دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
29 آبان 1399 - 15:27
نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی:

آمریکا حق ندارد درباره نگرانی‌های عدم اشاعه صحبت کند/ گزینه‌های ایران برای برقراری تعادل در برجام

نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: در حالی که آمریکا هزاران کلاهک هسته‌ای دارد، حق ندارد درباره نگرانی‌های عدم اشاعه صحبت کند.
کد خبر : 541905
885877_152.jpg

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، کاظم غریب آبادی در اظهاراتی در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با موضوع راستی‌آزمایی اجرای برجام در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در ایران که مجازی برگزار شد، به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران پرداخت.


وی در ابتدای اظهارات خود با بیان اینکه گزارش اخیر مدیرکل در مورد برجام نشان‌دهنده توانایی آژانس در راستی‌آزمایی تعهدات ایران تحت این توافق و سطح بالای همکاری آن با آژانس است، افزود: گزارش‌های مربوط به این موضوع طی پنج سال گذشته دارای یک بند مشابه هستند که صرف‌نظر از اختلاف اعضای برجام در مورد سطح اجرای تعهدات متقابل، گواه خوبی بر سطح همکاری ها بین ایران و آژانس است.


نماینده ایران در آژانس بین‌المللی  انرژی اتمی عنوان کرد: گزارش مدیرکل تأیید می‌کند که از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ (روز اجرای برجام)، آژانس اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران را مطابق با روش‌های تعیین شده در برجام، راستی‌آزمایی و نظارت کرده است. این به آن معناست که آژانس حتی قادر به راستی‌آزمایی و نظارت بر اقدامات انجام شده توسط ایران در زمان توقف اجرای برخی تعهدات خود مطابق با بندهای ۲۶ و ۳۶ توافق بوده است. گزارش حتی تأیید می‌کند آژانس تغییری در سطح همکاری ایران مشاهده نکرده و با وجود تأثیر همه‌گیری کرونا، آژانس همچنان فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت خود را در ایران ادامه داده است.


ایالات متحده مسئولیت عواقب اقدامات نادرست خود را متحمل شود


غریب آبادی با تأکید بر اینکه بایستی به گزارش‌های مدیرکل در چارچوب صحیح نگاه شود، افزود: برجام، توافقی است که متشکل از تعهدات متوازن اعضای آن بوده و مانند سایر توافقات، باید به نفع مشارکت کنندگان در آن باشد. 


وی ادامه داد: با رفتارهای غیرمسئولانه مداوم آمریکا به واسطه اتخاذ سیاست‌های بدخواهانه و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی، این توافق، توازن خود در تعهدات را از دست داده که به از دست رفتن مزایای پیش‌بینی شده برای ایران منجر شده است. بنابراین، در حالی که ایران مجاز به اتخاذ اقدامات جبرانی است، ایالات متحده بایستی مسئولیت کامل عواقب اقدامات نادرست خود را که در تناقض آشکار با منشور ملل متحد و مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت است، متحمل شود.


این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: در پنج سال گذشته، شورای حکام شاهد بیانیه‌های زیادی در مورد ارزش مزایای برجام برای رژیم عدم اشاعه بوده است، اما نباید این واقعیت را نادیده گرفت که این توافق شامل مقوله ضروری دیگری از تعهدات، یعنی رفع تحریم‌ها و اثرات آن است.


وی افزود: همان‌گونه که در توافق هسته‌ای پیش‌بینی شده است برجام از طریق اقدامات جامعی که شفافیت و راستی‌آزمایی را فراهم می‌کند، نگرانی‌های اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ را مدنظر قرار می‌دهد. برجام به لغو جامع همه تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین تحریم‌های چندجانبه و ملی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران منجر می‌شود و اقداماتی را برای دسترسی به تجارت، فناوری، تأمین مالی و انرژی شامل می‌شود.


