جولان دلالان در بازار سیمان/ دولت سیزدهم چگونه مشکل گرانی سیمان را برطرف می‌کند؟

به گزارش خبرنگار حوزه کشاورزی، صنعت و تعاون گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، طی هفته‌های گذشته قیمت سیمان رکورد جدیدی را با افزایش حدود ۷۰ هزار تومانی در هر پاکت به ثبت رساند. این افزایش ناگهانی قیمت سیمان شُک سنگینی را به بازار مسکن وارد کرده و بیش از پیش صنعت ساختمان سازی را به رکود کشاند.

برخی از کارشناسان علت افزایش ناگهانی قیمت سیمان را ناشی از قطعی های برق عنوان کردند، همچنین برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که نحوه عرضه سیمان منجر به این افزایش قیمت‌ها شده است. از سوی دیگر برخی نیز علاوه بر این موارد، دلایل سیاسی برای بحران سازی در دولت سیزدهم را نیز مطرح می‌کنند. در گزارش پیش‌رو به بررسی عوامل مختلف در روند افزایش قیمت سیمان و تاثیر آن بر روی بازار مسکن از دیدگاه کارشناسان خواهیم پرداخت.

تعطیلی کارگاه‌های ساختمانی درپی افزایش قیمت سیمان

به دنبال صعود قیمت هر پاکت سیمان از ۳۵ هزار تومان به ۷۰ و ۱۰۰ هزار تومان، پروژه‌های عمرانی در دست ساخت و ساز از جمله طرح اقدام ملی مسکن دچار اختلال شد. از این‌رو سازندگان پروژه‌های مسکن اقدام ملی دست از کار کشیده و امیدوار به تحقق وعده ارزانی سیمان هستند تا در روزهای آینده کار خود را از سر بگیرند؛ در عین حال تولیدکنندگان سیمان از سیطره دلالان در این بازار و نقش آنها در گرانی‌های اخیر سخن می‌گویند.

بیشتر بخوانید:

قیمت‌ گذاری سیمان دست ۲۰ نفر دلال است

همچنین قطعی برق کارخانجات، کاهش عرضه سیمان و افزایش قیمت منجر به تعطیلی بسیاری از کارگاه‌های ساختمانی بخش خصوصی و طرح اقدام ملی مسکن شده‌است.

محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی در این رابطه می‌گوید به هر حال افزایش قیمت سیمان و فولاد در سرعت اجرای پروژه‌های مسکن ملی تاثیرگذار بوده است.

وزارتخانه‌های نیرو و صمت توافق کرده‌اند برق شبانه کارخانجات از ساعت ۲۴ تا ۸ صبح وصل شود و کارخانه‌های سیمان در شب با ۱۰۰ درصد و در روز با ۳۰ درصد توان کار کنند. این مساله امیدواری را برای کاهش قیمت‌ها ایجاد کرد.

از سوی دیگر رضا جمارانیان رئیس انجمن سیمان گفته بود که از لحظه‌ای که برق کارخانجات به صورت مستمر وصل و تولید سیمان شروع شود حداکثر فاصله بین دو الی سه هفته زمان می‌برد تا قیمت تعادل پیدا کند و به قیمت‌های قبلی باز گردد.

وی با تقسیم‌بندی قیمت سیمان به قبل و بعد از قطعی برق می‌افزاید در زمستان ۱۳۹۹ قیمت هر پاکت سیمان ۵۰ کیلویی طبق مصوبه ۱۶ هزار تومان بود که با همین نرخ از درب کارخانه به بازار بورس می‌رسید. اما به دلیل آنکه عوامل توزیع و واسطه‌ها آن را می‌خریدند تا به مصرف کننده می‌رسید به ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان افزایش پیدا می‌کرد. این عدد ما را به یک مبلغ ۶۰۰۰ میلیارد تومانی می‌رساند که به جیب دلالان روانه شده است.

