جای خالی زندانیان در طرح تحول سلامت

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا به نقل از روابط عمومی سازمان زندان‌ها، اصغر جهانگیر در جلسه شورای حمایت‌های اجتماعی و مشارکت‌های مردمی انجمن حمایت از زندانیان با بیان اینکه چهار جریان سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر روند فعالیت‌های فردی و جمعی ما تأثیر دارد، به تشریح برخی از فرصت‌ها و تهدیدات برآمده از آن‌ها و چگونگی تعامل نهاد‌های حمایتی با این جریان‌ها پرداخت.

رئیس سازمان زندان‌ها با طرح جریان اقتصادی به عنوان مهم‌ترین جریان تأثیرگذار در جامعه گفت: در کشور ما سه جریان عمده اقتصادی از جمله اقتصاد اسلامی، اقتصاد تحمیلی غربی و اقتصاد عرفی سنتی وجود دارد که ریشه در قومیت‌ها و ایرانی بودن ما دارد و هر کدام از این سه شکل اقتصاد دارای پتانسیل‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات است.
فراموش شدن ظرفیت‌های اقتصاد اسلامی
جهانگیر افزود: امروز علی‌رغم گذشت نزدیک به 4 دهه از انقلاب شکوهمند اسلامی هنوز اقتصاد اسلامی نتوانسته جای خود را در جامعه به معنای واقعی باز کند و پا به پای اقتصاد تحمیلی غربی حرکت کند و این در حالی است که اقتصاد اسلامی ظرفیت‌های بسیار بزرگی مانند ظرفیت استفاده از سنت حسنه وقف، قرض الحسنه، انفاق، هبه، خمس و زکات دارد و ما به عنوان یک مجموعه حمایتی اسلامی، باید این ظرفیت‌ها را مورد توجه قرار دهیم.
وی ادامه داد: به طور مثال اگر در مقطعی برای مبارزه با طاغوت بسیاری از مؤمنین با کسب اجازه از مراجع عظام بخشی از سهم وجوه خمس و زکات خود را برای مبارزه با فساد و جور و استبداد حکومت استفاده می‌کردند، امروز هم برای مبارزه با مفاسد اجتماعی با اجازه مراجع می‌توان بخشی از این وجوهات را استفاده کرد و ضمن توسعه فعالیت‌های انجمن‌های حمایت، به آن‌ها رنگ و بوی دینی و معنوی داد.
مشاور رئیس دستگاه قضا با انتقاد از گرایش به بودجه‌های دولتی گفت: بودجه‌های دولتی دارای محدودیت‌های زیادی است که به هیچ وجه پاسخگوی فعالیت‌های حمایتی در جامعه نخواهد بود، بنابراین اگر می‌خواهیم در ارائه و توسعه برنامه‌های حمایتی مردم موفق باشیم باید از بودجه‌های دولتی چشم پوشی کنیم و به عنوان یک مجموعه حمایتی به فکر استفاده از سایر ظرفیت‌ها از جمله ظرفیت‌های اقتصاد اسلامی در جامعه اسلامی باشیم.
رئیس سازمان زندان ها به تشریح اقتصاد عرفی و جایگاه آن در جامعه پرداخت و افزود: اقتصاد عرفی در طول تاریخ و در ایران باستان اقتصادی بود که با توجه به ساختار اجتماعی و فرهنگی ما که اکثریت مردم تحت استبداد و استثمار سلاطین و حکام جور با فقر دست و پنجه نرم می‌کردند، شکل گرفته بود.

