گروه استان‌های خبرگزاری آنا، اردیبهشت ۹۸ از طرف معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی دستورالعمل راه‌اندازی سراهای نوآوری این دانشگاه به‌منظور ابلاغ به واحدهای دانشگاهی اعلام نهایی شد. سراهای نوآوری‌ای که شامل زیرساخت‌های فناوری و نوآوری، پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد، مراکز TTO، مراکز شتاب‌دهی، مراکز کسب و کار، مراکز ثبت اختراع و مراکز خدمات فناوری هستند و به‌صورت متمرکز ایجاد می‌شوند.

بیشتر بخوانید:

لباس مخصوص بیماری زردی نوزاد تولید شد

مدرسه کسب‌وکار نرم‌افزار و هوش مصنوعی راه‌اندازی می‌شود

بهبود کسب‌وکار گیاهان دارویی با چاشنی نوآوری

حالا و بعد از حدود دو سال که از ابلاغ دستورالعمل راه‌اندازی سراهای نوآوری می‌گذرد، تعداد سراهای نوآوری راه‌اندازی شده در واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور به عدد ۳۰ نزدیک شده و درخواست ایجاد سراها با توجه به ظرفیت واحدهای دانشگاهی و توانمندیهای واحد های متقاضی در شورای مدیریت فعالیت‌های اقتصاد دانش‌بنیان دانشگاه آزاد اسلامی در حال بررسی و اخذ مجوز است.

خبرگزاری آنا در سلسله گفت‌وگوها و گزارش‌هایی با عنوان «تبدیل فناوری به ثروت» مجموعه مأموریت‌ها، فعالیت‌ها و دستاوردهای سراهای نوآوری ایجادشده در واحدهای دانشگاهی را پیگیری و بررسی می‌کند. در شماره هشتم این پرونده، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس و رئیس شورای تخصصی پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان به سؤالات خبرنگار آنا درباره مأموریت‌ها و محورهای فعالیت سرای ‌نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان پاسخ گفته است که در ادامه می‌خوانیم.

آنا: دلایل انتخاب دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس برای ایجاد سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان چیست؟

سایبانی: استان هرمزگان به‌طور مستقیم یک هزار کیلومتر مرز دریایی و ارتباط با دریا دارد و با احتساب جزایر ۲ هزار و ۸۰۰ کیلومتر مرز آبی دارد. سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان به‌دلیل استفاده از ظرفیتی که در دریا وجود دارد و تقریباً بخش عمده‌ای از این ظرفیت مغفول مانده در واحد بندرعباس راه‌اندازی شده است.

هرمزگان تنها استان کشور است که دارای مجمع الجزایر و دسترسی به آب‌های آزاد است و این به‌منزله ورود به بازارهای جهانی و اقتصاد بین‌الملل است. هرمزگان به‌عنوان محور اصلی شیلات کشور از ظرفیت‌های خوبی مانند تنوع زیستی بالا، میزان صید، جامعه صیادی گسترده و نوار ساحلی طویل برخوردار است.

شیلات از مهم‌ترین محورهای توسعه این استان شناسایی و به متقاضیان سرمایه‌گذاری معرفی شده است و هرمزگان تنها استان پیشرو در صنعت شیلات است. هرمزگان؛ جنوبی‌ترین استان کشور در کنار سواحل نیلگون خلیج فارس و دریای عمان، ظرفیت‌های فراوان و ویژه‌ای در زمینه سرمایه‌گذاری در بخش شیلات و آبزیان دارد، ظرفیت‌های بی‌نظیری که این استان را به قطب نخست تولید انواع آبزیان در کشور تبدیل کرده است و دسترسی به بازارهای جهانی و آب‌های آزاد، هزار و ۵۰۰ کیلومتر نوار ساحلی و دارابودن ۱۴ جزیره اقتصادی و راهبردی از ۱۷ جزیره خلیج فارس بر جایگاه شیلاتی استان افزوده است.