نماینده دائم کشورمان نزد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ریشه مشکلات در حاشیه برجام پرداخت و گفت: اگرچه دولت ایالات متحده آمریکا به تعهداتش تحت برجام به طور کامل پایبند نبود، اما، وضعیت در هشت می ۲۰۱۸ و زمانی که دولت آمریکا خروج یک‌جانبه خود را از این توافق اعلام کرد، وخیم شد.


این اقدام و سایر اقدامات زورمدارانه یک‌جانبه متعاقب آن توسط این دولت، و عدم اجرای کامل و مؤثر تعهدات اعضای اتحادیه اروپا/سه کشور اروپایی ذیل برجام و عدم اقدام اساسی و مؤثر آن‌ها برای جبران وضعیت، چالش‌های جدی را برای توافق به وجود آورده است.


همکاری مثال‌زدنی ایران و آژانس


وی افزود: در حالی که این توافق به‌طور مؤثر و کاملی توسط ایران اجرا شد، به‌گونه‌ای که یک همکاری مثال‌زدنی بین ایران و آژانس شکل گرفت، متأسفانه و به‌ویژه در دو سال و نیم گذشته، در رابطه با رفع تحریم‌ها اجرا نشد.


سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران از اینکه سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا به تعهدات خود در رابطه با رفع تحریم‌ها و همکاری هسته‌ای صلح‌آمیز با ایران در این مدت پایبند نبودند، ابراز تأسف عمیق کرد و افزود: پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، این کشورها نیز در عمل تعهداتشان را ذیل برجام اجرا نکردند. از این رو، فراخواندن ایران برای اجرای کامل تعهدات خود با علم به این واقعیت که منافع مشروع ایران از توافق محقق نشده است و اقدامی نیز برای اصلاح وضعیت انجام نشده است، نه منطقی است و نه عملی.


غریب آبادی با بیان اینکه هیچ توجیهی برای خروج غیرقانونی آمریکا، اعمال تحریم‌ها و اقدامات متعاقب آن و بی اقدامی سایرین برای جبران وضعیت وجود ندارد، گفت: بزرگنمایی عبور ایران از محدودیت‌های مقرر در برجام و ابراز نگرانی در این زمینه تنها می‌تواند به‌عنوان تلاش‌هایی برای شانه خالی کردن از مسئولیت‌های عدم اجرای تعهدات باشد.


وی افزود: اگر برخی نگران سطح فعلی فعالیت‌ها هستند، این هیچ ارتباطی با ایران و برنامه هسته‌ای منحصراً صلح‌آمیز آن ندارد؛ بنابراین به آن‌ها توصیه می‌شود که وظایف خود را طبق توافق و قطعنامه شورای امنیت انجام دهند تا این قطار از ریل خارج شده را به مسیر صحیح خود بازگردانند.


سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در ادامه گفت: مایلم توجه این کشورها را همچنین به پیامدهای غیرانسانی و مخرب تحریم‌های آمریکا بر مردم عادی جلب کنم. متاسفانه بایستی اشاره کنم که تحریم‌ها حتی در زمان همه‌گیری کرونا نیز کاهش نیافته‌اند و البته این سیاست فشار حداکثری نیز ثابت شده که محکوم به شکست شده است. از این رو، با در نظر گرفتن اعمال تحریم‌های غیرقانونی و نیز اتخاذ موضع غیرفعال توسط دیگران، از ایران انتظار نداشته باشید که فقط نظاره‌گر باشد، گویی که اتفاقی نیفتاده و نباید هیچ کاری در رابطه با تعهدات خود تحت برجام انجام دهد.


ایران گزینه‌های مختلفی برای ایجاد تعادل ضروری در توافق در اختیار دارد


نماینده دائم کشورمان در تذکری مهم خطاب به شورای حکام، اعلام کرد: بدیهی است همکاری تنها گزینه ایران نیست و ایران هنوز گزینه‌های مختلفی برای ایجاد تعادل ضروری در توافق در اختیار دارد.


