گروه استان‌های خبرگزاری آنا - مجتبی آزادیان؛ انجمن‌های علمی دانشجویی متشکل از دانشجویان فعال، باانگیزه و با ظرفیت‌های بالا هستند که موجب تجمیع و متمرکزشدن دانشجویان مشتاق به فعالیت‌های پژوهشی و علمی می‌شوند.

بخش عمده این ظرفیت‌ها، ابتدای کار به‌صورت بالقوه هستند و اگر دانشگاه‌ها بستر مناسبی را برای فعالیت انجمن‌ها فراهم آورند؛ بالفعل‌شدن این ظرفیت‌ها دور از دسترس نخواهد بود؛ بنابراین در راستای ترویج روحیه علمی، توانمندسازی و ایجاد انگیزه در دانشجویان، دانشگاه باید انجمن‌های علمی دانشجویی را فعال و حمایت کند.

بیشتر بخوانید:

محدودیت‌های غیرمعقول را از سر راه دانشجویان برداریم

تسهیل روند کار انجمن‌های علمی در زیرمجموعه باشگاه پژوهشگران جوان

بودجه کافی و بدون دردسر در اختیار انجمن‌های علمی قرار گیرد

خبرنگار آنا در سی و ششمین شماره از پرونده «توسعه دانش‌های نو با انجمن‌های‌ علمی» در گفت‌وگویی با سعید سعادت، رئیس انجمن علمی زمین‌شناسی و مهندسی نفت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، فعالیت‌ها، دستاوردها و برنامه‌های انجمن علمی زمین‌شناسی و مهندسی نفت این دانشگاه را جویا شده است.

آنا: لطفاً انجمن علمی زمین‌شناسی و مهندسی نفت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد را معرفی کنید.

سعادت: انجمن علمی دانشجویی زمین‌شناسی و مهندسی نفت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد حدود 10 سال پیش با عنوان «انجمن علمی زمین‌شناسی کاربردی» در گروه زمین‌شناسی دانشکده علوم واحد مشهد شکل گرفت. با گسترش گروه و اضافه‌شدن دانشجویان مهندسی اکتشاف نفت، این تشکل با تغییر نام به «انجمن علمی مهندسی نفت و زمین‌شناسی» به کار خود ادامه می‌دهد.

این انجمن در چارچوب اهداف کلی انجمن‌های علمی دانشجویی و به‌منظور  تعمیم و تعمیق مباحث علمی زمین‌شناسی در راستای نیازهای علمی و پژوهشی اعضا که عمدتاً از دانشجویان مقاطع و گرایش‌های مختلف زمین‌شناسی هستند، زیر نظر مسئولان مرتبط فعالیت دارد.

تشریح فعالیت‌هایی انجمن علمی مهندسی نفت و زمین‌شناسی

فعالیت‌هایی که سال‌های گذشته انجام شده است، شامل بازدیدهای علمی صحرایی و یا بازدید از مؤسسات و سازمان‌های مرتبط با فعالیت انجمن، شرکت فعال در نمایشگاه‌های علمی به‌ویژه در مناسبت‌هایی مانند هفته پژوهش، برگزاری کارگاه‌های متعدد آموزشی و سخنرانی‌های مرتبط با حوزه‌های معدن، محیط زیست، منایع آب، اشتغال و کارآفرینی و ...، تلاش برای ایجاد خودباوری و حس مسئولیت‌پذیری در دانشجویان و ارتقای سطح علمی آنان، همکاری با دانشجویان در ارائه طرح‌های پژوهشی و تأمین بودجه از طریق واحد پژوهشی دانشگاه و ... می‌شود.

سال جاری با توجه به شرایط خاص شیوع بیماری کرونا و لزوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی، مهم‌ترین فعالیت‌های انجمن در قالب برگزاری وبینارها و کارگاه‌های آموزشی مجازی، شامل کارگاه آموزشی شناسایی میکروسکوپی سنگ‌های آذرین، تأثیر دیاژنز بر کیفیت مخازن مواد هیدروکربوری، نقش کانی‌شناسی در فراوری مواد معدنی (کانی‌شناسی فرایند)، کاربرد روش‌های لرزه‌ای در اکتشاف نفت و کاربرد ژئومکانیک در صنعت نفت، مدل‌سازی ریاضی برای بررسی اثرات زیست‌محیطی سیانور در فعالیت‌های معدنی و سدهای باطله طلا و شناسایی کانسنگ‌های معادن مهم ایران در نمونه دستی و ... می‌شود.

