بررسی برنامه توزیع واکسن کووید ۱۹ در ایران و سایر کشورها

به گزارش گروه سیاست خبرگزاری آنا، معاونت مطالعات اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی به بررسی برنامه توزیع واکسن کرونا در ایران و سایر کشورها پرداخت.

در این گزارش بیان شده: تولید انواع واکسن‌ها در دنیا و ایمن‌سازی در برابر ویروس کووید ـ ۱۹ به‌ عنوان یکی از راه‌های جلوگیری از گسترش بیماری کرونا، به‌طور فزاینده‌ای در دستور کار کشورها قرار گرفته است، به نحوی که هریک برنامه ایمن‌سازی گروه‌های جمعیتی مربوط به خود را به اجرا در می‌آورند.

در این گزارش تصریح‌ شده: در این راستا، برخی سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان بهداشت جهانی با هدف دسترسی عادلانه به محصولات سلامتی مرتبط با کووید ـ ۱۹، چارچوبی را با تمرکز بر بهداشت عمومی به‌عنوان بالاترین اولویت کشورها، اولویت‌دهی به گروه‌های در معرض خطر ابتلا و مرگ‌ و میر بالا در سه بُعد اهداف، گروه‌های هدف و زمان‌بندی آن‌ها ارائه کرده است.

در بخش دیگری از این گزارش ذکر شده: براساس توصیه سازمان جهانی بهداشت، هر کشوری باید ۶ اصل رفاه انسان، برابری جهانی، احترام برابر، حمایت، برابری و مشروعیت ملی را برای تعیین اینکه واکسن‌ها به چه کسانی و در چه زمانی اختصاص داده شود در نظر گیرد و نسبت به تصمیم‌گیری خود براساس شناسایی جمعیت مورد نظر (به‌ عنوان مثال: کارکنان بهداشتی، افراد میان‌سال، افراد با شرایط جسمی خاص و...) با در نظر داشتن منابع اقدام کند. مطابق بررسی‌های انجام گرفته، اولویت‌بندی گروه‌های جمعیتی در کشورهای مورد بررسی در این گزارش، با در نظر داشتن چارچوب‌های اخلاقی از جمله به حداقل رساندن آسیب‌ها و حداکثرسازی منافع، عدالت، شفافیت، حفاظت و حمایت از افراد در معرض خطرات روحی و روانی دوران کرونا به شرح زیر صورت گرفته است:

در این گزارش آمده: در اغلب کشورها فاز اول با هدف محافظت از بیشترین تعداد افراد در معرض خطر در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام‌گرفته است. بدین‌ صورت که کارکنان بهداشتی به‌ عنوان افراد حاضر در خط مقدم ارائه خدمات به دلیل احتمال بالای ابتلا به بیماری کووید ـ ۱۹ نسبت به عموم مردم و همچنین ریسک بالای انتقال عفونت ناشی از مراقبت‌های بهداشتی از بیماران و افرادی که مراقبت از آن‌ها در اولین قدم برنامه واکسیناسیون در نظر گرفته‌ شده است. پس از آن کارکنان و مراقبین در مراکز مراقبت‌های طولانی‌مدت، کارکنان شاغل در مهدهای کودک، مراکز نگهداری از سالمندان، افراد مسن با خطرات خاص مرتبط با سن، گروه‌های جمعیتی در معرض خطر بیماری و مرگ و افراد دارای معلولیت در این فاز قرار دارند.

در فاز دوم که با هدف واکسینه کردن بیشتر جامعه و جلوگیری از بستری شدن افراد صورت گرفته، اولویت‌بندی سنی، واکسینه کردن افراد ساکن در مراکز و اجتماعات پُرخطر، افراد شاغل در مشاغل ضروری و پُرخطر، ایمن‌سازی گسترده کودکان و زنان باردار در برنامه منظور شده است.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بیان شده: بر این اساس؛ احتمال بالای ابتلا و خطر انتقال عفونت در مواجهه با بیماران، اولویت سنی، ریسک بالای ابتلا به بیماری شدید و یا مرگ در اثر آن و همچنین شاغل در مشاغل ضروری پُرخطر از حیث احتمال بالای ابتلا و مواجهه بیشتر با سالمندان، کودکان یا سایر افراد جامعه به‌عنوان مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر بر اولویت‌بندی گروه‌های جمعیتی در توزیع واکسن کرونا در کشورها در نظر گرفته‌شده است.