وی ادامه داد: با وجود این، می‌خواهم موضع قبلاً اعلام‌شده جمهوری اسلامی ایران را تکرار کنم که هر زمان توازن از دست رفته بین حقوق و تعهدات مشارکت کنندگان در برجام مطابق با رفع تحریم‌ها و عمل به تعهدات در این حوزه برقرار شود، ایران آماده است تا اقدامات جبران کننده خود را به وضعیت سابق برگرداند. برجام را فقط می‌توان با تلاش‌ها و اقدامات مشترک به منظور تضمین تحقق کامل حقوق و تعهدات درون آن، حفظ کرد.


غریب آبادی با استقبال از اینکه در نتیجه تعامل سازنده میان ایران و آژانس، ارائه دسترسی تکمیلی موضوع باقیمانده‌ای بین ایران و آژانس نیست، افزود: در همین راستا، معتقدیم که در مورد نتایج بازدید آژانس از مکانی در ایران در اوایل سال ۲۰۱۹، ایران با آژانس به طور پیوسته در ماه‌های گذشته در تعامل بوده است.


فعالیت‌های انجام‌شده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی


وی درباره فرآیند انجام‌شده در این خصوص تاکنون، گفت: در ژانویه ۲۰۲۰ و متعاقب توضیحات ارائه شده توسط ایران در دسامبر ۲۰۲۰ در مورد منشأ احتمالی ذرات اورانیوم طبیعی کشف شده در این مکان، آژانس از دو تأسیسات هسته‌ای اظهار شده ایران نیز بازدید و نمونه‌برداری کرد. پس از آن و در سپتامبر ۲۰۲۰، آژانس پس از هشت ماه از جمع‌آوری نمونه‌ها، ارزیابی اولیه خود را درباره توضیحات ایران به همراه یک یافته کاملاً جدید، برای شفاف‌سازی به ما اطلاع داد.


غریب آبادی گفت: متعاقبا، در اکتبر ۲۰۲۰ ایران به سؤالات آژانس پاسخ داد. ایران همچنین آژانس را مطلع کرد که در مورد یافته‌های جدید آژانس در خصوص ذراتی که ایزوتوپ‌های آن‌ها تغییر کرده است نیز موضوع تحت بررسی و تحقیق قرار دارد. علاوه بر این، ایران در اوائل نوامبر ۲۰۲۰ نیز توضیحات بیشتری را در خصوص موضوع به آژانس ارائه کرد.


ارائه دسترسی به مکان مورد درخواست آژانس بر مبنای حسن‌نیت و داوطلبانه بود


نماینده دائم کشورمان نزد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه داد: همان‌گونه که تجزیه و تحلیل نمونه‌ها توسط آژانس هشت ماه به طول انجامید که البته طبیعی است و ما هم کاملاً این را درک می‌کنیم، در مقابل نیز نیاز طبیعی ایران برای زمان معقول جهت تحقیق در خصوص این موضوع که صرفا در ماه سپتامبر از سوی آژانس مطرح شده، نبایستی موضوعی غیرطبیعی دیده شود.


سفیر و نماینده دائم کشورمان در ادامه تأکید کرد: مطابق با مقررات برجام، ایران به طور موقت و داوطلبانه پروتکل الحاقی را اجرا می‌کند؛ بنابراین، ارائه دسترسی به مکان مورد درخواست آژانس بر مبنای حسن نیت و داوطلبانه بود و این موضوع بایستی به عنوان مبنایی برای حل و فصل موضوع دیده شود؛ یعنی آغازی بر یک پایان.


 وی افزود: از این رو، ابراز نگرانی یا اعلام هرگونه ضرب الاجل، ضمن اینکه سازنده و کمک کننده نخواهد بود، صرفاً به حسن نیت‌ها لطمه می‌زند. در همین راستا، تأکید می‌شود با وجود درک متفاوت دو طرف از موضوعات فنی درخصوص نتایج آژانس از بازدید از این مکان، تعاملات همچنان با هدف حل‌وفصل نهایی موضوع ادامه دارد؛ از این رو بایستی از ارائه هرگونه نظر و نتیجه گیری عجولانه پرهیز شود.