وی افزود: یکی از مشخصه‌های این اقتصاد در میان اقشار ضعیف مبتنی بر صرفه‌جویی در زندگی از جمله استفاده کامل تا حد امکان از وسایل قدیمی و ابزارهای کهنه و پوشاک ولو مستعمل، تعمیر وسایل و استفاده مجدد در بین خانواده‌ها بود که نه تنها به عنوان یک ارزش، مایه برکت در زندگی تلقی می‌شد بلکه به عنوان عاملی برای توانایی در کمک به دیگران نیز محسوب می‌شد.
وی اظهار کرد: با آمدن دین مبین اسلام شاهدیم که مبارزه با اسراف و تأکید بر قناعت و صرفه جویی در میان جامعه توسعه یافت اما متأسفانه امروز می‌بینیم این نوع اقتصاد ارزشی رو به فراموشی رفته و با تبلیغ و ترویج فرهنگ ضد ارزشی اسراف و تجمل گرایی و تقلید کورکورانه تحت عنوان استفاده از مد روز و مد سال، فرهنگ صرفه جویی از یاد برده است.

تبدیل نظام بانکی به بنگاه‌های دلالی یک تهدید اجتماعی است
رئیس دفتر بازرسی ویژه قوه قضائیه جریان سوم اقتصاد را اقتصاد تحمیلی غربی خواند و گفت: نحوه شکل‌گیری بانک‌ها در کشورهای غربی با کشور ما متفاوت بوده و اصولاً اولین بانک‌های تشکیل شده در ایران را خارجی‌ها با توجه به منافع خود و نه بر اساس نیازهای کشور به وجود آوردند.

وی افزود: این بانک‌ها در ادامه توسعه و به بانک‌های دولتی و خصوصی تقسیم شد که اصلی‌ترین وظیفه آ‌ن‌ها کمک به چرخه اقتصادی کشور و مردم بوده است.
جهانگیر ادامه داد: اگر چه ایجاد بانک‌ها و بیمه‌ها با هدف انجام فعالیت‌های اقتصادی سالم و رفاه اجتماعی بوده است اما در عمل دیده می‌شود که امروزه بخشی از فعالیت بانک‌ها، آ‌ن‌ها را به یک بنگاه دلالی تبدیل کرده که این می‌تواند تهدیدی برای جامعه باشد، چرا که این نوع کارکرد با توجیه رونق اقتصادی و رشد و توسعه کشور عملا با گردش پول بیشتر به جای تقویت زیر ساخت اقتصادی به تولید تورم بیشتر و ایجاد فقر مضاعف در جامعه انجامیده و توسعه فقر، زمینه توسعه آسیب‌های اجتماعی را به وجود آورده است.
رئیس سازمان زندان‌ها در ادامه به فرصت‌های موجود در نظام بانکی اشاره کرد و افزود: یکی از فرصت‌های موجود استفاده از تسهیلات بانکی به صورت هدفمند در راستای رشد و توسعه کشور و رفاه مردم است اما در حال حاضر استفاده از این فرصت با نقطه مطلوب فاصله فراوان دارد و باید در این زمینه ظرفیت‌های موجود را بررسی کنیم تا به آن نقطه مطلوب که همسو با سیاست‌های حمایتی کشور در میان طبقات محروم است برسیم.

وی افزود: یکی از راهکارهای آن، هم افزایی بین نهادهای حمایتی سازمان زندان‌ها از جمله انجمن‌های حمایت، ستادهای دیه و بنیاد تعاون است تا ظرفیت‌های اقتصادی آن‌ها را با بانک‌ها همسو کنیم.
وی تشریح تأثیر جریانات سیاسی که با برنامه‌ها و سیاست‌گذاری دولت‌ها تبلور پیدا می‌کند پرداخت و گفت: در کنار جریان‌های اقتصادی، جریان‌های سیاسی نیز فرصت‌ها و تهدیداتی را به وجود می‌آورند که باید تلاش کنیم از این فرصت‌ها برای حمایت از محرومین و همچنین کمک به خانواده‌های زندانیان که به دلیل نداشتن سرپرست، بیشتر در معرض خطر قرار دارند استفاده و تهدیدات آن را کاهش دهیم.

