لزوم جایگزینی CNG به جای بنزین در سوخت خودروها/ توسعه صادرات بنزین چگونه محقق می‌شود؟

به گزارش خبرنگار حوزه نفت و انرژی گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، حرکت به سوی استفاده از سوخت‌های پاک در بخش حمل و نقل می‌تواند راهکاری مؤثر برای رفع مشکلات آلودگی محیط زیست ناشی از وسایط نقلیه موتوری به خصوص در شهرهای بزرگ باشد.

جایگزینی CNG به جای بنزین در تاکسی‌ها شهر تهران با کاهش هزینه‌های اجتماعی انتشار آلاینده‌ها به میزان 8/63 میلیون دلار، درواقع افزایش منافع اجتماعی به همین میزان را تحقق می‌بخشد. لذا مزایای جایگزینی گاز طبیعی (CNG) به جای بنزین تنها ناشی و محدود به تفاوت هزینه‌های بنزین و گاز طبیعی نیست.

در حال حاضر یکی از مهم‌ترین عوامل آلودگی هوای کلانشهرها ذرات معلق است که بنا بر اذعان کارشناسان ۶۰ درصد آن تحت تأثیر منابع متحرک است.

با توجه به اینکه ایران یکی از کشورهایی است که از لحاظ ذخایر گازی به منابع غنی دسترسی دارد، توجه به آن به‌عنوان سوخت خود می‌تواند نه‌تنها نقش مؤثری در کاهش آلایندگی هوا داشته باشد بلکه خود زمینه‌ساز صادرات بنزین را نیز فراهم خواهد کرده و برای کشور ارزآوری به‌همراه خواهد داشت.

همچنین کارشناسان ایجاد زیرساخت‌ها، کاهش هزینه‌های دوگانه‌سوز کردن خودروها و پرداخت وام و کاهش قیمت سوخت گاز سه عامل اصلی برای جایگزینی CNG به جای بنزین و کمک به گازسوز کردن خودروها می‌دانند.

با توجه به گرانی بنزین بسیاری از خانواده‌ها و افراد توان خرید بنزین 3 هزار تومانی را ندارند از این‌رو باید جایگزینی برای آن در نظر گرفت که البته درحال حاضر بهترین سوخت CNG است.

از آنجا که بسیاری از خانواده‌ها توان مالی پرداخت هزینه‌های دوگانه‌سوز کردن خودروهای خود را ندارند دولت می‌تواند براساس «ماده 12‌قانون رفع موانع تولید» برای تحقق این امر «وام و تسهیلات» در نظر بگیرد.

همچنین موضوع «قیمت سوخت گاز» مهم است چراکه اگر فاصله معناداری با بنزین نداشته باشد، افراد رغبت چندانی برای گازسوز کردن خودروها نشان نمی‌دهند به همین دلیل قیمت سوخت گاز باید کاهش پیدا کند.

کمک دولت به گازسوز کردن خودروها و افزایش گرایش مردم به سوخت CNG مزایای بسیاری برای مردم و دولت دارد چراکه آلودگی هوا کاهش پیدا کرده و به دنبال آن هزینه‌های درمانی و بهداشتی کمتر می‌شود. ازسوی دیگر یک میلیارد مترمکعب گاز که در روز تولید می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد، همچنین در مصرف بنزین صرفه‌جویی شده و می‌توان میزان صادرات بنزین را افزایش داد.

به گفته کارشناسان آلایندگی CNG در مقایسه با بنزین بسیار کمتر بوده و از آن تمیزتر است. اگرچه نمی‌توان خودروسازان را ملزم کرد که چه نوع ماشینی تولید کنند. اما براساس استانداردهایی که محیط زیست تعیین می‌کند به همراه برنامه‌ریزی‌هایی که وزارت نفت انجام می‌دهد عددی با عنوان سبد سوختی برای ماشین‌ها تعیین می‌شود.

از سوی دیگر با پیگیری وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه و سازمان محیط زیست در سند ۱۰ ساله آینده به عدد خوبی به ‌عنوان سبد سوختی خودروها در کشور رسیده‌ که براساس آن روند مصرف سوخت از بنزین به سمت CNG خواهد رفت.

همچنین تأمین زیرساخت CNG از اهمیت بالایی برخوردار است و در کشور هزاران میلیارد تومان سرمایه‌گذاری بر روی CNG انجام شده ولی متأسفانه قیمت سوخت نتوانست انگیزه ایجاد کند تا رانندگان و صاحبان خودروها از CNG استفاده کنند. اکنون هم مابه‌التفاوت زیاد نیست بنابراین از وزارت نفت خواستیم تا قیمت CNG ارزان‌تر باشد تا برای استفاده از این مدل سوخت انگیزه ایجاد شود.