منظور آمریکایی‌ها از استاندارد چیست؟


غریب آبادی در بخش دیگری از سخنرانی خود، به ادعای مضحک نماینده آمریکا اشاره کرد و گفت: هیئت آمریکایی گفته است ایران باید در معرض استانداردهای بالا و قوی راستی‌آزمایی قرار بگیرد. آن‌ها به چه نوع استانداردی اشاره می‌کنند؟! از نوع آمریکایی آن، که حاصلی جز از بین بردن هنجارها و مقررات بین‌المللی نداشته است!


نماینده دائم کشورمان سپس به نظرات آژانس و همچنین مدیرکل پیشین آن، آمانو، که معتقد بود برجام الگوی نمونه‌ای برای رژیم راستی‌آزمایی است و امیدوار بود که آن را در قبال سایر اعضای آژانس نیز اجرا کند، اشاره کرد و افزود: مقامات آژانس همچنین در موارد متعددی، از جمله در مصاحبه‌های مختلف، جلسات توجیهی فنی و غیره تأیید کرده‌اند که یک سیستم راستی‌آزمایی قوی برای ایران وجود دارد. با این حال، اگر اعتقاد بر این است که هر عضو دیگری استانداردهای بالاتری برای اقدامات راستی‌آزمایی دارد، در صورتی که دبیرخانه آژانس موافق باشد، ایران آماده است تا آن را به عنوان یک رویه نمونه در نظر بگیرد.


وی خاطرنشان کرد: قطعاً، در نتیجه اجرای آن، سطح همکاری‌ها و تعاملات ایران با آژانس به طرز چشمگیری کاهش خواهد یافت که ما نیز از آن استقبال می‌کنیم.


غریب آبادی همچنین ادامه داد: در حالی که ایالات متحده خود هزاران کلاهک هسته‌ای دارد، این قبیل سلاح‌ها و دانش مرتبط با آن را اشاعه داده است، آن‌ها را علیه یک کشور غیردارنده سلاح هسته‌ای استفاده کرده است و دیگران را به استفاده احتمالی از آن‌ها تهدید می‌کند، اصولا چنین کشوری حتی حق ندارد در مورد نگرانی‌های عدم اشاعه صحبت کند.


آیا آمریکا نگران وضعیت تهدیدآمیز رژیم صهیونیستی است؟


نماینده دائم کشورمان به موضوع رژیم صهیونیستی نیز اشاره کرد و گفت: رژیم اسرائیل تنها مورد در خاورمیانه است که طرف هیچ یک از سازوکارهای سلاح های کشتار جمعی نیست و انواع مختلفی از این نوع سلاح‌ها را تولید کرده و توسعه داده است. چقدر ایالات متحده نگران این وضعیت تهدیدآمیز است؟


اگر غیر اعضای معاهده اشاعه پاداش دریافت می‌کنند و از طرف دیگر، عضویت در این معاهده یک عیب محسوب می‌شود، بایستی به خاطر بسپاریم که این موضوع یک سیگنال کاملا متفاوت به اعضای معاهده می‌فرستد.


وی افزود: به همین ترتیب، ایالات متحده چقدر نگران استانداردهای راستی‌آزمایی توسط عربستان سعودی و امارات است که به طور رسمی هنوز در ارتباط با آژانس، از پروتکل مقادیر کوچک برخوردار هستند؟  اگر آمریکایی‌ها ادعای اجرای استانداردهای راستی‌آزمایی بالا توسط اعضای آژانس را دارند، چگونه است که در مورد اجرای چنین استانداردهایی در سایر کشورها، از جمله در منطقه خاورمیانه حرفی نمی‌زنند؟ آن‌ها چند بار در این زمینه ابراز نگرانی کرده‌اند؟ 


غریب آبادی در پایان تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران برای سر و صداها و ادعاهای بی اساس و فریبکارانه آمریکا و رژیم اسرائیل که هدف اصلی آن‌ها اعمال فشار بر آژانس و کشورهای عضو است، ارزشی قائل نیست. 


انتهای پیام/4033/


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب