یک عضو هیئت علمی دانشگاه:
وظیفه روزنامه‌نگاری علم ایجاد میان تعامل حوزه عمومی و تخصصی است
سیده زهرا اجاق عضو هیئت علمی دانشگاه گفت: مسیری که در ژورنالیسم علم مطرح است این است که از سمت حوزه تخصصی به حوزه عمومی آمده و راه را برای تعامل و دیالوگ در این عرصه فراهم کند.
سیده زهرا اجاق در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه آموزش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا در ارتباط با تفاوت فعالیت روزنامه‌نگار علم با سایر حوزه‌های روزنامه‌نگاری اظهار کرد: ما در گذشته عملاً فکر می‌کردیم که مردم عادی چیزهایی را نمی‌دانند و دانشمندان می‌دانند و در این میان روزنامه‌نگار واسطه‌ای برای انتقال این دانش و آگاهی بود. به عبارت دیگر تاکنون بیشتر فعالیت‌های ما در حوزه روزنامه‌نگاری در بعد آگاهی‌بخشی خلاصه می‌شد.
تفاوت روزنامه‌نگاری علم با سایر حوزه‌های روزنامه‌نگاری چیست؟
وی ادامه داد: فعالیت ژورنالیسم باید از این حوزه فراتر رود و علاوه بر این‌که باعث ارتقاء حوزه علم می‌شود شرایط را برای ایجاد فضا برای تعامل میان حوزه عمومی و تخصصی فراهم کند. روزنامه‌نگاری علم این قابلیت را دارد تا نه تنها مشکلاتی که مردم با آنها روبرو هستند را به جامعه علمی منتقل کند بلکه نقدی که مردم ممکن است از یک نتیجه علمی داشته باشند را هم ببیند.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تصریح کرد: مسیری که در دیگر حوزه‌های ژورنالیسم مطرح است این است که از سمت حوزه تخصصی به حوزه عمومی می‌آید ولی در روزنامه‌نگاری علم علاوه بر این نقش روزنامه‌نگار وظیفه بازکردن مسیر از سمت حوزه عمومی به حوزه تخصصی را نیز بر عهده دارد که این وضعیت امکان ایجاد یک دیالوگ و تعامل را فراهم می‌کند.
دانشگاه‌های ما در بهترین حالت شبیه کالج است
اجاق اذعان کرد: در بررسی‌های یک ژورنالیست علم علاوه بر این‌که می‌بایست به نظرات موافقان و مخالفان توجه شود باید این موضوع را مدنظر قرار داد که این فرآیند علم دارای ضلع سوم و چهارمی با عنوان مردم و سیاستگذاران است؛ مردمی که یافته‌های علمی وارد زندگی‌شان می‌شود و مسئولانی که با آگاهی از آن موضوع می‌توانند در تخصیص منابع و استفاده از یک یافته علمی در فرآیندهای تصمیم‌سازی‌شان از آن بهره ببرند.
وی در ادامه در خصوص علت عدم پیشرفت روزنامه‌نگاری علم در کشور نیز گفت: هیچ‌کدام از نهادهای علمی به درستی در کشور شکل نگرفته و نمی‌تواند اهمیت علم را در زندگی روزمره وارد کند؛ شما دانشگاهی دارید که اصلاً شکل دانشگاه ندارد و در بهترین حالت شبیه کالج است و کنشگران آن هم اساتیدی هستند که دستشان به جایی نمی‌رسد بنابراین علم و فرهنگ علمی در چنین جامعه‌ای رشد نخواهد کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه بهبود وضعیت موجود روزنامه‌نگاری علم در کشور را قرار گرفتن پژوهشگران و روزنامه‌نگاران علم در کنار هم دانست تا با نیازسنجی، سرفصلی جامع را برای کسانی که قصد ورود به این حرفه را دارند فراهم کند تا حداقل بتوانیم در حوزه تولید محتوای این حوزه گام مؤفری را برداریم.
باید در ارتباط با نقش شبکه‌های اجتماعی به اندازه خودش حرف زد
اجاق در ادامه در ارتباط با نقشی که شبکه‌های اجتماعی می‌تواند در ترویج علم و علاقه‌مند کردن عامه مردم به آن داشته باشد نیز بیان کرد: باید درباره شبکه‌های اجتماعی به اندازه خودش حرف زد و نباید درباره آن اغراق کرد. واقعیتش این است که شبکه‌های اجتماعی و اصلاً فضای مجازی، فضای خودش را دارد بدین معنی که یک محیطی دمکرات و لیبرالی است که هر کسی می‌تواند بیاید و در آن حرف خودش را بزند؛ ذاتش این است و کسی هم نمی‌تواند بیاید و جلویش را بگیرد.
وی افزود: زمانی‌که افراد می‌خواهند در ارتباط با یک خبر از فضای مجازی آگاهی بگیرند اسیر تناقض‌گویی‌های آن می‌شوند و روزنامه‌نگاران علم در چنین شرایطی می‌بایست از ظرفیت‌های این فضا استفاده کرده و با ایجاد همگرایی رسانه‌ای و تولید محتوای جذاب متناسب با این ابزارها، مخاطبان را به علم جذب و علاقه‌مند کنند.
فعالیت‌های رسانه‌ای جزیره‌ای در روزنامه‌نگاری علم کارساز نیست
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به این‌که برخی از سازمان‌ها و نهادها به دلیل بهره‌مندی از بودجه سازمانی تمایل به ایجاد رسانه و تعریف هدف و رسالت برای ترویج علم می‌کنند نیز گفت: برای این‌که بتوانیم به ترویج علم در جامعه کمک کنیم باید بتوانیم زنجیره‌ای از مراکز فعال در حوزه علم تشکیل داده و از این طریق صدایمان را به گوش سیاستگذاران برسانیم و در نتیجه به ارتقاء سطح آگاهی جامعه کمک کنیم.
اجاق در پایان گفت: آنچه برای توسعه و ترویج علم در جامعه نیاز است این است که انجمن‌ها، خبرگزاری‌ها و گروه‌های علمی محدود را که در این حوزه فعالیت می‌کنند را به یکدیگر متصل کرده و از طریق به اشتراک گذاشتن دانش اندوخته‌شان به توسعه آن کمک کنیم.
انتهای پیام/۴۱۰۵/
انتهای پیام/
