داستان پادگان عشرت‌آباد همچنان ادامه دارد/ شکایت شورای عالی شهرسازی و معماری از سپاه

بنای بی‌نام و نشان
سازه عشرت‌آباد بنایی است که در هیچ کجا مدرک قانونی و نام ونشانی از آن نیست. حتی در سامانه الکترونیکی شهرداری تهران نیز نمی‌توانید اثری از مشخصات و مجوزهای این بنای چند سازه‌ای بزرگ و غول آسا پیدا کنید. ضمن آنکه دیوارهای میدان عشرت‌آباد هم مانع از آن می‌شوند تا از اتفاقات و تغیرات و ساخت‌وسازهایی که در داخل پادگان ولیعصر(عج) رخ می‌دهد، خبری به بیرون درز پیدا کند. اما براساس اعلام سازمان میراث فرهنگی این سازه، ساختمانی است ١٤ طبقه که دو طبقه زیرین آن ارتفاعی شش متری دارد و مابقی طبقات آن با ارتفاعی حدود چهار متر بنا شده است. با مبنا قرار دادن این گزارش می‌توان گفت، ارتفاع این سازه بین ٥٠ تا ٦٠ متر است. با این وجود این بنا از دو منظر به نقد کشیده شده است. اول اینکه چرا برای ساخت این بنا هیچ گونه مجوزی از شهرداری تهران به عنوان متولی ساخت‌وساز در پایتخت گرفته نشده است؟ و دوم اینکه ارتفاع زیاد این بنا سبب می‌شودکه نمای بنای کلاه فرنگی که یکی از بناهای تاریخی تهران است، عملا کور شود.
سازه دردسرساز
داستان این بنا و پرونده‌ای که علیه آن تشکیل شده است به حدود یک سال قبل برمی‌گردد. یعنی زمانی که احمد مسجدجامعی در بازدیدی که از ساختمان عمارت کلاه فرنگی داشت، ساختمانی که در مقابل آن قد علم کرده بود را تخلفی آشکار خواند. چرا که براساس قانون، تا شعاع مشخصی ازمراکز تاریخی هر گونه ساخت و‌سازی تخلف بوده و ممنوع است. عمارت کلاه فرنگی نیزکه در اواخر دوره قاجار ساخته شده و بیش از ١٠٠ سال قدمت دارد حالا در پادگان سپاه تهران قرار گرفته، ساختمانی که در فهرست آثار تاریخی کشور ثبت ملی شده و برهمین اساس باید مورد حفاظت ویژه قرار گیرد و نباید در حریم درجه یک آن سازه‌ای به بلندی سازه‌ای که در حال ساخت است، احداث شود. بعد از آن با انعکاس این تخلف در رسانه‌ها، ماجرا ابعاد تازه‌ای به خود گرفت چرا که تازه مشخص شده که این بنا اصلا بدون مجوز و اطلاع شهرداری ساخته شده است. حالا هم میراث فرهنگی یک پای اعتراض محسوب می‌شد و هم شهرداری تهران. با بالا گرفتن انتقادها و فشارهای رسانه‌ای شهردار تهران که کمتر در این مورد صحبت کرده بود، به یک‌باره در صفحه اینستاگرام خود خبر از برگزاری جلسه‌ای با حضور مدیران سپاه و اعضای شورای شهر داد؛ جلسه‌ای که براساس آن سپاه توافق کرده بود که از ارتفاع این سازه کم کند. ابوالفضل قناعتی، عضو هیات رییسه شورای شهر تهران همان روزها در مورد این توافق به «اعتماد» گفته بود: درآن جلسه بحث سازه‌های عشرت‌آباد از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گرفت و طرفین نقطه نظرات‌شان را اعلام کردند. همانطور که می‌دانید این مکان در طرح تفصیلی تهران در پهنه G٢ قرار دارد که به معنای پهنه سبز و فضای باز و خدماتی است اما نیروی مسلح می‌گوید که براساس قوانین این پهنه‌ها برای ما بی‌معناست و ما موظف نیستیم مطابق آن عمل کنیم. از سویی شهردار تهران با استناد به مصوبه و ‌‌بندی از قانون که آن را به خاطر ندارم، می‌گوید که سپاه می‌تواند تا ٥/٢٢ متر ارتفاع سازه خود را بسازد، ضمن اینکه یک شیب پنج درصدی هم می‌توان به آن داد که در مجموع به رقمی حدود ٣٠ متر می‌رسیم یعنی سازه می‌تواند حداکثر تا حدود ٣٠متر ارتفاع داشته باشد. اما همان زمان هم بین سازمان‌های متولی در مورد مقدار کم شدن ارتفاع سازه اختلاف‌نظر وجود داشت. به عنوان مثال وجیهه قاسمی، نماینده میراث فرهنگی استان تهران در همان روزها در گفت‌وگو با «اعتماد» اعلام کرد که طبق توافق صورت گرفته ارتفاع باید حداکثر ١٦ متر باشد. بدین‌ترتیب اگرقراربود ارتفاع سازه مزبور به ١٦ متر کاهش پیدا کند، این سازه ١٤ طبقه باید به بنایی سه طبقه تبدیل می‌شد. (دو طبقه شش متری زیرین + یک طبقه چهار متری = ١٦ متر).
