نسخه بورسی دولت برای نجات صنعت برق

به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری آنا،‌ خاموشی‌های اخیر شبکه برق باوجود خسارت فراوان به صنایع،‌ بخش خانگی و تجاری دستاورد مهم در افزایش سطح آگاهی مردم نسبت اقتصاد برق داشته است، به‌طوری‌که اقدامات عوامانه بازیکن مشهور فوتبال و مجری صداوسیما برای تلقین این موضوع که قیمت برق گران است، با واکنش منفی افکار عمومی مواجه شد و افزایش قیمت این دسته از مشترکان پرمصرف امری پذیرفتنی از سوی مردم تلقی شده است.از سوی دیگر جا ماندن ظرفیت تولید برق از روند مصرف و رسیدن به نقطه بحران برق مسئولان را نسبت به اصلاح اقتصاد برق مصمم کرد.

فرار سرمایه از صنعت برق

بدهی وزارت نیرو به نیروگاه‌داران از ۳ هزار میلیارد تومان عبور کرده و به گفته فعالان این بخش پرداخت‌های نامنظم شرایط سختی را به فعالان این بخش تحمیل کرده و باعث فرار سرمایه از این بخش شده است.بنا به آمارهای اعلام‌شده میزان سرمایه‌گذاری در صنعت برق در طول سال‌های ۸۷ تا ۹۹ نزولی بوده و از ۶.۵ میلیارد دلار در سال ۸۷ به ۶۳۰ میلیون دلار در سال ۹۹ رسیده است. همچنین ظرفیت نیروگاهی ایران در دهه ۹۰ از ۸.۸ درصد به ۲.۲ درصد کاهش‌یافته درحالی‌که میزان مصرف برق سالانه بین ۵ تا ۷ درصد در حال افزایش است؛ یعنی میزان نیروگاه‌های ساخته‌شده، با میزان افزایش مصرف تناسبی ندارد.

بیشتر بخوانید:

آغاز تعمیرات ۴۰ واحد نیروگاهی برای تامین برق تابستان ۱۴۰۱

وزیر نیرو چه وعده‎‌هایی به مردم داد؟

پیش‌ از این معاونت پژوهش و برنامه‌ریزی سندیکای صنعت برق ایران درباره کاهش سرمایه‌گذاری در صنعت برق اعلام کرده بود: روند تقاضا در دهه گذشته با ۵ درصد رشد همراه بوده، درحالی‌که روند رشد ظرفیت تولید برق در ۱۰ سال گذشته به‌طور متوسط نزولی و متوسط رشد آن ۳ درصد بوده است. این تفاوت نرخ رشد به شکاف عرضه و تقاضا منجر شده و درنتیجه آن حجم عرضه برق از حجم تقاضای برق جامانده و به افزایش خاموشی‌ها منجر شده است، اما راه‌حل دولت برای حل این مشکلات چیست؟

واقعی سازی قیمت برق کلید خورده است

به همین منظور دولت در گام نخست طرح افزایش قیمت مشترکان برق به میزان سالانه ۷ درصد را به تصویب مجلس رساند. علاوه بر این رقم، مشترکان پرمصرف نیز در صورت عبور از الگوی مصرف با افزایش ۱۶ درصدی تعرفه مواجه شدند. اما افزایش قیمت به همین‌جا محدود نشد و مشترکانی که میزان مصرف آن‌ها از ۶۰۰ کیلووات نیز فراتر رفت، قیمت آن را با تعرفه ۸۰۰ تومانی محاسبه شد.قیمت برق نیز برای واحدهای بزرگ صنعتی نیز با افزایش ۴ برابری از ۸۰ تومان به ازای هر کیلووات به ۳۵۵ تومان رسید.

وزارت نیرو به بورس روی خوش نشان داد

علاوه بر اقدامات ذکرشده، دولت به دنبال استفاده از ظرفیت‌های بورس برای ایجاد فضای رقابتی و کشف قیمت برق است به همین منظور در جدیدترین اقدام آیین‌نامه اجرایی تعیین قیمت خرید برق با توجه به سازوکار بازار در بورس به تصویب هیئت‌وزیران رسید، بر اساس حکم بند (ب) ماده (۴۴) قانون برنامه ششم توسعه، به‌منظور افزایش بازدهی نیروگاه‌ها و تعیین قیمت برق با استفاده از سازوکار بازار در بورس، آیین‌نامه اجرایی این بند از قانون مذکور تصویب شد.

