آرایش سیاسی جناح‌های عراقی در آستانه انتخابات پارلمانی/ صدرالحسینی: جریان‌های وابسته به مقاومت بخت زیادی برای موفقیت دارند

گروه جهان خبرگزاری آنا - مجتبی اسماعیلی، تا دو هفته آینده صحنه سیاسی عراق شاهد تحولات مختلفی در راستای برگزاری انتخابات پارلمانی خواهد بود. طبق آنچه کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق اعلام کرده است، ۴۴ ائتلاف سیاسی و ۲۶۷ حزب به‌علاوه بیش از ۳ هزار و ۵۲۰ نامزد در انتخابات پارلمانی دهم اکتبر (۱۸ مهرماه) مشارکت می‌کنند. در این میان هزار و دو نامزد از ائتلاف‌های سیاسی و هزار و ۶۳۴ نامزد با معرفی احزاب و ۸۸۷ نامزد نیز مستقل ثبت‌نام کرده‌اند.

یکی از مهم‌ترین تحولات امنیتی در آستانه برگزاری انتخابات، بازداشت باند ویژه دستکاری نتیجه انتخابات زودهنگام پارلمانی بود که هم‌زمان با نشست منطقه‌ای بغداد در ۲۸ آگوست (ششم شهریورماه) انجام شد؛ گروهی که فعالیت‌های خود را در شبکه‌های اجتماعی متمرکز کرده بود و به نام «سیدة الخضراء» (بانوی سبز) شناخته می‌شد. به نظر می‌آید با وجود دستگیری اعضای حلقه اصلی این باند، زیرشاخه‌های آن در دستگاه‌های دولتی، دفتر نخست‌وزیر و کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق نفوذ کرده‌اند که می‌تواند سلامت انتخابات آینده عراق را با چالش جدی مواجه کند. بیانیه شورای عالی قضایی عراق نشان می‌دهد سرکرده‌های این تیم در زمینه اخاذی اینترنتی، حرفه‌ای هستند و هدف آن‌ها دستکاری نتیجه انتخابات آتی و تغییر آن و همچنین ایجاد هرج و مرج سیاسی در کشور بوده است.

انتخاباتی با قانونی متفاوت

بُعد دیگر برگزاری انتخابات عراق، تغییرات به‌وجودآمده در قانون برگزاری انتخابات است. کمیساریای عالی نظارت بر انتخابات از قضات دادگستری انتخاب شده‌اند، درحالی‌که در قانون قبلی کمیسیون نظارت از صنوف مختلف تشکیل شده بود. با توجه به این موضوع باید کیفیت نظارت قضات سنجیده و مشخص شود که آیا گرایش سیاسی خود را در روند نظارت دخالت می‌دهند یا خیر.

علاوه بر این، با توجه به گزارش‌های موجود، به نظر می‌آید ساختار داده‌محور انتخابات، در خصوص رأی‌گیری و تجمیع‌ آرا نگرانی‌هایی را به‌ وجود آورد؛ چه‌ اینکه ایاد علاوی، یکی از سیاستمداران اهل‌سنت عراق مدعی شد: زمانی‌که مصطفی الکاظمی رئیس سازمان اطلاعات و امنیت عراق بود، در یکی از انتخابات‌ به دفترش مراجعه کردم و همراهش یکی از تکنسین‌های آی‌تی سازمان امنیت عراق که مسئول برگزاری انتخابات بود، با هک سامانه انتخاباتی، نتیجه انتخابات را عوض کرد و اسامی افرادی را که رأی آورده بودند، حذف کرد و اسامی دیگری را گذاشت. با توجه به چنین امکانی احتمال هک سامانه انتخابات وجود دارد و این موردی است که باید به آن توجه کرد.

ناظران سیاسی معتقدند مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر کنونی عراق به‌دلیل نداشتن عقبه سیاسی و حزبی ممکن است نتواند موفقیت گذشته را تکرار کند

چالش دیگری که بغداد باید با آن مواجه شود، حضور ناظران بین‌المللی است. پس از اینکه طرف‌های بین‌المللی فشارهای سیاسی و رسانه‌ای علیه دولت بغداد آوردند، عراق از حضور ناظران سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا برای نظارت بر روند برگزاری انتخابات عراق خبر داد، ولی اینکه ناظران در حکم ابزارهای تحریک‌آمیز غرب در عراق نقش بازی کنند و بخواهند فضا را به سمت اغراض خود متمایل کنند، موضوعی است که پیش‌تر نیز سابقه داشته و باید در دوره کنونی دولت عراق تمرکز خود را بر خنثی کردن آن بگذارد.

گرایش‌های طیفی و آرایش سیاسی انتخابات پارلمانی

رقابت این دوره نیز همچون دوره‌های گذشته انتخابات عراق در رقابت میان گروه‌های اهل‌سنت، شیعه و کردها خلاصه می‌شود. ائتلاف‌های برگرفته از گروه‌های شیعه عبارتند از:

۱. ائتلاف فتح به رهبری هادی العامری و قیس الخزعلی که گروه‌های شیعی ازجمله جنبش بدر، صادقون را شامل می‌شود.