در دستورالعمل جدیدی که با کنسرسیوم دانشگاه‌های برتر در ارتباط با خودروسازها داشته و به توافق رسیده‌ حدود مجاز آلایندگی برای گاز متان تغییراتی ایجاد شده که هزینه تمام شده خودروهای دوگانه‌سوز به میزان قابل توجهی کاهش یافته و مشکل زیست محیطی را هم ایجاد نخواهد کرد.

همچنین گفته می‌شود خودروسازان به‌‌دلیل پیش‌فروش محصولاتشان چندان تمایلی برای دوگانه‌سوز کردن تولیداتشان از کارخانه را ندارند، و خودروسازها فقط برای دوگانه‌سوز کردن تاکسی‌ها و وانت‌ها انگیزه زیادی دارند.

با توجه به این‌که خودروسازها هم پایه موتور دوگانه‌سوز را در اختیار دارند و هم بازار خوبی در ارتباط با آن وجود دارد باید از تولید خودروهای پایه گازسوز حمایت می‌کنند.

از سوی دیگر با تنظیم قیمت سوخت هر کدام از این نوع از خودروها (بنزینی و CNG) می‌توان بازار را به سمت مورد نظر سوق داد. با مکانیزم‌های قیمت، سیاست‌گذاری و حدود مجاز آلایندگی می‌توان به خودروساز جهت داد تا به سمت تولید خودروهای پایه گازسوز بروند.

‌با وجودی که سازمان حفاظت محیط زیست مدعی است که اقدامات لازم در خصوص ترغیب خودروسازها برای تولید خودروهای دوگانه‌سوز را انجام داده اما شواهد حاکی از آن است که در هیچ یک از پیش‌فروش‌هایی که خودروسازان در سال ۹۹ انجام دادند خودروهای دوگانه‌سوز حضور نداشته و به‌نظر می‌رسد اگر قرار است فکری به حال سلامت مردم و کاهش آلایندگی هوا شود، زودتر باید هم‌افزایی بین دستگاه‌های مسئول ایجاد شده تا بتوانیم در آینده شاهد تضییع حقوق عامه و تبعات آن بر سلامت مردم نباشیم.

مسئولان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی معتقدند که هیچ کمبودی در تولید CNG به‌عنوان سوخت جایگزین LPG وجود ندارد ولی از آنجا که ایجاد جایگاه‌ها نیازمند تأمین ظرفیت خودروها در این زمینه است، خودروسازان نیز باید همگام با این افزایش ظرفیت اقدام کنند.

ظرفیت توزیع CNG در کشور در حال حاضر ۴۵ میلیون متر مکعب در روز است ولی توزیع ۲۱ میلیون متر مکعب صورت می‌پذیرد که این یعنی در این حوزه ظرفیت خالی وجود دارد.

از این‌رو توسعه جایگاه و تبدیل و تولید خودروهای دوگانه می‌بایست همزمان پیشرفت کند، چراکه اگر جایگاه تأسیس شود و فروش کم باشد سرمایه‌گذار متضرر خواهد شد و مشکلات آن متوجه دولت است؛ بنابراین این امکان وجود ندارد که به یکباره مجوزها صادر شود.

از سوی دیگر گاز مایع (LPG) هم از نظر اقتصادی هم محیط‌ زیستی هیچ توجیهی برای اضافه شدن به سبد سوخت کشور را ندارد. در حال حاضر قیمت هر تن گاز مایع ۱۰۰ دلار از هر تن بنزین گران‌تر است. میانگین قیمت سال گذشته هم اختلاف قیمت ۱۰ دلاری گاز مایع به ازای هر تن را نشان می‌دهد که این یعنی به ازای جایگزین کردن هر تن گاز مایع با بنزین اگر میانگین قیمت سال را در نظر بگیریم ۱۰ دلار ضرر می‌کنیم.

گاز مایع به دلیل سیال بودن بسیار خاصیت انفجار دارد و به همین دلیل اگر خودرویی LPG باشد نمی‌تواند مانند CNG تبدیلی باشد و باید حتماً در کارخانه به استانداردهای خودروهای گاز‌ مایع‌سوز که بسیار سخت‌گیرانه است تولید شود؛ در غیر این‌صورت شاهد سوانحی بسیار زیادی خواهیم بود.

انتهای پیام/4133/پ