مشت بروکسل و واشنگتن در برابر تهران خالی است؛
دوربرگردان غرب به سمت مذاکرات پس از سوختن گزینه‌های ضدایرانی/ تروئیکای اروپایی در حال گروکشی چندوجهی است
پس از شکست آمریکا و شرکا در همراه کردن کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات و همچنین چین و روسیه در کنار ناکامی در افزایش فشارهای تحریمی، وضعیت مذاکرات نشان می‌دهد که طرف‌های غربی بیشتر به میز مذاکره فکر می‌کنند.
به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، با شروع دور هشتم مذاکرات وین بین ایران و گروه ۱+۴ شامل انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان در بعدازظهر روز پنجشنبه، کارگروه رفع تحریم‌ها در عصر همان روز فعال شد و روز بعد نیز کارگروه هسته‌ای تشکیل جلسه داد. اگر همه حاشیه‌های روند مذاکرات وین را کنار بگذاریم و به نقطه‌نظر مشترک تحلیلگران سیاسی و حقوقی که از سال ۱۳۸۲ به بعد گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران با غرب را رصد کرده‌اند رجوع کنیم، درخواهیم یافت که در حال حاضر روند مذاکرات به حاشیه رانده نشده است. به این مفهوم که دو سند پیشنهادی که ایران در دور هفتم به‌طرف مقابل ارائه داد اگرچه تابه‌حال به‌عنوان سند اصلی مدنظر گرفته نشده‌اند اما مفاد آن‌ها برای پیشبرد مذاکرات و رسیدن به یک سند نهایی قابل‌بررسی و مفید تشخیص داده شده است.
لازم به ذکر است که مذاکرات بین‌المللی از نوع گفت‌وگوهای وین از آن‌چنان اهمیتی برای کشورهای شرکت‌کننده در مذاکرات و هم‌پیمانانشان برخوردار هستند که به‌صورت ناخودآگاه کشورهای درگیر را به‌سوی حاشیه می‌رانند. به‌عنوان‌مثال کشوری مانند انگلیس که به‌تازگی از اتحادیه اروپا خارج‌شده و هنوز تمام "سنگ‌های خود را با این اتحادیه وا نکنده است" مطمئناً به این موضوع هم خواهد اندیشید که از جایگاهش در مذاکرات مهم وین برای فشار آوردن به اتحادیه اروپا استفاده کند. به‌هرحال انگلیس قرار است پای توافقی بسیار خطیر با ایران را امضاء کند. این امر مسئولیتی بزرگ را بر عهده لندن قرار خواهد داد.
دولت محافظه‌کار لندن که به دولت‌های چپ‌گرا در این کشور در خصوص اعتماد به ایران هشدار می‌داد هم‌اکنون خودش پای میز مذاکره با ایران است. بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس باید برای اینکه مقامات ارشد حزب خود را به حمایت از روند مذاکرات مجاب کند، حتماً به سراغ گرفتن امتیاز برای کشورش می‌رود. این امتیاز می‌تواند از کشورهای اعضای اتحادیه اروپا و یا حتی چین و روسیه گرفته شود. از همه گزینه‌ها راحت‌تر برای لندن احتمالاً امتیاز گرفتن از کشورهای غرب‌گرای منطقه باشد. لندن می‌تواند در مقابل سخت‌گیری در مذاکرات مخصوصاً در کارگروه هسته‌ای نگرانی‌های ادعایی کشورهای عرب غرب‌گرای منطقه را کاهش دهد و از این دولت‌ها امتیاز بگیرد. همین مطالبات باعث می‌شود که دولت جانسون در زمینه داخلی هم بتواند ثابت کند که مذاکرات با ایران امتیازات غیرمستقیمی برای لندن به بار آورده است.
هیئت مذاکره‌کننده ایرانی با تجربه تر از آن است که وارد حاشیه شود
همین احتمال برای آلمان هم وجود دارد. دولت آلمان که سال‌هاست منتظر نهایی شدن انتقال گاز از روسیه به اروپاست، همیشه با مخالفت آمریکا و برخی کشورهای اروپایی کاملاً همسو با واشنگتن روبه‌رو بوده است. در این میان موضوع سیاست مسکو در شرق اروپا ازجمله اوکراین پیش می‌آید. احتمالاً برلین هم به دنبال گرفتن امتیازاتی از کشورهای عضو اتحادیه اروپاست تا از تکمیل پروژه نورد استریم-۲ حمایت بیشتری کنند.