سالانه بیش از ۲۲ هزار تن میگوی پرورشی از مزارع استان هرمزگان برداشت می‌شود که از این جهت رتبه نخست کشور را دارد. با توجه به مطالعات و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در دو دهه گذشته و واگذاری افزون بر ۱۵هزار هکتار زمین در نوار ساحلی، بهره‌برداری از طرح‌های جدید و در دست اقدام تولید ۲۰۰ هزار تن میگوی پرورشی در هرمزگان دور از دسترس نیست. ۵۲ مرکز تخلیه صید، ۲۲ بندر صیادی، ۷۸ واحد صنعتی، دارابودن مناطق آزاد قشم و کیش به‌عنوان مناطق صیادی و اقتصادی از دیگر ظرفیت‌های استان هرمزگان در این بخش است.

قرار است سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان در واحد دانشگاهی بندرعباس با محور و رویکرد تأمین امنیت غذایی و شیلات در حوزه دریایی فعالیت کند.

وجود ۵۰ هزار هکتار اراضی مستعد برای تولید میگوی پرورشی، ۱۴ مرکز پرورش با تولید یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون لارو میگو از مهم‌ترین ظرفیت‌های شیلاتی است که با تلاش و کوشش متخصصان ایرانی از همه این ظرفیت‌ها استفاده شده و طرح‌های جدید پرورش فانوس ماهیان و انواع دیگر ماهیان تزیینی و پرورش ماهی در قفس و ماهیان خاویاری نیز رونق یافته است.

وجود بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ کیلومتر مرز ساحلی در استان هرمزگان علاوه بر اینکه فرصت دسترسی به آب‌های آزاد را بسیار منحصربه‌فرد کرده، این استان جایگاه بسیار مهم و راهبردی در حوزه تجارت خارجی و دیپلماسی اقتصادی دارد. استان هرمزگان از هر چهار قابلیت شبکه‌های ارتباطات زمینی، ریلی، هوایی ‌و دریایی برخوردار است. وجود ذخایر نفت و انرژی، پتروشیمی، گردشگری دریایی، کشتی‌سازی، صید و صیادی، ترانزیت دریایی، وجود محصولات بااررزش کشاورزی با قابلیت صادرات به کشورهای مختلف دنیا فقط بخشی از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های این استان است که اهمیت توسعه تجارت هرمزگان را دوچندان می‌کند. 

اکنون حداکثر بین ۱۲ تا ۱۵ درصد از ظرفیت‌های دریایی در کشور استفاده می‌شود، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان که تخصص حوزه شیلات و دریا را دارد با همین رویکرد، محور برنامه را با هماهنگی دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه بر مبنای استفاده از ظرفیت‌های دریایی قرار داد و به همین دلیل استان هرمزگان به‌عنوان هاب استفاده از ظرفیت دریایی شناخته و قرار شد که سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان در واحد دانشگاهی بندرعباس با محور و رویکرد تأمین امنیت غذایی و شیلات در حوزه دریایی فعالیت کند.

سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان خرداد سال گذشته مجوز فعالیت خود را از سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی دریافت کرد و از همان زمان فعالیت‌های مقدماتی خود را آغاز کرده است.

آنا: سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان از خرداد ۹۹ تاکنون چه فعالیت‌هایی داشته است؟

سایبانی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس در راستای تحقق شعار ارتباط دانشگاه و صنعت و توسعه فعالیت‌های پژوهشی خود از زمان راه‌اندازی تاکنون تفاهم‌نامه‌های همکاری با سازمان‌ها و ارگان‌های موجود در استان و کشور به‌منظور تبادل اطلاعات علمی و همکاری دوطرفه در رفع نیازهای صنعت منعقد کرده و در راستای مأموریت سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان دانشگاه می‌توان تفاهم‌نامه با اداره کل شیلات هرمزگان، پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، کشتی‌سازی فراساحل (ایزوایکو)، سازمان بنادر و دریانوردی هرمزگان، اداره کل حفاظت محیط زیست، سازمان صنعت و معدن و تجارت استان هرمزگان، پارک علم و فناوری استان هرمزگان، منطقه یکم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و تفاهم‌نامه با اتاق بازرگانی صنعت، معدن و کشاورزی استان هرمزگان را نام برد.

هدف از این تفاهم‌نامه‌ها، استفاده از توانایی‌های علمی و توسعه همکاری‌های آموزشی، پژوهشی، فناوری و ارایه خدمات فنی به‌منظور برطرف‌کردن نیازهای متقابل در زمینه‌های مختلف است.

