////بماند//////جایگاه انجمن‌های علمی در دانشگاه بسیار مهم و شایسته است/ لزوم حمایت همه‌جانبه مالی و معنوی از انجمن‌ها

گروه استان‌های خبرگزاری آنا - مجتبی آزادیان؛ انجمن‌های علمی دانشجویی متشکل از دانشجویان فعال، باانگیزه و با ظرفیت‌های بالا هستند که موجب تجمیع و متمرکزشدن دانشجویان مشتاق به فعالیت‌های پژوهشی و علمی می‌شوند.

بخش عمده این ظرفیت‌ها، ابتدای کار به‌صورت بالقوه هستند و اگر دانشگاه‌ها بستر مناسبی را برای فعالیت انجمن‌ها فراهم آورند؛ بالفعل‌شدن این ظرفیت‌ها دور از دسترس نخواهد بود؛ بنابراین در راستای ترویج روحیه علمی، توانمندسازی و ایجاد انگیزه در دانشجویان، دانشگاه باید انجمن‌های علمی دانشجویی را فعال و حمایت کند.

بیشتر بخوانید:

تسهیل روند کار انجمن‌های علمی در زیرمجموعه باشگاه پژوهشگران جوان

بودجه ناکافی چالش مشترک انجمن‌های علمی

انجمن‌های علمی برای دانشجویان هدفمند سکوی پرتاب هستند

خبرنگار آنا در سی و ششمین شماره از پرونده «توسعه دانش‌های نو با انجمن‌های‌ علمی» درباره مأموریت‌ها، اهداف، برنامه‌ها، دستورکارها و دستاوردهای انجمن علمی فیزیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد با صفا جامی رئیس این انجمن و عضو هیئت علمی تمام‌وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد گفت‌وگو کرده است که مشروح آن را می‌خوانید.

آنا: لطفاً انجمن علمی متبوع خود را با ذکر جزئیات، چگونگی تشکیل و نوع و حیطه کارکرد آن (زمینه‌های کاری) معرفی کنید.

جامی: انجمن علمی فیزیک واحد مشهد نخستین بار در اسفند سال 1389 آغاز به کار کرد و در آن زمان بنده به‌عنوان دبیر انجمن بودم، 6 نفر عضو داشتیم که دو نفر دانشجو و چهار نفر هیئت علمی و بازرس انجمن بودند، انتخابات برگزار شد و با توجه به نتایج انتخابات، اعضا انتخاب شدند.

یک‌سری برگزاری دوره‌های آموزشی داشتیم که شامل دوره‌های تئوری مانند انتخاب یک‌سری از مباحث فیزیک و مشابه سمینار برگزار شده است.

همچنین کارگاه‌هایی برگزار شده که در ابتدا مدرس کارگاه مقداری بحث‌های تئوریک داشته و سپس به مبحث اصلی می‌رسیده که در برخی از این کارگاه‌ها، آموزش یک‌سری نرم‌افزارهای مربوط به رشته خودمان اعم از نرم‌افزارهای محاسباتی، نرم‌افزارهای رسم نمودارها و نرم‌افزارهای آماری که دانشجویان برای محاسبات عددی نیاز دارند، آموزش داده شده است.

یک‌سری دیگر از فعالیت‌هایی که انجمن داشته به‌صورت برگزاری برنامه‌های رصد بوده است، به‌دلیل اینکه یکی از زیرشاخه‌های رشته فیزیک، رشته نجوم و اخترفیزیک است و گروه فیزیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد تلسکوپ نسبتاً خوبی دارد، یک‌سری برنامه‌های رصد برگزار کردیم که البته به‌صورت عمومی و نه فقط برای دانشجویان فیزیک بوده است؛ چراکه این شاخه از فیزیک طرفداران زیادی در سایر رشته‌ها هم دارد؛ بنابراین به‌صورت عام برای بچه‌های دانشکده علوم این رصدها را برگزار کردیم.

یک‌سری از رصدها در محوطه دانشکده علوم برگزار شد، همچنین برای یک‌سری از این رصدها، دانشجویان را به‌صورت اردوی علمی-تفریحی به جاهایی بردیم که رصد در آنها خیلی بهتر انجام می‌شود. مکانی در خارج از شهر مشهد به نام میلِ رادکان وجود دارد که یکی از مناطقی است که اخترفیزیکدانان و کسانی که به‌صورت آماتوری در حوزه نجوم کار می‌کنند، به آنجا می‌روند؛ چراکه آنجا دور از شهر و آلودگی نوری است و رصد در آن منطقه خیلی خوب انجام می‌شود و به همین دلیل خیلی از رصدهای نجومی مانند مقارنه مشتری یا بارش شهابی و ... که پیش می‌آید، افراد برای رصدکردن به آنجا می‌روند و ما یکی دو بار این کار را انجام دادیم و دانشجویان را به میل رادکان بردیم و در آن مکان برنامه‌های رصد را انجام دادند. اینها کارهایی بود که در زمینه‌های آموزشی و اردوهای علمی-تفریحی انجام شد.

پس از آن در دوره‌‌ای از انجمن که از سال 89 شروع شد و از آنجایی که گروه فیزیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد تقریباً چند سالی است که دانشجویان ورودی لیسانس ندارد، این انجمن غیرفعال شد و دیگر تقریباً هیچ فعالیتی نداشتیم تا اینکه در همین سال 99 یک انتخابات برگزار و انجمن را دوباره فعال کردیم.

واقعیت این است که در گروه فیزیک فعلاً فقط دانشجویان ارشد و دکتری داریم و در نتیجه انجمن را فقط با همان دانشجویان ارشد و دکتری آغاز کردیم.

طبق قوانینی که اکنون گذاشته‌اند، یک عضو هیئت علمی باید عضو هیئت مدیره انجمن و به‌عنوان دبیر انجمن باشد که بنده اکنون در خدمت انجمن هستم و بقیه اعضا از میان دانشجویان انتخاب می‌شوند که در انجمن فیزیک از 6 نفر عضو هیئت مدیره انجمن، یک نفر عضو هیئت علمی است و بقیه از بین دانشجویان دکتری هستند. این دوره از اول مرداد 1399 آغاز شده است.

کارهایی که در این دوره انجام شده است، متأسفانه به دو دلیل بسیار مهم که اثر منفی بر فعالیت های انجمن داشتند، به انجام نرسید، دلیل نخست شیوع ویروس کرونا بود که تمام رفت و آمدها را محدود کرد و دلیل دوم دوم این است که ما دانشجوی لیسانس نداریم و کار چندانی در این مدت چندماهه نتوانستیم انجام دهیم؛ ولی بسیار مشتاق هستیم که برگزاری دوره‌هایی به‌صورت آنلاین و مجازی چه برای بچه‌های مرتبط با رشته فیزیک و چه برای سایر دانشجویان علاقه‌مند برگزار کنیم.

آنا: جایگاه و وظایف انجمن های علمی در دانشگاه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

جامی: خیلی واضح است که انجمن‌ها می‌توانند در بدنه دانشگاه‌ها اعم از دانشگاه آزاد اسلامی یا دانشگاه‌های دولتی نقش بسیار مهمی داشته باشند. از آنجایی که دانشجویان خیلی فعال و علاقه‌مند در انجمن ها حضور می‌یابند، جایگاه انجمن‌ها خیلی متفاوت با بخش آموزشی یا پژوهشی است که معمولاً مربوط به دانشجویان تحصیلات تکمیلی است، البته بخش آموزشی شامل همه دانشجویان می‌شود.

معمولاً در همه دانشگاه‌ها، انجمن‌های علمی می‌توانند مخاطب بسیار زیاد و خوبی داشته باشند و دانشجویان علاقه‌مند می‌توانند وارد این انجمن‌ها شوند، ‌تیم‌هایی در کارگروه‌های مختلف تشکیل دهند و روی زمینه‌های مختلفی کار کنند.

به‌طور معمول به این شکل است که دانشجویان تقسیم می‌شوند و می‌توانند با یک یا چند تن از استادانی که علاقه‌مند به انجام کاری باشند، تیم تشکیل دهند و کارهایی در حد دانشجویان لیسانس را انجام دهند یا اینکه در زمینه‌های برگزاری دوره‌های آموزشی یا اردوهای علمی-تفریحی کارهایی انجام شود.

بنابراین جایگاه انجمن‌های علمی در دانشگاه را یک جایگاه بسیار مهم و شایسته می‌بینم؛ چراکه دانشجویان احساس می‌کنند، انجمن جایی است که متعلق به خودشان است و در آن می‌توانند کار علمی با یک نظارت دورادور از سوی استادان انجام دهند و بنابراین یک حس تعلق به دانشگاه و رشته پیدا می‌کنند.