شکست یک نظر کارشناسی
اما شاید مهم‌ترین اظهارنظر در این مورد به سخنان دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری بازگردد چرا که این نهاد، فصل‌الخطاب تمامی ساخت وسازها درکل کشور است. به گفته پیروز حناچی در مردادماه ٩٤، درجلسه‌ای که به همین تشکیل شده بود مقرر شد تا اولا شهرداری تهران نسبت به علت تاخیر در پاسخ به استعلام انجام شده توضیح دهد و ثانیا پروژه فوق به دلیل مغایرت با طرح تفصیلی باید متوقف شده و پس از اعلام دبیرخانه شورای عالی شهرسازی با تراکم مجاز آن انطباق داده شود. وی در همان زمان درمورد ادعای سپاه که معتقد است نیروهای مسلح نیاز به رعایت پهنه و قوانین شهرداری ندارد، به «اعتماد» گفته بود: حتی در این صورت هم اگر می‌خواستند تغییر پهنه بدهند و پهنه را قبول نداشتند باید پرونده به کمیسیون ماده پنج می‌آمد و آنجا به تصویب می‌رسید. نه اینکه بخواهند بدون اطلاع نهادهای مرتبط ساخت‌وساز کنند.
پرونده هنوز بسته نشده است
با این وجود، حناچی درگفت‌وگو با «اعتماد» با تایید اینکه با وجود توافقات انجام شده، سپاه بنای عشرت‌آباد را کامل کرده است، می‌گوید که این پرونده هنوزبسته نشده و همچنان از مراجع قضایی پیگیری می‌شود: ما شکایتی را به دادسرای انتظامی تقدیم کرده‌ایم و ضمن ارایه ادله خود، خواستار اجرای توافقی که صورت گرفته، شده‌ایم. یک نامه اعتراض‌آمیز هم به فرمانده نیروهای مسلح نوشته‌ایم و خواستار توقف کار و کوتاه شدن ارتفاع سازه شده‌ایم. وجیهه قاسمی، نماینده میراث فرهنگی استان تهران نیز که از طرح مجدد شکایت میراث در این مورد خبر داده، به «اعتماد» گفت: بعد از اینکه سپاه به تعهدات خود عمل نکرد، حدود یک‌ماه قبل ما هم شکایتی را تقدیم دادگاه کردیم و مدارک آن را هم ارایه دادیم اما تاکنون خبری از نتیجه این شکایت نشده است. وی با ذکر اینکه شهرداری هم پیگیر این پرونده است، گفت: نمایندگان شهرداری هم در جلسات دادگاه حاضر می‌شوند و به‌شدت پیگیر پرونده هستند ولی به هر حال به نظر می‌رسد تاکنون شکایت‌ها و اعتراض‌های ما درتغییر خواست و نظر سپاه، تاثیری نداشته و آنها مصر هستند که تحت هر شرایطی این بنا را کامل کنند. اما یکی از مهم‌ترین مرجع‌های پیگیری این تخلف، کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران است که وظیفه نظارت برعملکرد شهرداری در حوزه ساخت‌وساز در تهران را برعهده دارد. با وجود این محمد سالاری، رییس این کمیسیون که پیش از این نیز چندان تمایلی به صحبت در این زمینه نداشت و اظهارنظرهای کمی از وی در این خصوص وجود دارد، در واکنش به تکمیل ساختمان عشرت‌آباد، بعد از اطلاع از موضوع گفت‌وگو، ترجیح می‌دهد تا اطلاع ثانوی تلفن همراه خود را پاسخ ندهد!