یک حقوقدان:
دیوان بینالمللی لاهه در پرونده هواپیمای اوکراینی هیچ‌کاره است/ ایران در حادثه سقوط هواپیما مجبور به حضور در دادگاه بینالمللی نیست
ادعاهای بی‌پایه مقامات کانادایی در مورد پرونده هواپیمای اوکراینی نشان‌دهنده این است که مقامات این کشور بیش از آنکه به دنبال جبران خسارات ناشی از این حادثه و احقاق حقوق خانواده‌های جان‌باختگان باشند، اهداف دیگری را دنبال می‌کنند.
گروه اجتماعی خبرگزاری آنا- فرشته صائمی؛ صبح 18 دی ماه 98 بود که خبر سقوط هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین منتشر شد، خبری که در تکمیل آن گفته شد همه 176 سرنشین هواپیمای تهران-کی‌یف جان باختند و در واکنش به آن جمهوری اسلامی ایران مسئولیت رسیدگی به علل وقوع این حادثه را برعهده گرفت، چنانکه رئیس سازمان هواپیمایی کشور اعلام کرد: «بر اساس مقررات بینالمللی مسئول رسیدگی به سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی، ایران است.»
بر همین اساس پرونده‌ای با عنوان پرونده هواپیمای اوکراینی نزد مراجع و نهادهای حقوقی داخلی باز شد و سخنگوی قوه قضائیه در مورد آخرین اخبار و جزئیات این پرونده تصریح کرد: درباره جان‌باختگان این حادثه اقدام اولیه برای پرداخت این خسارت انجام شده و آنچه متوجه ماست، رسیدگی قضائی منجر به وقوع این سانحه است.
غلامحسین اسماعیلی ادامه داد: بلافاصله پرونده قضائی تشکیل و تحقیق مفصل و کارگروه‌های متعدد برگزار شد و چون نیازمند بازخوانی جعبه سیاه هواپیما بودیم، این جعبه سیاه خارج از ایران با حضور نماینده جمهوری اسلامی ایران بررسی و نتیجه آن در اختیار بازپرس پرونده قرار گرفت.
به دلیل اینکه بسیاری از مسافران این پرواز ایرانیانِ مقیم کانادایی بودند که به عنوان دانشجو یا محقق دانشگاه‌های کانادا برای تعطیلات زمستانی به ایران سفر کرده بودند، نخست‌وزیر کانادا در اقدامی غیر متعارف نسبت به این حادثه واکنش نشان داد.
هر چند مسئولان ایرانی در پاسخ به واکنش‌های مذکور بر پیگیری حقوقی پرونده هواپیمای اوکراینی تأکید کردند اما مقامات کانادایی دست از اقدامات پروپاگاندایی خود برنداشتند و وزیر امور خارجه این کشور نیز طی اظهار نظراتی اعلام کرد کانادا قصد دارد در خصوص هواپیمای اوکراینی نزد دادگاه لاهه طرح دعوی کند.
عطف به اینکه اکثر مسافران پرواز شماره 752 تابعیت ایرانی داشتند و از طرفی طبق گفته رییس سازمان هواپیمایی کشور مسئولیت رسیدگی به سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی برعهده ایران است، این پرسش مطرح می‌شود که ادعای وزیر امور خارجه کانادا تا چه اندازه با موازین حقوق بین‌الملل منطبق است؟
یک حقوقدان: به اجبار نمی‌توانیم کشوری را مجبور به حضور در دادگاه لاهه کنیم
در پاسخ به این پرسش سیاوش کشاورزی‌نژاد به خبرنگار حوزه قضائی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا گفت: حادثه هواپیمایی اوکراینی را باید از دو بُعد ملی و بینالمللی مورد بررسی قرار داد. طبق قوانین سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی «ایکائو»، تحقیقات درباره سانحه هوایی توسط کشوری صورت می‌گیرد که حادثه در قلمرو آن کشور رخ داده است. البته کشورهایی که ذی‌نفع هستند به عنوان کشور محل ثبت هواپیما و یا کشورهایی که منافع ویژه‌ای دارند، می‌توانند در تحقیق شرکت کنند.
او افزود: وقتی که پرونده به محاکم ملی فرستاده می‌شود، قطعاً با خاطیان برخورد صورت می‌گیرد. البته باید بدانیم که غرامت باید بر اساس استانداردهای بینالمللی پرداخت شود.
این حقوقدان در رابطه با شرایط طرح دعوی در دادگاه لاهه تصریح کرد: در این باره، باید به این نکته توجه کرد که طرح دعوی در دادگاه لاهه با طرح دعوی در دادگاه‌های داخلی تفاوت دارد. در صورتی امکان طرح دعوی به دادگاه‌های بینالمللی وجود دارد که طرفین اختلاف به این دادرسی بینالمللی رضایت دهند.به عبارت دیگر به اجبار نمی‌توانیم کشوری را مجبور به حضور در دادگاه بینالمللی کنیم.
با توجه به اینکه بنا به اظهارات مسئولان نظامی حادثه هواپیمای اوکراینی ناشی از قصور داخلی بوده، اما ایران با پیگیری حقوقی جدی این پرونده در راستای شناسایی مقصران اصلی و پرداخت غرامت به خانواده جان‌باختگان نشان داده که برای جبران این کوتاهی عزم خود را جزم کرده است و اظهارنظر بی‌پایه و اساس دولت‌هایی مثل کانادا در رابطه با این پرونده با هدف متشنج کردن فضا و ایجاد هجمه بینالمللی علیه ایران، صورت می‌گیرد.
انتهای پیام/4076/پ
انتهای پیام/