بیشتر بخوانید:

سناریوهایی برای اخلال در انتخابات عراق/ صهیونیست‌ها مشغول کارند!

نماینده اتحادیه اروپا: نمی‌توانیم بر همه مراکز رأی‌گیری عراق نظارت کنیم

۲. ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق عراق که جنبش اراده و حزب‌الله عراق و جنبش جوانان و برخی گروه‌های وابسته به حزب الدعوه از جمله این ائتلاف هستند.

۳. ائتلاف «العقد الوطنی» به ریاست فالح الفیاض، رئیس سازمان حشدالشعبی.

۴. ائتلاف نیروهای دولت ملی به رهبری عمار حکیم که حیدر العبادی، نخست‌وزیر سابق عراق رهبری شورای ریاستی آن را بر عهده دارد. حزب کنگره عراق نیز در این ائتلاف جای دارد.

۵. جریان صدر به ریاست مقتدا صدر که بدون شریک سیاسی وارد رقابت انتخاباتی خواهد شد. این جریان حاضر به ائتلاف با هیچ گروهی نشده هرچند مذاکراتی را برای ائتلاف‌های بعد از انتخابات آغاز کرده است.

۶. ائتلاف نصحح (تصحیح) به رهبری همام حمودی که شامل مجلس اعلای اسلامی و سازمان عمل اسلامی می‌شود.

رهبران سنی نیز سه ائتلاف تشکیل داده‌اند که عبارتند از:

۱. ائتلاف عزم العراق به رهبری خمیس الخنجر. این ائتلاف به دیدگاه ترکیه و قطر نزدیک است.

۲. ائتلاف «تقدم الوطنی» که نسل دوم از سیاستمداران سنی نزدیک به عربستان و امارات است.

۳. ائتلاف طرح ملی برای نجات به ریاست اسامه النجیفی و مشارکت شخصیت‌هایی از استان نینوا.

بسیاری از کارشناسان معتقدند رقابت سیاسی در داخل اهل‌سنت در انتخابات آینده میان ائتلاف الخنجر و حلبوسی منحصر می‌شود و اسامه النجیفی، رئیس اسبق مجلس و رهبر جبهه نجات شانس کمتری برای کسب حداکثری کرسی‌های مجلس دارد. با نگاهی به ائتلاف‌بندی‌ اهل‌سنت می‌توان گفت آرای رأی‌دهندگان سنی دچار تشتت خواهد شد و طیف‌های این ائتلافات به‌دنبال منافع انتخاباتی و پارلمانی هستند.

گروه‌های سیاسی کُرد اقلیم کردستان عراق نیز با دو تشکل عمده ائتلاف کردستان و حزب دموکرات کردستان در انتخابات شرکت خواهند کرد که شامل ائتلاف کردستان به ریاست لاهور شیخ جنگی از اعضای ارشد ائتلاف ملی کردستان است و متشکل از اتحاد میهنی کردستان و جنبش تغییر است.

درحالی‌که برخی اعضای برجسته حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق ۱۲ سال قبل در انتقاد از عملکرد این حزب از آن جدا شده و در ۲۰۰۹ «جریان تغییر» را ایجاد کردند، برخی گزارش‌ها حاکی است که جریان تغییر درصدد ائتلاف با اتحادیه میهنی کردستان عراق در انتخابات آینده و تشکیل ائتلاف کردستان است.

فضاسازی مسموم غربی‌ها علیه جریان‌های اسلامی

مدت‌هاست جریان‌های عربی-غربی-صهیونیستی در داخل عراق فضایی مسموم علیه جریان‌های اسلامی به‌ راه انداخته‌اند و اتهاماتی در زمینه فساد شخصیت‌های سیاسی مطرح شده است. در این میان انتظار می‌رود این شخصیت‌ها در روند برگزاری انتخابات با ابتکار، استفاده از شیوه‌های بدیع و حتی به‌کارگیری شخصیت‌هایی که در انظار و افکار عمومی چهره‌ای سفید دارند، بتوانند آرای لازم را کسب کنند. ناظران سیاسی معتقدند مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر کنونی عراق به‌دلیل نداشتن عقبه سیاسی و حزبی ممکن است نتواند موفقیت گذشته را تکرار کند، ولی نباید از سرمایه شوم وی که تأثیرگذاری رسانه‌های غربی بر افکار عمومی ازجمله جوانانی که اعتراضات گذشته عراق را راهبری می‌کردند، غافل شد.