آنا:‌ انجمن‌های علمی به‌عنوان هسته‌های تخصصی چه نقشی در پیشبرد علمی و توسعه علم و دانش به‌ویژه دانش‌های نوین دارند؟

جامی: انجمن‌ها می‌توانند نقش بسیار مهمی در توسعه علم و دانش‌های نو داشته باشند و همان‌طور که گفتم دانشجویان از زمان‌هایی که در دانشگاه هستند، می‌توانند استفاده کنند و می‌توانند در جایی به نام دفتر انجمن دور هم جمع شده و گروه‌هایی را تشکیل دهند. هر گروه روی موضوعی کار می‌کند، دانشجویان با استادان خود در ارتباط هستند و می‌توانند نقش بسیار مهمی در پیشبرد علمی دانشگاه داشته باشند. در مقاطع بالاتر که دانشجویان تحصیلات تکمیلی ارشد و دکتری هستند، گروه‌های ایجادشده می‌تواند شکل منسجم‌تر و بهتری پیدا کند. حالا یا بچه‌هایی که در یک زمینه مشترک کار می‌کنند یا حتی یک دانشجوی دکتری که در زمینه‌ ویژه‌ای کار می‌کند، طبیعتاً می‌تواند از امکانات انجمن استفاده کرده و با دست بازتر پژوهش خود را انجام دهد.

آنا: حمایت از انجمن‌های علمی دانشجویی را چگونه ارزیابی می‌کنید و مشکلات و  چالش‌های مسیر فعالیت خود را چه چیزهایی می‌دانید؟

جامی: خیلی واضح است که حمایت‌ها به دو جنبه حمایت مالی و حمایت معنوی تقسیم می‌شود. واقعیت این است که برای انجام هر کاری احتیاج به بودجه است. برگزاری کلاس، برگزاری دوره‌های آموزشی، برگزاری اردوهای علمی-تفریحی و ...، همه اینها نیاز به بودجه دارند. حمایتی که می‌توان از انجمن‌ها داشت به این شکل است که این بودجه خیلی راحت و بدون دردسر و به اندازه کافی در اختیار انجمن‌ها قرار بگیرد تا فعالیت‌های خود را انجام دهند.

علاوه‌بر این می‌توان یک‌سری حمایت‌های دیگر از انجمن‌ها داشت و آن تسهیل کارهای اداری مورد نیاز آنهاست. به‌عنوان مثال بنده می‌خواهم یک برنامه رصد برای اعضای انجمن بگذارم و دانشجویان را فرضاً به جایی خارج از شهر ببرم؛ بنابراین نیاز به یک‌سری امکانات از قبیل یک اتوبوس با راننده دارم، در این زمینه دو مشکل وجود دارد، یکی مسئله مالی‌ آن است و مورد دیگر هم کسب مجوزهای لازم برای برگزاری چنین اردویی است.

کسب مجوزها هم به برگزارکننده‌ها و مسئولان بالادستی انجمن‌ها بازمی‌گردد که آنها می‌توانند کمک کنند تا انجمن‌ها این مجوزها را راحت‌تر بگیرند و به قول معروف بی‌خیال برگزاری چنین دوره‌هایی نشوند.

آنا: انجمن‌های علمی چگونه تقویت می‌شوند تا در پیشبرد علم موفق باشند؟

جامی: باید دست انجمن‌ها برای انجام فعالیت‌هایی که در نظر دارند و در برگزاری هر فعالیتی که دارند، باز باشد که با توجه به رشته مرتبط، مطمئناً این فعالیت‌ها فرق می‌کند. به‌طور مثال رشته‌هایی که هنری هستند، برگزاری دوره‌های طراحی دارند و باید از یک مدرس دعوت کنند و یک‌سری امکانات نیاز دارند. بهترین راه برای تقویت انجمن‌ها این است که این امکانات با توجه به رشته مربوط به انجمن داده شده و حمایت‌های لازم از آنها انجام و بودجه به‌موقع و به اندازه به آنها داده و مجوزهای لازم نیز به‌موقع برای آنها اخذ شود.

آنا: و سخن پایانی ...

جامی: در دوره اخیر که تازه آغاز کرده‌ایم، فکر می‌کنم نحوه همکاری مسئولان انجمن‌های علمی واحد مشهد بسیار خوب بوده است. همان‌طور که گفتم انجمن فیزیک به دلایلی که برشمردم، شاید فعالیت زیادی نداشته است؛ ولی بنده پیگیر کارهای بقیه انجمن‌ها هستم و می‌بینم که در فضای مجازی خیلی خوب کار می‌شود و این تعامل حداقل بهتر از قبل انجام می‌شود که این خود نشانه‌ای خوب و موجب امیدواری است.

انتهای پیام/4103/