سعدی جعفری

گروه استان‌های خبرگزاری آنا - مجتبی آزادیان؛ انجمن‌های علمی دانشجویی متشکل از دانشجویان فعال، باانگیزه و با ظرفیت‌های بالا هستند که موجب تجمیع و متمرکزشدن دانشجویان مشتاق به فعالیت‌های پژوهشی و علمی می‌شوند.

بخش عمده این ظرفیت‌ها، ابتدای کار به‌صورت بالقوه هستند و اگر دانشگاه‌ها بستر مناسبی را برای فعالیت انجمن‌ها فراهم آورند؛ بالفعل‌شدن این ظرفیت‌ها دور از دسترس نخواهد بود؛ بنابراین در راستای ترویج روحیه علمی، توانمندسازی و ایجاد انگیزه در دانشجویان، دانشگاه باید انجمن‌های علمی دانشجویی را فعال و حمایت کند.

بیشتر بخوانید:

تسهیل روند کار انجمن‌های علمی در زیرمجموعه باشگاه پژوهشگران جوان

بودجه ناکافی چالش مشترک انجمن‌های علمی

انجمن‌های علمی برای دانشجویان هدفمند سکوی پرتاب هستند

خبرنگار آنا در سی و ششمین شماره از پرونده «توسعه دانش‌های نو با انجمن‌های‌ علمی» درباره مأموریت‌ها، اهداف، برنامه‌ها، دستورکارها و دستاوردهای انجمن علمی دانشجویی زبان فرانسه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد با سعدی جعفری دبیر این انجمن از سال 89 تاکنون و مدیرگروه زبان فرانسه گفت‌وگو کرده است که مشروح آن را می‌خوانید.

آنا: لطفاً انجمن علمی متبوع خود را با ذکر جزئیات، چگونگی تشکیل و نوع و حیطه کارکرد آن (زمینه‌های کاری) معرفی کنید.

جعفری: به‌نظرم پس از تقریباً یک دهه فعالیت انجمن، یعنی تبدیل کمیته علمی به انجمن علمی، ‌انجمن هنوز از جایگاهی که شایسته آن است، برخوردار نیست. تصورم این است که در سطح کلان مدیریتی اراده لازم برای توجه به انجمن‌های علمی وجود ندارد. بوروکراسی اداری بسیار پیچیده و خسته‌کننده و منابع مالی هم که نقش تعیین‌کننده‌ای در ادامه کار انجمن‌ها دارد، محدود است. انجمن به‌نوعی می‌تواند تا اندازه زیادی مشکلاتی که در سیستم آموزشی وجود دارد، خلأهای موجود و آموزش استادمحور را تا اندازه‌ای جبران کند و شخصاً با حضور یک استاد به‌عنوان دبیر انجمن علمی دانشجویی موافق نیستم. به‌نظرم انجمن محل خوبی برای تجربه کارِ گروهی و همین‌طور تجربه ورود به عرصه‌های اجتماعی است.

آنا: انجمن‌های علمی به عنوان هسته‌های تخصصی چه نقشی در پیشبرد علمی و توسعه علم و دانش به‌ویژه دانش‌های نوین دارند؟

جعفری: با توجه به برداشتم از این سؤال، فکر می‌کنم انجمن‌ها می‌توانند در به‌روزرسانی تفکر و سیستم آموزشی بسیار مؤثر باشند. با توجه به اینکه نسل جوان قطعاً با ابزار و برنامه‌های آموزشی نوین آشنایی بیشتری دارد و سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای این دنیای مدرن که تکنولوژی همه جای آن را فراگرفته است، به خوبی می‌شناسد و در حالی که استادان سهم کمتری از این آشنایی دارند، این موضوع می‌تواند سبب شود که با حضور فعال دانشجویان یعنی نسل جوان در عرصه‌های آموزشی، این آموزش که به‌نظرم کمی نیاز به بازسازی و نوسازی دارد، دچار تغییر و فضای آموزشی هم تلطیف و روح تازه‌ای در آن دمیده شود.

