رشد علوم مستلزم یادگیری رشته‌های تحصیلی همگام با دانش رایج است

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، مهناز ملانظری ، رئیس سابق دانشگاه الزهرا(س) در مراسم تودیع و معارفه این دانشگاه که بعدازظهر امروز برگزار شد، ضمن خوشامدگویی به میهمانان و وزیر علوم و تبریک میلاد رسول اکرم(ص) گفت: خداوند بزرگ را سپاس می‌گویم که راه پرفرازونشیبی را بر من هموار کرد تا بتوانم خدمتگزار خوبی برای مجموعه دانشگاهیان دانشگاه الزهرا باشم چراکه مسئولیت خدمت به این مکان مقدس به‌عنوان دانشگاه توفیق بزرگی است که خداوند نصیب انسان می‌کند و بنده توفیق این را داشتم که حدود ۱۵ سال به این دانشگاه در سطح عالی خدمت کنم.
وی با بیان اینکه در این ۱۵ سال شاهد تغییرات در نظام آموزش عالی و سرعت تغییرات آن از نزدیک بودم، افزود: امروزه دنیا در حال تغییرات و دانشگاه‌ها هم در حال تحول بنیادین و همه‌جانبه برای تغییر نقش خودشان در جامعه هستند و نیاز ذینفعان ما نیز مرتب و مکرر تغییر کرده که برهمین اساس لازم است تا تمام نیازهای آن‌ها به نحو مؤثری برآورده شود.

رئیس سابق دانشگاه الزهرا (س) با بیان اینکه دولت انتظار دارد که سرمایه انسانی کارآمد از دانشگاه‌ها تربیت شود و جامعه هم مسئولیت اجتماعی و توسعه پایدار را از دانشگاه‌ها به‌عنوان سازمان‌های هوشمند و دانایی محور انتظار دارد، ادامه داد: اما واقعیت این است که دانشگاه‌های ما به اندازه تغییرات جامعه، سرعت تحول ندارد. دانشگاه امروز باید جامعه‌محور باشد تا بتواند باری از دوش کشور و دولتمردان بردارد. در واقع حل معضلات اجتماعی به کمک پژوهش‌های اصیل و مشاوره‌های کارساز و دقیق، میسر است.

ملانظری با تأکید بر اینکه آموخته‌های حاصل از پژوهش‌های اساتید باید موجب تقویت توانمندی‌های دانشجویان در دوره تحصیل باشد، اظهارداشت: دانشگاه‌ها همچنان رسالت کمک به توسعه همه‌جانبه کشور را به عهده دارند لذا می‌توانند در ثروت آفرینی از دانش و فناوری سرآمد باشند. همچنین با ایجاد مراکز رشد و شرکت‌های دانش‌بنیان، ایده‌های جدید و فناوری‌های نوین را کاربردی کنند و زمینه‌های اشتغال دانش‌آموختگان را فراهم سازند.

ملانظری با اشاره به اینکه رشد شتابان علوم مستلزم یادگیری سریع و روزآمدی رشته‌های تحصیلی و مباحث درسی همگام با دانش رایج در کشورهای پیشرفته است، گفت: در این راستا همکاری‌های بین‌المللی در دانشگاه‌ها می‌تواند انعطاف و قدرت روزآمدی دانشگاه‌ها را تسهیل و میسر کند. زیرا در حال حاضر دانشگاه‌ها و آموزش عالی جهانی‌تر شدند یعنی دانشجو حق انتخاب برای دانشگاه‌های برتر را دارد و دانشگاه‌ها هم سعی می‌کنند، نخبگان و استعدادهای برتر و سراسر دنیا را جذب کنند. در واقع شدت رقابت برای جذب دانشجویان بااستعداد افزایش پیداکرده و این روند اهمیت رتبه و برند دانشگاه‌ها را مهم‌تر و برجسته‌تر از گذشته کرده است. تکنولوژی‌های هوشمند روند آموزش در دانشگاه‌ها را تغییر داده است لذا بهره‌مندی از تکنولوژی فرصتی برای ایجاد تغییرات مثبت در آموزش عالی است.