جای زندانیان و خانواده‌های آن‌ها در طرح تحول سلامت خالی است
این مقام ارشد قضایی با بیان اینکه دولت‌ها نقش مهمی در ساخت جریان‌های سیاسی دارند، گفت: هر دولتی دارای سیاست‌ها و راهبردهایی است که باعث تغییر و تحول در ساختارها، فرآیندها، قوانین و مقررات و حتی تعاملات بین مردم می‌شود.

وی ادامه داد: به عنوان مثال طرح مسکن مهر یکی از سیاست‌های راهبردی در دولت قبل بود و ما می‌توانستیم از این ظرفیت برای سامان بخشی به خانواده‌های زندانیان استفاده کنیم و در دولت یازدهم نیز طرح تحول سلامت که طرح بسیار خوبی است در دستور کار دولت قرار دارد.

جهانگیر تصریح کرد: از آنجایی که بخشی از سلامت جامعه توسط سازمان زندان‌ها تأمین می‌شود باید از ظرفیت‌های این سیاست در راستای تأمین و ارتقای سلامت زندانیان و خانواده‌های آن‌ها نیز استفاده کنیم.

رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور در تشریح ضرورت پیگیری طرح تحول سلامت افزود: سازمان زندان‌ها چه در درون زندان‌ها با وجود زندانیانی که دارای بیماری هستند و چه در تأمین سلامت خانواده‌های زندانیان نقش دارد.

وی افزود: وقتی خانواده‌ای از سرپرست خود جدا می‌شود دچار فقر مضاعف می‌شود و این فقر تأثیر مستقیم در تأمین سلامت آن‌ها خواهد داشت اما متأسفانه شاهد آن هستیم که در طرح تحول سلامت جایگاهی برای زندانیان و خانواده‌های آن‌ها تعریف نشده است و ضرورت دارد که ما در این طرح‌ها و سیاست‌ها سهم این بخش از جامعه را از دولت مطالبه کنیم.
ضرورت بهره‌برداری از جریان‌های اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار
مشاور رئیس قوه قضائیه به تشریح نقش جریان اجتماعی و فرهنگی پرداخت و گفت: مهم‌ترین رسالت انجمن‌های حمایت این است که از ظرفیت جریان‌های اجتماعی فرهنگی بهره‌برداری کنند.

وی افزود: ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی عامل بسیار مهمی است به ویژه می‌بینیم حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری با بسیج ملت و استفاده از پتانسیل‌های عظیم در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی اسلام، هوشمندانه از آن در پیروزی انقلاب اسلامی و خنثی‌سازی طرح‌های دشمنان در حفظ انقلاب استفاده کردند.

جهانگیر یکی از مصادیق ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی را مساجد و حسینیه‌ها، اعیاد و مراسم دینی و مذهبی و همچنین استفاده از شخصیت‌های مؤثر، روحانیت و خیرین هر محله و شهر عنوان کرد و گفت: باید با حضور در جریان‌های تأثیرگذار اجتماعی و فرهنگی بعد ارزشی فعالیت‌های حمایتی را ترویج و تلاش کنیم در این نظام مقدس از جریان‌های مؤثر ارزشی در راستای حمایت از خانواده‌های زندانیان استفاده کنیم.

رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور با طرح این مسأله که آسیب‌های اجتماعی در حال رشد و فزونی هستند،بیان کرد: متأسفانه هیچ نهادی در کشور خود را متولی آسیب‌های اجتماعی به صورت خاص نمی‌داند.
جهانگیر گفت: اعتقاد ما این است که حمایت از خانواده‌های زندانیان یک ارزش است و باید تلاش کنیم این کار ارزشی به یک فرهنگ تبدیل شود. نهاد مردمی بسیج می‌تواند کمک بسیار مؤثری در این جریان فرهنگی انجام دهد.

وی اظهار کرد: شناسایی خانواده‌های زندانیان، سرکشی به آن‌ها و رفع معضلات آن‌ها می‌تواند در حفظ و ارتقاء منزلت این افراد و بهبود فعالیت‌های حمایتی در جامعه نقش بسزایی داشته باشد.