باوجود اینکه سیمان در بورس کالا عرضه می‌شود و همه افراد دارای کد بورسی می‌توانند حداقل ۱۰ تن خریداری کنند، اما به دلیل اینکه هنوز قیمت‌گذاری سنتی سیمان در بازار مرسوم است که این مشکل منجر به چند نرخی شدن قیمت سیمان در بازار می‌شود. اگرچه هم‌اکنون ۴۴ شرکت سیمانی در بورس کالا پذیرش شده‌اند که این تعداد ۷۰ درصد ظرفیت تولید سیمان کشور را در اختیار دارند اما به گفته سیدجواد جهرمی معاون بورس کالا منافع ۳۰ درصد باقی مانده به اندازه‌ای است که نمی‌خواهند وارد بورس شوند. بنابراین توافق شده سایر شرکت‌ها طی هفته‌های آینده در بورس پذیرش شوند اما وزارت صمت همراهی نکرده؛ چون بخشی از وزارتخانه مخالف و بخشی دیگر موافق عرضه سیمان در بورس هستند.

در حال حاضر حدود ۳۰۰۰ نفر کد برای خرید سیمان دریافت و ۱۴۰۰ نفر خرید کرده‌اند. سازمان بورس موافقت کرده هر فردی که کد بورسی در اختیار دارد می‌تواند حداقل ۱۰ تن سیمان خریداری کند که از هفته‌های آینده اعلام خواهد شد تا مشتریان برای خرید سیمان مشکل نداشته باشند. البته خرید باید در سامانه جامع تجارت و سامانه انبار رصد شود تا فردی که خرید انجام داده کالا را به کجا برده و در زنجیره چه اتفاقی برای کالا افتاده است.

این موضوع که تا چه حد باید به برگشت قیمت سیمان به نرخ‌های قبل از قطعی‌های برق امیدوار باشیم یک موضوع است اما وجود دلالان و واسطه‌ها هنوز این بخش را آزار می‌دهد؛ تا جایی که رضا جمارانیان رئیس انجمن تولیدکنندگان صنعت سیمان در یک برنامه تلویزیونی از وجود ۳۰ نفر واسطه سیمان که مصرف کننده و تولیدکننده را نابود کرده‌اند صحبت کرد. به گفته جمارانیان، این عده بیش از ۱۵ سال است که بازار سیمان را در دست دارند.

دلالان مانع اصلی تعادل بازار سیمان

علیرضا پاک فطرت در جلساتی که ما با دست اندرکاران وزارت صمت و سایر بخش‌های تولیدی در حوزه سیمان برگزار می‌کنیم عملاً نتیجه‌ای ندارد، چرا که مشکلات را توجیه می‌کنند و می‌گویند کمبود برق در کشور وجود دارد.

به گفته وی موضوع اصلی اینجاست که توزیع سیمان دست عده‌ای دلال است که اجازه نمی‌دهند آن‌طور که باید بازار سیمان متعادل و شفاف شود؛ به نظرم دستگاه قضائی در این زمینه باید وارد عمل شود البته نه تنها در سیمان در بازار فولاد و سایر کالاهای اساسی نیز چنین مشکلاتی را می‌بینیم که نیازمند تنظیم بهینه بازار، شفافیت در فعالیت‌ها است.

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی معتقد است بورس کالا یک سازوکار معاملاتی است و بحث مهم در این بازار، شفافیت است؛ در این بین دولت باید از این شفافیت آماری در جهت نظارت دقیق و برخورد با شرکت‌هایی که خارج از تعهد عرضه‌های داخلی عمل می‌کنند، استفاده کند اما در مقابل می‌بینیم که عده‌ای بورس را مورد هجمه قرار می‌دهند.

پاک فطرت می‌افزاید این طبیعی است که عده‌ای تلاش می‌کنند تا محصولات راهی بورس نشود و از سوی دیگر سیاست گذار نیز اجازه نمی‌دهد بورس کالا با سیستم نظام مند خود به تعدیل عرضه و تقاضا و کشف بهینه قیمت بپردازد.

به گفته وی سیمان کالای اساسی برای تمامی زیرساخت‌های کشور است و دولت آینده باید با اقتدار مشکل محصولاتی از این دست از جمله وجود دلالان در این بازار را مرتفع کند تا روند مدیریت بازارها به شیوه مطلوب انجام شود.

انتهای پیام/۴۱۳۳