وی با بیان اینکه تلاش همکاران بنده در این مدت این بود که با برگزاری کارگاه‌های مختلف برای اساتید در حوزه معاونت پژوهشی، آشناسازی با پژوهش‌های استاندارد صورت گیرد، مطرح کرد: از سال ۹۴ تا سال ۹۸ در حوزه معاونت پژوهشی ۲۰ کارگاه برگزار شده بود درحالی‌که از سال ۹۸ تا ۹۹ بیش از ۲۳۰ کارگاه با محوریت استانداردسازی پژوهش‌ها برگزار شد به گونه‌ای که عملکرد همکاران بتواند در سطح بین‌الملل رؤیت پذیر باشد و نتیجه این دو دوره‌ها و خروجی‌های آن منجر به این شد که تعداد کل مقالات منتشرشده دانشگاه که در سال ۹۵ ، ۴۷ مورد بود در سال ۱۳۹۹به ۱۵۷۷ مورد افزایش پیدا کند.

رئیس پیشین دانشگاه الزهرا (س) ادامه داد: همچنین تعداد ارجاعات دریافتی در پایگاه ws که در سال ۹۵، ۱۷۹۰ بود در سال ۲۰۲۰ به ۵۴۶۷ مورد رسید. تعداد مقالات منتشرشده در پایگاه باب ساینس نیز از ۳۲۶ مورد به ۴۲۰ مورد تا پایان سال ۲۰۲۰ رسید و تاکنون چیزی حدود ۵۰۰ مورد است. تعداد ارجاعات دریافتی در پایگاه اسکوپوس در سال ۱۳۹۵، ۲۳۳۵ مورد بوده در حال حاضر به ۷۶۲۰ مورد رسیده است که این‌ها همه حاصل تلاش‌هایی است که در حوزه پژوهش اتفاق افتاده است.

وی با بیان اینکه دانشگاه الزهرا (س) اولین دانشگاه غیرپزشکی بود که پایگاه علم سنجی را در وزارت علوم راه‌اندازی کرد، عنوان کرد: این امر فرصتی شد برای این‌که همکاران کارهای پژوهشی را ببینند و خود را در سطح گروه، سطح دانشکده و در سطح دانشگاه مقایسه کنند.

رئیس سابق دانشگاه الزهرا (س) افزود: هدف دومی که در برنامه‌ راهبردی دنبال کردیم، بحث ارتقاء جایگاه دانشگاه در رتبه‌بندی‌ها و ارتقای رتبه ملی و بین‌المللی و گسترش همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه بوده است.

ملانظری تصریح کرد: امروزه تکنولوژی‌های هوشمند و رسانه‌های اجتماعی صنعت آموزش عالی را دگرگون کرده به‌گونه‌ای که امکان عرضه خدمات آموزشی و اقشار مختلف در اقصی نقاط کشور یا دنیا را تسهیل نموده، ضمن این‌که هوشمندی و تحول دیجیتال، فرصتی برای ارتقای چابکی فرآیندهای سازمانی فراهم و از سوی دیگر تحول در تکنولوژی سازمان کار را متحول کرده است.

ملانظری افزود: دانشجویان به‌حق انتظار دارند پس‌از اتمام دوره‌های آموزشی به‌سرعت در بازار کار جذب شوند یا بتوانند به رشد حرفه‌ای خودشان ادامه دهند که این امر مستلزم تغییر در شیوه‌های تدریس است که سبب تقویت شایستگی‌های دانش‌آموختگان شود. لذا نحوه تدریس باید با نحوه اندیشیدن و تجربه کردن همراه باشد. قوه تفکر را در دانشجویان تقویت کند و آنان را در معرض تمرین کردن آموخته‌ها و تجربه دنیای واقعی قرار دهد.

رئیس سابق دانشگاه الزهرا (س) اظهارداشت: همه آنچه تصویر شد مستلزم تحول بنیادین در دانشگاه‌ها و آماده کردن آن‌ها برای ورود به دنیای جدید و متحول آینده است. آینده‌ای که به گواه محققین ما خیلی دور نیست و شاید کمتر از ده سال دیگر این تغییرات رخ دهد. لذا در این دنیای به‌سرعت در حال تغییر دانشگاه الزهرا (س) نیز چشم‌اندازش را به‌عنوان برترین دانشگاه تک جنسیتی در جهان تدوین کرده است.

وی گفت: ما نیازمند تلاش مضاعف برای بکار بستن ایده‌های خلاقانه‌ خود و جلب مشارکت تمام پرسنل اعم از اساتید و کارکنان پرتلاش بوده‌ایم و تلاش کردیم تا با شناخت تغییرات محیط و همسو با این تغییرات برنامه‌ راهبردی پنج‌ساله دوم دانشگاه را برای افق ۹۸ تا ۴۰۴ تدوین کنیم. تلاش ما در این مدت این بوده که بتوانیم تصویر دانشگاه الزهرا را از یک مدرسه دخترانه بزرگ در چشم عده‌ای، تبدیل به دانشگاهی کنیم که همکاران بنده با افتخار در آن خدمت کنند و دانشجویان عزیز با سربلندی آن را انتخاب کنند. لذا برای تحقق این امر دومین برنامه‌ راهبردی دانشگاه را که سعی شد نسبت ‌به برنامه اول ابعاد کیفی و محتوایی آن تقویت شده باشد، تدوین کردیم.