آنا: جایگاه و وظایف انجمن‌های علمی در دانشگاه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

سعادت: با گذشت زمان انجمن‌های علمی دانشجویی جایگاه بهتری پیدا کرده و مسئولان نیز همکاری‌های شایسته‌تری انجام می‌دهند. هرچند موقعیت فعلی با جایگاه و وظایفی که در اساسنامه انجمن‌های علمی و نقشه جامع علمی کشور تعریف شده، هنوز فاصله زیادی دارد؛ ولی روند عمومی مثبت است.

آنا: انجمن‌های علمی به‌عنوان هسته‌های تخصصی چه نقشی در پیشبرد علمی و توسعه علم و دانش به‌ویژه دانش‌های نوین دارند؟

سعادت: انجمن‌های علمی به‌طور کلی ممکن است بتوانند چنین نقشی را ایفا کنند و در پیشبرد علم و دانش‌های نوین مؤثر باشند؛ اما در چارچوب انجمن‌های علمی دانشجویی موجود که اعضای اصلی آنها را دانشجویان مقطع کارشناسی تشکیل می‌دهند، نمی‌توان انتظار نقش‌آفرینی در توسعه علم و دانش به‌ویژه دانش‌های نوین داشت.

اکنون و با ترکیب فعلی و نبود مشارکت فعال دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی (حداقل در گرایش تحصیلی ما که اساساً با نبود و کمبود دانشجو در این مقاطع مواجه هستیم)، تلاش ما بیشتر در راستای تعمیق مباحث علمی موجود و بازکردن پنجره‌های تحقیقاتی جدید و کمک به شکوفایی استعدادهای جوان متمرکز شده است.

آنا: حمایت از انجمن‌های علمی دانشجویی را چگونه ارزیابی می‌کنید و مشکلات و  چالش‌های مسیر فعالیت خود را چه چیزهایی می‌دانید؟

سعادت: سال جاری در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد حمایت‌ها خوب بوده است. به‌نظر می‌رسد اینگونه حمایت‌ها تا حد زیادی بستگی به مدیریت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی مشهد و مجموعه واحد پژوهشی این دانشگاه دارد که به‌طور جدی و دلسوزانه پیگیر و حامی انجمن‌های علمی این واحد هستند. بدیهی است این امر باید حالت نظام‌مند و سیستماتیک داشته و کمتر قائم به فرد باشد تا در آینده نیز تداوم یافته و ارتقای آن تضمین شود.

آنا: انجمن‌های علمی چگونه تقویت شوند تا در پیشبرد علم موفق باشند؟

سعادت: لازم است زمینه‌های همکاری دانشجویان مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و به‌ویژه دکتری و استادان مرتبط را در انجمن‌های علمی فراهم کرد. این امر با حمایت‌های مالی و معنوی از پروژه‌های کاربردی دانشجویان در ارتباط با نیازهای جامعه امکان‌پذیر است. اکنون بیشتر پروژه‌ها از طریق بودجه‌های تحقیقاتی استادان با عنوان پژوهانه و یا با هزینه شخصی دانشجو و جدا از انجمن‌های علمی تعریف می‌شود.

امید است فراهم‌ کردن زمینه‌های ارتباط بین استادان و دانشجویان، نیازسنجی‌ها و همکاری و حمایت‌های متقابل، هم شرایط را برای شکوفایی بهتر استعدادها و به فعلیت‌ رساندن ظرفیت‌های بالقوه فعلی فراهم کند و هم موجب تقویت انجمن‌های علمی شود.

آنا: نحوه همکاری مسئولان در دانشگاه با انجمن شما چگونه بوده است؟

سعادت: همانطور که قبلاً هم اشاره شد، به‌ویژه در سال جاری نحوه همکاری مسئولان دانشگاه با انجمن بسیار خوب بوده است.

واقعیت این است که دانشجویان فعلی خواه ناخواه در آینده نزدیک مسئولیت‌هایی را در جامعه برعهده خواهند داشت؛ بنابراین لازم است در کنار آموزش‌های علمی در چارچوب رشته خود، ویژگی‌هایی مانند مسئولیت‌پذیری، توان مدیریتی و ایمان و صداقت کاری نیز در آنها تقویت و نهادینه شود.

انجمن‌های علمی باید بتوانند در تمرین برای شکل‌گیری موارد ذکرشده و تربیت نخبگانی که فقط مطالبه‌گر نباشند؛ بلکه جست‌وجوگر و به‌ویژه پیشنهاددهنده راهکارهای منطقی و عملی برای حل مشکلات و موانع در حوزه تحت فعالیت خود باشند به سهم خود نقش ایفا کنند.

انتهای پیام/4103/4062/پ