فرانسه هم مواضع حاشیه‌ای خود را دارد. منظور این است که این سه کشور بدون اینکه از موافقت یا مخالفت خود با متون پیشنهادی ایران در دور هفتم سخنی بگویند، پای میز مذاکره در دور هشتم حاضر شده‌اند. برخی از تحلیلگران که بیش‌ازپیش به حواشی مذاکراتی ازاین‌دست اهمیت می‌دهند این سکوت تروئیکای اروپایی را در کنار عدم حضور هیئت آمریکایی به ریاست رابرت مالی، نماینده ویژه ایالات‌متحده در امور ایران در روز پنجشنبه در هتل کوبورگ در پایتخت اتریش قرار داده‌اند و این‌گونه نتیجه گرفته‌اند که اختلاف عمده‌ای بر سر اصل مذاکرات وجود دارد. برخی هم گفته‌اند برخی کشورها در اتحادیه اروپا از عملکرد تروئیکا در مذاکرات با ایران ناراضی هستند.
بیشتر بخوانید:
روسیه: گروه ۱+۴ پیشنهادهای ایران را به‌صورت جدی در نظر بگیرد
امیر عبداللهیان: نگاه به آسیا ازجمله اولویت‌های ایران است/ لغو تحریم‌ها وظیفه ذاتی دستگاه دیپلماسی
از اروپا و اختلافات رایج در آن که خارج شویم اوضاع در منطقه غرب آسیا به نفع روند مذاکرات در حال رقم خوردن است. انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات با بیان اینکه «اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران، راه‌حل مناسب در گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران نیست»، ابراز امیدواری کرد که مذاکره بین ایران و گروه ۱+۴ به نتایج موفقیت‌آمیزی ختم شود. وی همچنین نسبت به تکمیل مذاکرات با گفت‌وگوهای منطقه‌ای، اظهار خوش‌بینی کرد.
نباید فراموش کنیم که امارات از هم‌پیمانان بسیار مهم غربی‌ها در منطقه است که اکثر اوقات روابط اقتصادی مناسبی با ایران داشته است. امارات هم می‌خواهد برای تأمین منافع خودش به هر صورتی که شده در مقابل حمایتش از روند مذاکرات به برخی امتیازات دست یابد. ابوظبی بسیار علاقه‌مند است که یک سری مذاکرات منطقه‌ای با ایران فعال شود و لزوماً ضروری نیست که آن مذاکرات موردنظر امارات، در قالب برجام باشد.
تروئیکای اروپایی فشار بسیار زیادی را برای تخریب مذاکرات با سه هدف مشخص در دستور کار قرار داده که شامل امتیاز گیری از چین و روسیه، امتیاز گیری از ایران و امتیاز گیری از اتحادیه اروپا به نمایندگی مورا و بورل است
عربستان دیگر هم‌پیمان بسیار مهم غرب در منطقه ابراز امیدواری کرده که مذاکرات وین نتیجه مثبتی در برداشته باشد. فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان روز پنجشنبه ۱۸ آذر گفت که کشورش از بازگشت ایران و آمریکا به توافق هسته‌ای استقبال می‌کند. عربستان هم مانند هر کشور دیگری، جایگاه ایران را در تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی دریافته است. به همین دلیل است که به‌تازگی از احیای برجام حمایت کرد ولی در عین حال، آن را ناقص برشمرد.
افزون بر این، همه کشورها درعین‌حال که اصل مذاکرات را قبول دارند، مطالبات خود را در حاشیه هم دنبال می‌کنند. به نظر می‌رسد که در حال حاضر، اصل مذاکرات بر حاشیه‌ها توفیق یافته است یعنی اینکه این اصل مذاکرات است که ترتیب میدان را مشخص می‌کند و به حاشیه شکل می‌دهد. ضمن اینکه یک سری اقدامات مثبت تنش‌زدای ایران در چند ماه گذشته باعث شده که رقبای منطقه‌ای ایران به این نتیجه برسند که «آسیاب به‌نوبت است»؛ یعنی اول باید در راستای حل یک مناقشه درازمدت بین ایران و غرب حرکت کنند تا در موقع مناسب نگرانی‌های منطقه‌ای که دارند را با ایران مطرح و حل کنند.