زمینه‌های آموزشی: تدوین و برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی، برگزاری همایش‌ها و بازدیدهای علمی، اجرای کارآموزی دانشجویان، برگزاری آزمون‌های مربوط در فضاهای آموزشی طرفین، راه‌اندازی رشته‌های جدید تحصیلی، برگزاری دوره‌های آموزشی کوتاه مدت عمومی و تخصصی و...

 زمینه‌های پژوهشی: تعریف و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی مشترک، حمایت از اجرای پایان‌نامه‌های دانشجویان به‌ویژه تحصیلات تکمیلی، چاپ و انتشار کتاب، شرکت در نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های علمی و استفاده از توان علمی اعضای هیئت علمی طرفین.

زمینه‌های فناوری: استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی و فناوری طرفین، حمایت از تجاری‌سازی و تولید محصولات دانش‌بنیان و فناوری‌های نو.

آنا: درباره مأموریت‌های سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان بیشتر توضیح بدهید.

سایبانی:  ﻣأﻣﻮرﯾﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان اﯾﺠﺎد ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺷﺘﺎﺑﺪﻫﯽ و ﻓﻀﺎی ﮐﺎر اﺷﺘﺮاﮐﯽ در زﻣﯿﻨﻪ پرورش میگو، تولید لارو میگو، ماهی در قفس، تهیه و توزیع خوراک دام و پودر ماهی، توسعه سردخانه به‌منظور صادرات و ﻓﺮآوری شیلات و آبزیان منطقه و طراحی، ساخت و تعمیر شناورهای سبک است.

ﭼﺸﻢ‌اﻧﺪاز ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ سرا هم تبدیل به ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﯾﻦ ﺷﺘﺎﺑﺪﻫﻨﺪه ﺗﺨﺼﺼﯽ شیلات و آبزیان و علوم و فنون دریایی در اﯾﺮان ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﯽ و اﯾﺠﺎد ﺛﺮوت در ﮐﺸﻮر است و اهدافی ازجمله اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوری و ﻧﻮآوری در راﺳﺘﺎی ﺑﻬﺒﻮد ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر فرآورده‌های دریایی ﮐﺸﻮر، ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻠﺎت و ﻣﺸﮑﻠﺎت ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺣﻮزه شیلات و آبزیان، رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوریﻫﺎی ﺣﻮزه شیلات و دریا و ﺗﺠﺎری‌ﺳﺎزی آﻧﻬﺎ، ﺟﺬب ﺣﺠﻢ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‌ﮔﺬاری ﺑﺎﻟﺎ در ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﻧﻮﭘﺎ و ﻫﺪاﯾﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﺳﺘﺎرت‌آپ‌ﻫﺎ، ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ و ﻫﺪفدار از اﺳﺘﺎرت‌آپ‌ﻫﺎی شیلاتی و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﯽ و اﯾﻔﺎی ﻧﻘﺶ ﻣؤﺛﺮ در راﺳﺘﺎی اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺘﯽ در سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان دنبال می‌شود.

آنا: فعالیت سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان در این دوره کوتاه نتایجی هم داشته است؟

سایبانی:  اینکه بگوییم چه نتیجه‌ای به دست آمده شاید خیلی زود باشد؛ اما در بخش استفاده از ظرفیت‌های دریایی در مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس محصولاتی مانند کیتین و کیتوسان- که از پوسته میگو تولید می‌شود- محصولات بهداشتی و دریایی ژائیر با ۲۲ محصول -که از جلبک اسپرولینا در تولید آنها استفاده می‌شود- و فرآورده‌های بهداشتی -که با جلبک دولنیا تولید می‌شود- همه مورد پذیرش قرار و امتیازهای خوب و مجوزهای لازم را هم گرفته و در حال تولید هستند، این موارد باید توسعه پیدا کنند؛ چراکه هنوز رضایت‌بخش نیستند و تا حد مطلوب خیلی فاصله داریم؛ امیدواریم که بتوانیم این سرا را به جایگاهی برسانیم که هم در شأن دانشگاه آزاد اسلامی و هم در شأن کشورمان باشد.

سال ۱۴۰۰ به‌دنبال ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه فعالیت‌های علوم و فنون دریایی هستیم.