تا چند سال پیش جمعیت‌های زیادی بنا به تحولات خاص عراق به مقتدا صدر، رهبر جریان صدر گرایش پیدا می‌کردند، ولی به‌تازگی و به‌دلیل مواضع سیاسی نه‌چندان مؤثر وی، جایگاه اجتماعی صدر متزلزل شده است، تاحدی که سه مرتبه از تمامی فعالیت‌های سیاسی کناره‌گیری کرد، ولی بعد پشیمان شد که این موضوع در سلب اعتماد مردم عراق از صدر بسیار مؤثر است.

ائتلاف فتح به‌عنوان جریان نزدیک به مقاومت و جریانی که مبدع موضوع انتقام از نیروهای متجاوز آمریکایی است، در نظرسنجی‌های عراق بالاترین آرا را در کنار جریان دولت قانون دراختیار دارد

شعار اصلی احزاب شیعی فتح، الدعوه و مجلس اعلای اسلامی عراق حمایت از حشدالشعبی و مقاومت است و همچون انتخابات گذشته می‌توانند سهم قابل توجهی از کرسی‌های مجلس عراق را به خود اختصاص دهند. همچنین احتمال ائتلاف نوری المالکی با بارزانی و برخی از جریان‌های اهل‌سنت وجود دارد که اگر چنین شود، چند حزب شیعی نیز احتمالاً به آن‌ خواهند پیوست و ممکن است بتوانند فراکسیون اکثریت مجلس عراق تشکیل دهند.

سید رضا صدرالحسینی، کارشناس امور بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه غرب آسیای گروه جهان خبرگزاری آنا با مهم‌ خواندن این دوره از انتخابات پارلمانی عراق گفت: با توجه به تحولات سال‌های اخیر و اینکه در قانون اساسی عراق موضوع پارلمان به‌عنوان مهم‌ترین رکن قدرت در کشور محسوب می‌شود، انتخابات پارلمانی بسیار با اهمیت است و مانند همیشه سه جناح اصلی شیعه، اهل‌سنت و کردها حضور دارند که هر کدام دارای شعبه‌های مختلف هستند.

وی افزود: اختلافات ماه‌های اخیر میان شیعیان تا حد بسیار زیادی حل شده است و مقتدا صدر پس از برخی اقدامات نه‌چندان مؤثر، مطرح کردن موضوع وارد نشدن به انتخابات و ... به‌دلیل حفظ انسجام میان احزاب، گروه‌ها و جریان‌های شیعه بدون اینکه بتواند از اقدامات تحریک‌آمیز خود طرفی ببندد، بار دیگر به صحنه انتخابات بازگشت و اعلام حضور کرد. در حال حاضر انسجام در میان گروه‌ها و جریان‌های شیعی وجود دارد که طبعاً فتوای آیت‌الله سیستانی، مرجعیت عالی شیعه عراق می‌تواند در این زمینه بسیار مؤثر باشد و نقش زیادی در حضور و مشارکت مردم داشته باشد.

این کارشناس امور بین‌الملل درباره فضای حاکم بر عراق که نشان‌دهنده گرایش بیشتر مردم به احزاب نزدیک به مقاومت ازجمله فتح است و اینکه این موضوع چه تأثیری می‌تواند بر آینده سیاسی عراق بگذارد، عنوان کرد: واقعیت این است که فضای حاکم بر عراق نشان می‌دهد مردم این کشور روحیه تنفر از آمریکایی‌ها و انتقام‌جویی از نیروهای متجاوز آمریکایی پیدا کرده‌اند. مصوبه بهمن ۹۸ پارلمان عراق در زمینه اخراج نیروهای اشغالگر آمریکایی جزو موضوعاتی است که در حال حاضر با وجود تبلیغات مختلفی آمریکایی‌ها در فضای سیاسی رسانه‌ای عراق موج می‌زند و به همین دلیل است که ائتلاف فتح به‌عنوان جریان نزدیک به مقاومت و جریانی که مبدع موضوع انتقام از نیروهای متجاوز آمریکایی است، امروز در نظرسنجی‌های عراق بالاترین آرا را در کنار جریان دولت قانون در اختیار دارد. البته تلاش جریان فتح بر این است که بتواند تفکر مقاومت را در مجموعه عراق گسترش دهد.

به گزارش آنا، خروج مفتضحانه آمریکایی‌ها از افغانستان بر سایر معادلات منطقه ازجمله افزایش روحیه مردم عراق و گروه‌های نزدیک به مقاومت تأثیر مثبت گذاشته و باعث شده است روحیه تهاجمی و انگیزه بسیار بالایی برای حمایت از جریان‌های مقاومت در میان افکار عمومی منطقه و به‌ویژه ملت عراق شکل بگیرد. به همین دلیل است که آمریکایی‌ها برای موضوعی همچون خروج نیروهایشان از خاک عراق دچار تردید و تعلل هستند و سیاست رسمی و قاطعی اعلام نمی‌کنند. انتظار می‌رود با مشاهده نتیجه خواست و اراده ملت عراق که حمایت از جریان‌های وابسته به مقاومت است، از بغداد پیام راهبردی مهمی به غرب منتقل شود.

انتهای پیام/۴۰۳۳/پ