در ادامه این گزارش تصریح‌شده: برنامه واکسیناسیون کشور ایران در چهار فاز عملیاتی نیز با در نظر داشتن توصیه‌ها و چارچوب‌های پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی معیارهای زیر را در اولویت‌بندی واکسن کرونا در میان گروه‌های جمعیتی در نظر گرفته است: احتمال خطر ابتلا حین خدمت‌رسانی به بیماران کووید ـ ۱۹ یا خدمت‌رسانی به جامعه در محیط‌های پُرخطر، احتمال ابتلا بر اثر زندگی به‌صورت جمعی و همچنین خطر انتقال عفونت به دیگران در شرایط شیوع ویروس کرونا، احتمال خطر بیماری شدید، بستری شدن و مرگ در اثر ابتلا به کووید ـ ۱۹ به علل پزشکی مثل سن، بیماری‌های زمینه‌ای یا علل غیرپزشکی مثل زندگی در محیط‌های پُرتراکم نظیر زندان‌ها، آسایشگاه‌های معلولین و مراکز بهزیستی، احتمال ایجاد اختلال در جامعه و وارد آمدن زیان به افراد به دلیل کمبود کارکنان متولی عملکردهای حیاتی جامعه به نظر می‌رسد اجرای موفقیت‌آمیز برنامه‌های واکسیناسیون کووید ـ ۱۹ به سیستم‌های تأمین قوی ازجمله کنترل دقیق در زنجیره تأمین، نگهداری از سیستم‌های اطلاعاتی، حفاظت از تأمین واکسن و جلوگیری از هرگونه وقفه از نقطه تولید تا زمان ارائه خدمات و... نیاز دارد.

همچنین تأکید شده: برنامه واکسیناسیون در کشور ایران به دلایل زیر با چالش در اجرا مواجه شد: با توجه به عدم تأمین به‌موقع و کافی واکسن داخلی در فرایند واکسیناسیون در کشور، همچنان واردات واکسن به‌عنوان منبع اصلی تأمین برنامه واکسیناسیون کشور است.

در این گزارش گفته‌شده: وجود برخی معیارها در سند ازجمله تغییر گروه‌های جمعیتی با توجه به تغییرات پاندمی، عدم رعایت کامل اولویت‌بندی سنی به علت تقدم اولویت‌بندی صنفی یا دستگاه‌های اجرایی به‌جای سنی که ضمن ایجاد انتظار در سایر گروه‌های صنفی، سبب کُند شدن روند واکسیناسیون و به‌نوعی اختلال در نظم واکسیناسیون مطابق برنامه شده است.

در این گزارش با بیان اینکه علی‌رغم تأکید بر برآورد هزینه‌های مالی و نیروی انسانی در توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی و همچنین اسناد پشتیبان برنامه‌ریزی واکسیناسیون، اما عملاً عدم تأمین به‌موقع عوامل فوق سبب تأخیر در اجرای برنامه واکسیناسیون شده است تصریح شده: بنابراین در راستای افزایش کیفیت خدمت‌رسانی و مرتفع شدن چالش‌های اجرایی شدن برنامه واکسیناسیون در کشور، تقویت مدیریت منابع انسانی؛ آموزش برای عرضه واکسن جدید؛ تقویت سامانه‌های پایش و گزارش عوارض نامطلوب پس از واکسیناسیون و رصد بیماری، پیش‌بینی و انجام فعالیت‌های اطلاع‌رسانی و جلب مشارکت جامعه برای ترویج تقاضا و پذیرش واکسیناسیون به‌عنوان بخشی از خدمات ضروری مراقبت‌های اولیه سلامت، اتخاذ سیاست‌های پس از اجرای برنامه واکسیناسیون (سیاست‌های بازگشایی با در نظر گرفتن شرایط موجود)، استقرار سامانه دیده‌بانی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جهت دسترسی به اطلاعات اجرای واکسیناسیون به‌طور دقیق و با متغیرهای مربوط به افراد، شامل شغل، سن، جنسیت، شماره کد اولویت، استحقاق سنجی بیماران خاص برای دریافت واکسن از طریق اطلاعات بیمه‌های درمانی، هویت سنجی افراد از طریق استعلام برخط کد ملی از ثبت‌احوال توسط سامانه سیب در نظر گرفته شود.

انتهای پیام/