همان‌طور که گفتم دانشجوها با حضور فعال خود در آموزش در کنار مدرس و استاد می‌توانند کاستی‌های احتمالی آموزش را شناسایی کرده و کمک کنند که مشکلات کمتر شود تا یادگیری مؤثرتر شود.

آنا: حمایت از انجمن‌های علمی دانشجویی را چگونه ارزیابی می‌کنید و مشکلات و چالش‌های مسیر فعالیت خود را چه چیزهایی می‌دانید؟

جعفری: به نظر می‌رسد در سطح کلان مدیریتی اراده‌ای جدی بر دادن هویتی کارآمد و مناسب به انجمن وجود ندارد و شاید بتوان انجمن را به ویترینی تشبیه کرد که برای یک نمایش و ارائه گزارش تدارک دیده شده است. استادان فعال در انجمن (که همان‌طور که گفتم یک استاد باید دبیر انجمن هم باشد) هیچ امتیازی ندارند. اگر انجمن و فعالیت‌های آن جدی است، چه‌طور حضور استاد در آن هیچ جایگاهی ندارد؟ نه‌تنها هیچ امتیازی برای این استاد یا حتی برای دانشگاه وجود ندارد؛ بلکه حتی گهگاه انجمن‌ها و اعضای‌شان مورد توبیخ یا تعلیق هم قرار می‌گیرند.

به نظرم قوانین دست‌وپاگیر و آنچه که به آن بوروکراسی می‌گوییم، بسیار به انجمن صدمه زده است و باید قطعاً حذف شود. باید اصل بر اعتماد باشد، نه بر بی‌اعتمادی و باید انجمن‌ها از نظر مالی بیشتر حمایت شوند.

آنا: انجمن‌های علمی چگونه تقویت شوند تا در پیشبرد علم موفق باشند؟

جعفری: فکر می‌کنم بد نیست برای اعضای انجمن به‌‌ویژه برای دانشجویان، کلاس‌های تخصصی گذاشته شود. کلاس‌هایی که کمک می‌کند تا دانشجویان بتوانند یک برنامه‌ای را تعریف کنند یا کلاس در زمینه بازاریابی، در زمینه کارآفرینی یا مراحل مختلف برگزاری یک پروژه، یک کارگاه یا حتی یک سخنرانی برگزار کنند. فکر می‌کنم ایجاد شبکه‌ای از انجمن‌هایی که در سطح کشور فعال هستند، ایجاد ارتباط میان آنها، برگزاری همایش‌هایی در سطح منطقه یا ملی و به‌نوعی تجمیع گروه‌هایی که یک رشته را ارائه می‌کنند، می‌تواند انجمن را قوی‌تر و مؤثرتر کند.

به‌طور مثال در زمینه رشته زبان، معمولاً هیچ پیش‌بینی ارتباطی دیده نشده که تمام انجمن‌های زبان انگلیسی یا فرانسه با یکدیگر در ارتباط باشند، از فعالیت‌های هم باخبر شوند و حتی یک فعالیتی را به‌صورت مشترک در سطح ملی برگزار کنند. به‌نظرم این اقدام می‌تواند انجمن‌ها را مؤثرتر کند تا در پیشبرد علم موفق باشند.

آنا: نحوه همکاری مسئولان امر در دانشگاه با انجمن شما چگونه بوده است.

جعفری: طبیعی است که دوستانی که فعالیت می‌کردند، همه حسن نیت داشته و تلاش می‌کردند؛ اما همان‌طور که گفتم، شاید فقدان اراده‌ای که باید در سطح کلان مدیریتی وجود داشته باشد و به سطوح پایین تسری پیدا کند، کمی به انجمن‌ها صدمه زد و باز هم تأکید می‌کنم، وجود قوانین بسیار دست‌وپاگیر اداری به‌ویژه تأخیر در تخصیص منابع مالی و تأخیر در پاسخگویی به درخواست‌ها و همین‌طور هماهنگ‌نبودن سایر مدیران دانشگاه یا به رسمیت‌نشناختن انجمن توسط آنان گاه ایجاد مشکل می‌کرد.