مجوز پرورش میگو را نیز از نظام مهندسی کشاورزی استان هرمزگان در زمینی به وسعت ۱۶۰ هکتار دریافت کرده‌ایم؛ البته با توجه به وجود مرکز تحقیقات شیلاتی در واحد بندرعباس با مشارکت واحد قشم، بنا داریم در زمین ضلع شمالی واحد قشم مزرعه تحقیقاتی با همین رویکرد راه‌اندازی کنیم که درصددگرفتن مجوزهای مربوط هستیم که بخشی از آن در منطقه آزاد قشم انجام شده است.

آنا: تعامل نهادها و سازمان‌های مربوطه با سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان در سطح استان و کشور چگونه است؟

سایبانی: در راستای تفاهم‌نامه‌های منعقدشده با سازمان‌ها و ادارات استان هرمزگان در ارتباط هستیم و تا این لحظه خیلی خوب با ما همکاری کرده‌اند.

آنا: با توجه به فعالیت متمرکز سرا در زمینه زیرساخت‌های فناوری و نوآوری، پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد، مراکز شتاب‌دهی، مراکز کسب و کار و مراکز خدمات فناوری چه فعالیتی در سرای متبوع شما صورت گرفته است؟

سایبانی: در ارتباط با استقرار شتاب‌دهنده‌ طرح توجیهی شتابدهنده تخصصی شیلات با عنوان شتابدهنده محک تهیه و برای تأیید و استقرار به سازمان مرکزی دانشگاه ارسال شده است.

به‌دنبال راه‌اندازی مدرسه کسب و کار در دانشگاه به‌منظور ایجاد زیرساخت کارآفرینی و مهارت‌ورزی نیز هستیم و طرح توجیهی آن به سازمان مرکزی ارسال شده است. اکنون بیش از ۲۵ محصول در زمینه بهداشتی تولید می‌کنیم که مواد اولیه آنها از دریا تأمین می‌شود.

آنا: در مورد برنامه‌های پیش روی سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان توضیح دهید.

سایبانی: سرای نوآوری علوم و فنون دریایی خلیج فارس و دریای عمان که در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس فعالیت دارد در این حوزه نوآور و جدید است؛ اگر بتوانیم به اهدافی که در ساختار سرا تعریف شده توفیق حاصل کنیم، طبیعتاً به‌لحاظ کاهش وابستگی به درآمد شهریه‌ای و اشتغال‌زایی و کارآفرینی برای دانشگاه مؤثر است.

از آنجایی که سیاست دانشگاه آزاد اسلامی، حل مسئله است به‌دنبال این هستیم که از این رهگذر علاوه بر اینکه فعالیت مثبت اقتصادی و اجتماعی انجام دهیم، در راستای حل مشکلات مفید باشیم و حتی امیدواریم یک آزمایشگاه تحقیقاتی در کنار این سرا راه‌اندازی شود که این آزمایشگاه بتواند خدماتی را به سایر مزارع پرورش میگو در رابطه با رفع مشکلات مربوط بیماری‌های فصلی و مقطعی مربوط به آبزیان هم فعالیت کند. سال ۱۴۰۰ به‌دنبال ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه فعالیت‌های علوم و فنون دریایی هستیم.

آنا: تأثیرگذاری سرای نوآوری متبوع شما در دانشگاه (درآمد غیرشهریه و ..)، شرکت‌های دانش‌بنیان، کارآفرینی، رونق تولید و .... چگونه بوده است.؟

سایبانی: هدف سرا این است که بتوانیم خدمتی به استان و کشور ارائه کنیم، اگر دانشگاه بتواند به همین بخش از فعالیت، یعنی بحث‌های کارآفرینی و اشتغال را که هدف هم هست، برسد، همان‌طور که دانشگاه الان در زمینه‌های مختلف توانسته مثبت و موفق حرکت کند، این فعالیت هم می‌تواند در موفقیت‌های دانشگاه ثبت شود.

آنا: دانشجویان، اعضای هیئت علمی و دانشگاهیان از ایجاد سرای نوآوری استقبال کرده‌اند؟

سایبانی: با توجه به شیوع کرونا، مقداری محدودیت در حضور اعضای هیئت علمی و دانشجویان را در این موضوع داشته‌ایم؛ اما به‌طور کلی پذیرش خوبی دارد و امیدواریم که با برطرف شدن همه‌گیری کرونا بتوانیم بیشتر از پیش از ظرفیت دانشجویی و استادان هیئت علمی دانشگاه استفاده کنیم.

انتهای پیام/۴۱۱۷/۴۰۶۲/