بر اساس آیین‌نامه فوق، وزارت نیرو موظف است به‌منظور افزایش بازدهی و ضریب بهره‌وری نیروگاه‌های حرارتی، صدور موافقت اصولی یا انعقاد قرارداد خرید برق برای طرح‌های احداث نیروگاه‌های جدید مقیاس بزرگ سیکل ترکیبی با بازدهی نامی بین ۵۵ تا ۶۰ درصد و یا مقیاس کوچک با مجموع بازده الکتریکی و حرارتی حداقل ۷۰ درصد (بازده الکتریکی حداقل ۴۲ درصدی) را در اولویت قرار دهد.همچنین به‌منظور ایجاد انگیزه لازم برای توسعه سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه‌های بازدهی بالا، برنامه افزایش نرخ سوخت نیروگاهی حداکثر یک دوره پنج‌ساله به تصویب شورای اقتصاد خواهد رسید، به‌گونه‌ای که نرخ سوخت نیروگاهی معادل متوسط بهای گاز با تعرفه صنعتی گردد. منابع مالی حاصل از افزایش نرخ سوخت نیروگاهی از طریق افزایش متناسب تعرفه برق مشترکان بابت پوشش تعهدات مربوط به سرمایه‌گذاری با اولویت تکمیل بخش بخار نیروگاه‌های گازی دولتی و خصوصی و نیز اجرای طرح‌های بهینه‌سازی در صنعت برق اختصاص می‌یابد.مطابق این آیین‌نامه، فروش برق واحدهای تولید پراکنده حرارتی مقیاس کوچک و نیروگاه‌های تجدید پذیر در بورس انرژی بلامانع است. وزارت نیرو نیز موظف است سازوکارهای لازم برای عرضه برق این نیروگاه‌ها در بورس انرژی را حداکثر ظرف یک سال فراهم آورد.علاوه بر این، بهای ترانزیت کلیه مشترکانی که برق خود را از طریق بورس انرژی ایران تأمین می‌نمایند، بر اساس ماده (۱) دستورالعمل بند (ت) ماده (۴۸) قانون برنامه ششم توسعه کشور تعیین خواهد شد.

فضای رقابتی برق به نفع خریداران برق است

محمدرضا شریفی دونچالی کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه نفت و انرژی خبرگزاری آنا با اشاره به مصوبه هیئت‌وزیران برای فروش برق در بورس می‌گوید: «فروش برق در بورس برای صنایع بزرگ منجر به ایجاد فضای رقابتی و مشخص شدن قیمت بر اساس عرضه و تقاضا می‌شود».

وی بابیان اینکه تثبیت قیمت برق باعث فرار سرمایه از این صنعت برق شده است، استفاده از راهکارهایی مانند فروش برق در بورس و واقعی‌سازی قیمت آن را به‌عنوان دو راهکار اصلی برای عبور از بحران خاموشی‌ها در سال آینده عنوان کرد.

به گفته کارشناس حوزه انرژی« کشف قیمت برق در بورس، به دلیل نوسانات دامنه قیمت به نفع خریداران است و بسته به میزان تقاضا برق را باقیمت متفاوت دریافت خواهند کرد».

وی تثبیت قیمت برق را یکی از موانع افزایش بهره‌وری در صنایع خواند و گفت: «بهینه‌سازی مصرف برق زمانی توجیه‌پذیر خواهد بود که قیمت برق واقعی باشد، تا زمانی که قیمت برق به‌صورت غیرواقعی تعیین می‌شود صاحبان صنایع به استفاده از تجهیزات باراندمان پایین ادامه خواهند داد».

شریفی «حل اقتصاد برق را به‌عنوان ریشه تمام مشکلات این صنعت ضروری عنوان کرد و با توجه به شرایط فعلی دولت سیزدهم را ناگزیر به اصلاح قیمت‌ها می‌داند».

وزارت نیرو برای رسیدن به اهداف اعلام‌شده خود از قبیل افزایش ظرفیت سالانه ۷ هزار مگاوات برق و اصلاح شبکه برق، روند واقعی سازی قیمت‌ها را دنبال خواهد کرد و به نظر می‌رسد با در نظر گرفتن تمام چالش‌های پیش رو این کج‌روی صنعت برق، به نقطه پایانی خود نزدیک شده است.

انتهای پیام/