با این تفاسیر، تروئیکای اروپایی فشار بسیار زیادی را برای تخریب مذاکرات با سه هدف مشخص در دستور کار قرار داده که شامل امتیاز گیری از چین و روسیه، امتیاز گیری از ایران و امتیاز گیری از اتحادیه اروپا به نمایندگی مورا و بورل است. در این میان اتحادیه اروپا از فشار تروئیکا بشدت ناراضی است. به علاوه ایتالیا، لهستان، اسپانیا و یونان از اعضای اتحادیه اروپا منتقد جدی عملکرد تروئیکا در خلال مذاکرات هستند. این تحولات نشان می‌دهد که در جبهه غرب درصد انسجام و اتحاد رو به کاهش است.
ایران دست‌کم ۳۰ کارشناس حقوقی و اقتصادی با هیئت مذاکره‌کننده به وین اعزام کرده است تا عزم خود برای دست یافتن به توافقی خوب را به اثبات برساند
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه نیز در صفحه اینستاگرام خود تأکید کرد: «طرف‌های غربی باید بدانند در هشت سال گذشته به‌اندازه کافی حرف زده شده و وعده بی‌عمل داده‌اند، اما امروز وقت عمل است و ما برای رسیدن به توافقی جدی و خوب تلاش می‌کنیم.» ایران دست‌کم ۳۰ کارشناس حقوقی و اقتصادی با هیئت مذاکره‌کننده به وین اعزام کرده است تا عزم خود برای دست یافتن به توافقی خوب را به اثبات برساند.
سردرگمی مقامات رژیم صهیونیستی و آمریکا در اتخاذ موضعی واحد در مذاکرات وین
موضع‌گیری محکم، منطقی و قانونی ایران که در قالب دو سند پیشنهادی به‌طرف مقابل ارائه شده باعث شد که یکی از مقامات ارشد اروپایی حاضر در مذاکرات که نامش فاش نشده اعلام کند «مسلماً متن پیش‌نویس توافق ۲۰ ژوئن (۳۰ خرداد) یک مبنای مشترک برای کار (مذاکره) است. این متن هیچ‌یک از هیئت‌های مذاکره‌کننده را از ارائه پیشنهادهای جدید برای تغییر آن منع نمی‌کند.» معنی پاراگراف فوق این است که پیش‌نویس‌هایی که در پایان ۶ دور اول مذاکرات در وین تهیه‌شده بود مبنای ادامه مذاکرات است با این تفاوت که پیشنهادهای اخیر ایران نیز حتماً باید برای اضافه شدن در پیش‌نویس‌های قبلی موردبررسی قرار گیرند.
بیشتر بخوانید:
ایران ادعای رویترز درباره پذیرش کامل متن ۶ دور قبلی مذاکرات را رد کرد
فیصل بن فرحان: امیدواریم مذاکرات وین منافع کشورهای خلیج‌فارس را حفظ کند
در واکنش به اظهارنظر آن مقام اروپایی، میخائیل اولیانوف، مذاکره‌کننده ارشد و نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی، مهر تأیید بر این اظهارات زد و آن را باعث نزدیک شدن مواضع بروکسل با مسکو دانست.
در این میان خیلی نباید به واکنش‌هایی که مقامات رژیم صهیونیستی و ایالات‌متحده به روند مذاکرات دارند توجه کرد؛ هرچند آمریکا علی‌رغم اینکه در مذاکرات حضور مستقیم ندارد طرف اصلی گفت‌وگوهاست و نیز مقامات ارشد واشنگتن در هماهنگی تنگاتنگ با لابی صهیونیستی هستند. منظور این است که نباید در دام حاشیه‌سازی آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها افتاد. در هرصورت آمریکا و شرکایش در همراه سازی کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات و همچنین چین و روسیه یعنی دو شریک همسوی ایران در مذاکرات شکست خورده‌اند و درصدد اتخاذ تدابیر جبرانی هستند که به احتمال زیاد روی آوردن به میز مذاکره باشد. مقامات آمریکایی ازجمله جو بایدن، رئیس‌جمهور، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه، جنیفر ساکی، سخنگوی کاخ سفید و دیگر مقامات ارشد این کشور وقتی در خصوص ایران اظهارنظر می‌کنند از در اولویت قرار دادن دیپلماسی می‌گویند، واشنگتن را منادی دیپلماسی می‌دانند، سپس خواستار تمکین ایران از برجام می‌شوند و درنهایت از «گزینه‌های دیگر» روی میز سخن می‌گویند. این رفتار کسل‌کننده آمریکا خیلی عادی شده و قطعاً بر روند مذاکرات تأثیر منفی خواهد گذاشت؛ کما اینکه در گذشته نیز همین رفتار اشتباه را تکرار کرده و نتیجه مشابهی گرفت.
انتهای پیام/۴۱۵۵/پ
انتهای پیام/