رئیس سابق دانشگاه الزهرا (س) افزود: همه ما اعتقاد داریم که علم امری جهانی است لذا در مراودات با دنیا ما نیز در نشر و جذب بهتر آن می‌توانیم تلاش کنیم و محدود کردن علم معنایی ندارد. لذا گسترش همکاری‌های بین‌المللی در سطح دنیا و ارتقاء این همکاری‌ها می‌تواند به نشر بهتر توانمندی‌های اساتید ما و کسب توانمندی‌های اساتیدی در اقصی نقاط دنیا کمک کند. در این راستا در واقع حضور دانشگاه الزهرا در پروژه ۱۶ دانشگاه برتر برای ارتقاء به ۵ دانشگاه برتر زیر رتبه ۲۰۰ از سال ۹۵ شروع شد. طبق آخرین ارزیابی‌های انجام شده، در این پروژه ما موفق شدیم که در بین ۱۶ دانشگاه ۳ پله دانشگاه الزهرا را ارتقا دهیم.
دکتر ملانظری با بیان اینکه در ابتدا ورود دانشگاه به این ۱۶ دانشگاه صرفاً به‌عنوان افزودن یک دانشگاه دخترانه بود، ادامه داد: شاید در آن روز ما شرایط ارتقاء را نداشتیم اما با تلاش اساتید و همکاران دانشگاه، ما توانستیم ۲ دانشگاه را پشت سر بگذاریم. علاوه بر آن، تعداد دانشجویان بین‌الملل ما نیز در سال ۹۵، ۷۸ نفر بود که امروز به حدود ۲۲۰ نفر رسیده است.

رئیس سابق دانشگاه الزهرا (س) با اشاره به تعداد اساتید بین‌المللی مطرح کرد: ما در سال ۹۵ ، ۴ مورد فرصت استفاده از اساتید بین‌الملل داشتیم ولی در پایان سال ۹۹، این تعداد به ۳۸ مورد رسید و علی رغم وجود پاندمی کرونا و آموزش مجازی همه تهدیداتی که داشتند ولی کمبودی در استفاده از اساتید بین‌المللی وجود نداشت.

ملانظری در رابطه با افزایش تعداد مقالات مشترک محققان نیز اظهار کرد: در ابتدای سال ۹۵ در کل ۲۵ مورد مقالات مشترک وجود داشت اما در سال ۹۹ این آمار به حدود ۱۰۰ مقاله مشترک با محققین خارج از کشور رسیده است. همچنین در سال‌های اخیر، تعداد حضور اساتید مقیم خارج از کشور در دانشگاه رشد فزاینده‌ای داشته است. ارتباطاتی که با معاونت فناوری صورت‌گرفته و حضور اساتید ایرانی و غیرایرانی در دانشگاه به‌عنوان مدعو و اساتید پسا دکترا فرصت بسیار مغتنمی بود که در طی این سال‌ها با رشد چشمگیری همراه بوده است.

وی افزود: رصد دانش‌آموختگان، توسعه زیرساخت‌ها و فرهنگ سازمانی همچون مدیریت سبز، تمرکز بر موزه و آرشیو دانشگاه با بهره‌مندی از تکنولوژی‌های روز، ارتباط با صنعت دانشگاه، افزایش درآمد دانشگاه از ۳۰۰ میلیون به ۷ میلیارد تومان و غیره از جمله دیگر اقدامات در دانشگاه الزهرا طی سالهای اخیر بوده است.

رئیس سابق دانشگاه الزهرا(س) در ادامه گفت: همه آنچه در این دانشگاه محقق شده حاصل تلاش معاونین گرامی، مدیران همکاران و کارکنان خدوم و پرتلاش دانشگاه الزهرا بوده است. نقش کلیدی در آموزش عالی را اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها ایفا می‌کنند لذا دانشگاه الزهرا ۱۲ هزارمتر زمینی دارد که به ناحق بدست عده‌ای افتاده است، اما در سال ۹۶، ۶ هزار مترمربع آن از تصرف افراد خارج شد اما همچنان ۶ هزار متر دیگر آن در دست دانشگاه نیست. امیدواریم در دوره جدید این مقدار از اراضی نیز به دانشگاه برگردانده شود.

انتهای پیام/