خوشبختانه امسال با آمدن فرحناز مولوی مسئول جدید انجمن‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، اتفاقات بسیار خوبی رخ داد. مشکلاتی که از قبل وجود داشت به‌سرعت برطرف شد.

وی با قدرت پیگیر احیای انجمن‌ها و ملاقات با دبیران سابق انجمن‌ها بود. شخصاً با وی جلسه‌ای داشتم و با وجود همه تجربه‌های سختی که داشتیم، دکتر مولوی بنده را متقاعد کرد که دوباره انجمن گروه فرانسه خودمان را تشکیل دهیم و بسیار با نگاه مثبتی به انجمن پرداخت و هنوز هم بسیار پیگیر است.

با حضور وی به سرعت اتفاقاتی که برای تشکیل انجمن لازم بود، رخ داد، با اینکه با حجم وسیعی از کار مواجه بود، تلاش بسیار زیادی کرد که کارها به سرعت و با دقت انجام شود. تا پیش از حضور دکتر مولوی اصل بر بی‌اعتمادی بود؛ اما با حضور وی، اصل بر اعتماد شد و بسیاری از آن پیچ و خم‌هایی که ترمزی بر سر راه فعالیت انجمن بودند، به ابتکار وی حذف شدند و انجمن‌ها با انگیزه‌ای دوچندان مجدداً شروع به فعالیت کردند.

آنا: لطفاً چنانچه فعالیت‌های اجتماعی، علمی، فرهنگی و موفقیت‌ها و دستاوردهایی داشته‌اید، تشریح کنید.

جعفری: در سال‌‌هایی که فعالیت کردیم، یک نشریه تخصصی محصول فعالیت ده‌ها نفر از دانشجویان در بخش‌های مختلف خبری مجله انجمن علمی گروه فرانسه بود و در زمینه فرهنگی چند نمایش در مراسم رسمی با حضور مهمان‌های رسمی در آمفی‌تئاتر دانشکده به زبان فرانسه که برای اولین بار بود این اتفاق در سطح شهر می‌افتاد، برگزار کردیم و همین‌طور گروه هم‌سرایان داشتیم که به زبان فرانسه سرود می‌خواندند و این اتفاق هم بی‌سابقه بود، برای اولین بار اجرا شد و همین‌طور تقریباً به‌صورت منظم انجمن ما به زبان فرانسه شب شعر برگزار می‌کرد که همیشه از استقبال خوبی برگزار می‌شد و یکی از برنامه‌های آتی ما هم احیای این شب‌های شعر است. در زمینه آموزشی، انجمن از صاحب‌نظران برای ایراد سخنرانی‌های تخصصی دعوت به عمل می‌آورد و سعی ما بر این بود که با مراکز دیگر آموزشی و فرهنگی در ارتباط باشیم، با انجمن علمی گروه فرانسه دانشگاه فردوسی و با بنیاد فرودسی ارتباط داشتیم و از آنها برای مشارکت در مراسم خودمان دعوت می‌کردیم و همین‌طور به ابتکار انجمن علمی حدود 15 نفر از دانشجویان گروه زیر نظر مدرس معتمد، دوره آموزش زبان فرانسه به کودکان را دیدند و این دوستان باز به ابتکار انجمن به ارتباط گرفتن با مهد کودک‌های سطح شهر پرداختند و بعد از چند مذاکره و حضور دبیر انجمن (خودم) در مهدکودک‌ها و برگزاری چند سخنرانی توجیهی ما بیش از 400 نفر کودک در سطح شهر با دانشجویان گروه فرانسه که اعضای انجمن بودند و آن دوره تخصص را گذرانده بودند، فرانسه یاد می‌گرفتند. اینها از اقداماتی بود که انجمن علمی فرانسه در طول سال‌های قبل انجام می‌داد.

؟؟؟

- امیدوارم با حضور مدیران مصمم و زحمتکش، انجمن‌ها دچار تحول و دارای استقلال بیشتری شوند و بتوانند به اهدافی که برای آنها در نظر گرفته شده نائل شوند.