای است که اگر یک کشور از خارج از این منطقه بیاید نظم منطقه را بر هم می‌زند. این بی‌نظمی به بی‌ثباتی کشیده می‌شود. در این میان ایالات‌متحده از ناآرامی‌ها می‌تواند به‌خوبی سوءاستفاده کند. بیستم دی‌ماه تاریخ دیدار ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه با جو بایدن همتای آمریکایی وی است. قرار بود که تمرکز بر موضوع اوکراین باشد و حالا آمریکا می‌خواهد از این موضوع قزاقستان امتیاز گیری کند.

این کارشناس مسائل اوراسیا تأکید می‌کند که توکایف درنهایت به این نتیجه رسید که باید از روسیه و پیمان امنیت جمعی کمک بخواهد زیرا این پیمان فقط منحصر به تهدیدات خارجی نیست بلکه تهدیدات امنیتی داخل کشورهای عضو را نیز پوشش می‌دهد. ماده چهارم پیمان امنیت جمعی می‌گوید که اگر هر کشور عضو دچار مشکل امنیتی شود پیمان باید دخالت کند و به استقرار ثبات کمک کند. این شد که توطئه دشمنان علیه قزاقستان خنثی شد. قزاقستان کشوری است که از بابت منابع اورانیوم و نیز انبارهای اورانیوم غنی‌شده بسیار عظیم است. منابع عظیم نفت و گاز دارد. درواقع قزاقستان یک‌لقمه چرب و نرم برای آمریکا است.

غربی‌ها و صهیونیست‌ها همچون گله‌ای از روباه‌ها و گرگ‌ها در کمین مقامات کم‌تجربه و گاها خودرأی کشورهای تازه استقلال‌یافته هستند تا بتوانند آنان را از مردم و منطقه خود جدا کنند و درنهایت کشورهایشان را وابسته کنند

وی از تحولات قزاقستان این‌گونه نتیجه می‌گیرد که کشورهای منطقه باید درس بگیرند و با قدرت‌های منطقه خود هماهنگ باشند. نباید به غربی‌ها اعتماد کنند. دکترین سیاست خارجه آمریکا برهم زدن ثبات آسیای مرکزی است. ایجاد ائتلاف با کشورهای خارج از منطقه فقط ایجاد مشکل می‌کند. مقامات کشورهای منطقه باید مراقب باشند که به دام آمریکا نیفتند. بررسی کارشناسانه فیلم‌های درگیری‌های قزاقستان نشان داده که یک سری افراد حرفه‌ای و تعلیم‌دیده به نیروهای امنیتی حمله کردند.

غرب قصد داشت سناریوی اوکراین را در قزاقستان نیز اجرایی کند

مدبر با انتقاد از حرکت کورکورانه برخی از رسانه‌ها تأکید کرد که اعزام حدود سه هزار نیروی پیمان امنیت جمعی قانونی است. مگر همین اتفاق در کشورهای عضو ناتو نمی‌افتد؟ چرا کسی اعتراض نمی‌کند؟

وی تأکید می‌کند که اتفاقاً قزاقستان کشوری است که انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری دارد و می‌شود گفت که اصول مردم‌سالاری را رعایت می‌کند. باید یادآور شوم که در سال ۲۰۱۴ آمریکایی‌ها یک چنین اوضاعی را برای رئیس‌جمهور ویکتور یانوکوویچ در اوکراین ایجاد کردند. اعتراضات مدنی بود که به‌یک‌باره افراد مسلح وارد شدند و کنترل اوضاع از دست یانوکوویچ که به سمت روسیه متمایل بود خارج شد. به همین دلیل است که پوتین دائم می‌گوید در اوکراین کودتا انجام شد. در بلاروس هم همین موضوع را برای الکساندر لوکاشنکو خواستند انجام دهند که موفق نشدند. کشورهای منطقه باید هوشیار باشند. این پنل آمریکایی از پیش تعیین شده است. غرب نیروهای حرفه‌ای خود را در منطقه توزیع کرده تا بتواند به‌تدریج ناتو را به سمت شرق توسعه بیشتری بدهد.

بیشتر بخوانید:

پس از استعفای دولت؛ وضعیت فوق‌العاده در قزاقستان اعلام شد

به‌طور موقت؛ فعالیت تمام موسسات مالی در قزاقستان متوقف شد

سازمان ملل خواستار خویشتنداری همه طرف‌ها در قزاقستان شد

مدبر تأکید کرد که کشورهای منطقه باید مراقب هیاهوی رسانه‌های غرب باشند و بدانند که با چه کشورهایی ائتلاف برقرار می‌کنند زیرا ورود برخی کشورها زمینه بروز اعتراضات مدنی و سوءاستفاده غرب را فراهم می‌کند. یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات توکایف تأکید وی بر بحث تقویت روابط با رژیم صهیونیستی بود. صهیونیست‌ها هرجایی که پا بگذارند مشکل امنیتی ایجاد می‌کنند. هیچ بعید نیست که صهیونیست‌ها در این ناآرامی‌ها دست داشته باشند زیرا ثابت کرده‌اند که مانند اربابان آمریکایی‌شان از خائن‌ترین شرکا برای هر کشوری هستند.

با توضیحات کاملی که روح‌الله مدبر ارائه داد می‌توان به این نتیجه رسید که غربی‌ها و صهیونیست‌ها همچون گله‌ای از روباه‌ها و گرگ‌ها در کمین مقامات کم‌تجربه و گاها خودرأی کشورهای تازه استقلال‌یافته هستند تا بتوانند آنان را از مردم و منطقه خود جدا کنند و درنهایت کشورهایشان را وابسته کنند. بهترین نمونه این رفتار را در جمهوری آذربایجان در چند سال گذشته شاهد بوده‌ایم. دولت ایران بارها در خصوص این توطئه‌ها به کشورهای منطقه هشدار داده بود تا علاج واقعه قبل از وقوع صورت گیرد.

انتهای پیام/۴۱۵۵/