«راه شب» و همراهی 50‌ساله با شب زنده‌داران/ برنامه‌ای گوینده‌محور که همچنان محبوب است

به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، در دورانی که به نظر می‌رسد شبکه‌های اجتماعی و بستر بی‌پایان اینترنت، سلطان بلامنازع قلمرو رسانه و ارتباطات شده‌اند، رادیو در کنار مخاطبان وفادارش، همچنان پرقوت به حیات خود ادامه می‌دهد.

در هشت دهه‌ای که از آغاز به کار رادیو در ایران گذشته است، برنامه‌های پرشنونده و خاطره‌ساز فراوانی به رادیو آمده‌اند. این برنامه‌ها بعد از مدتی به بخشی از خاطره جمعی ایرانیان تبدیل شده و در ذهن آنان ماندگار شده‌اند.

سیاست احیا و تقویت برنامه‌های خاطره‌انگیز

در سال‌های دهه شصت برخی برنامه‌های رادیویی همچون «قصه ظهر جمعه»، «صبح جمعه با شما» و «سلام صبح به خیر» به دایره برنامه‌های پرمخاطب رادیو اضافه شد. این برنامه‌ها با فراز و فرود و شدت و ضعف در طول چهار دهه اخیر به کار خود ادامه داده‌اند و مخاطبان خاص خود را نیز داشته‌اند.

چند سالی است که روند احیا و یا تقویت این برنامه‌ها در دستور کار رادیو و به‌ویژه مدیران رادیو ایران به‌عنوان قدیمی‌ترین شبکه رادیویی قرار گرفته است. شاید برنامه‌های رادیویی از حیث کمیّت مخاطبان به دوران طلایی دهه پنجاه و شصت نرسد، اما از لحاظ کیفی تقویت و احیای این برنامه‌ها می‌تواند رادیو را همچنان در جایگاه همنشین قدیمی مخاطبان حفظ کند.

یکی از همین دست برنامه‌ها، برنامه رادیویی «راه شب» دررادیو ایران است. برنامه‌ای زنده و ترکیبی که حدود 47 سال است از رادیو سراسری پخش می‌شود.

 راه شب؛ یک برنامه گوینده‌محور با مخاطبان وفادار

این برنامه هر شب به یک موضوع اختصاص دارد و از ساعت ۳۰ بامداد تا ۲:۲۵ به مدت ۱۱۵ دقیقه در رادیو ایران پخش می‌شود و گویندگان و تهیه‌کنندگان متفاوتی اجرا و تولید آن را بر عهده دارند.

 پیش از انقلاب اسلامی افرادی همچون حمید عاملی، احمد شاملو و حمید مصدق در این برنامه یه عنوان گوینده حضور داشتند، اما ازبین این گویندگان، نام حمید عاملی بیشتر با «راه شب» گره خورده است.

در سال‌های پس از انقلاب نیز منوچهر نوذری، محمد صالح‌علاء، شمسی فضل‌الهی، عبدالحسین اسکندری، ژاله صادقیان، مرتضی حافظی، فاطمه نیرومند غلامعلی امیرنوری، علیرضا جاویدنیا، داود حیدری، میثم نیکنام و سرور پاکنشان از جمله افرادی هستند که به عنوان گوینده در استودیو پخش برنامه راه شب حضور پیدا کرده و مهمان مخاطبان شب زنده‌دار شده‌اند.

بهره‌گیری از گویندگان توانمند و مسلط، حضور تهیه‌کنندگان باتجربه این حوزه و ساعت پخش در نیمه شب که به صورت بالقوه مخاطبان خاص و وفاداری را به دنبال دارد باعث شده تا راه شب همواره در نظرسنجی مخاطبان رادیو جایگاه خوبی داشته باشد.

«راه شب» به نوعی یک شب‌نشینی خودمانی با مخاطبان وسیع است .علاوه بر شاغلان مشاغلی که به صورت شیفت شب فعالیت می‌کنند، افرادی که به خاطر سفر، بیماری و... در ساعت اولیه بامداد بیدار هستند نیز از مخاطبان عمده این برنامه محسوب می‌شوند.

در این برنامه ترکیبی، اجرای گوینده و پخش موسیقی محورهای اصلی هستند ضمن این که دادن حس آرامش به مخاطب نیز موضوع مهمی است که در تمام بخش‌های این برنامه دو ساعته جریان دارد.

به عبارت دیگر، برخلاف برنامه‌‌های صبحگاهی یا عصرانه رادیو که یکی از لوازم آن موسیقی‌های تند و پرنشاط و اجراها و نمایش‌های شلوغ است، «راه شب» رفیق خلوت شبانه مخاطبان خود است. در نتیجه از مجریانی با لحن آرام، صمیمی و سنگین بهره می‌برد و موسیقی‌های آن نیز در همین مسیر است. 

صدای آرامش برای شب زنده‌داران!

در همین ارتباط، میثم نیکنام یکی از گویندگان برنامه راه شب که حدود هفده سال است به تناوب اجرای این برنامه را بر عهده دارد در گفتگویی که پیش از این با ایسنا داشته عنوان کرده است: فردی که در «راه شب» گویندگی می‌کند باید تبحر داشته باشد تا مخاطب از او مطلبی یاد بگیرد و آرامش کسب کند؛ حتی در جلسات بازبینی برنامه می‌گفتند که صدای من برای اجرای شب، قوی است به همین دلیل سعی می‌کنم با صدای آرام‌تر برنامه را اجرا کنم تا مناسب ژانر شب باشد.

وی می‌افزاید: در ساعاتی که برنامه «راه شب» پخش می‌شود، مردم اگر بیدار هم باشند به دلیل صدا و نور، تلویزیون را روشن نمی‌کنند و می‌توانند با هدفون برنامه «راه شب» را گوش دهند.

حسن همایی یکی دیگر از گویندگان این برنامه نیز با تأکید بر این که گوینده باید صدای آرامی داشته باشد و بی‌هیاهو اجرا کند می‌گوید: همه گویندگان شب صدای فاخری داشتند و آن‌هایی که ویژگی صدا را نداشتند، دانش بسیاری در اجرا داشتند.

وی با بیان این که چندسالی است که خانم‌ها نمی‌توانند تا دو بامداد در رادیو بمانند؛ بنابراین در برنامه «راه شب»، خانم‌ها دیگر نمی‌توانند اجرا کنند؛ این‌ در حالی است که مخاطب به صدای زن و لطافت او نیز نیاز دارد.

«راه شب»؛ برنامه شبانگاهی شاخص در رادیو

همان‌گونه که اشاره شد، راه شب به عنوان یک برنامه ترکیبی به شدت به شیوه اجرای گویندگان خود وابسته است. بنابراین انتخاب مجریان مسلط را می‌توان مهم‌ترین عامل در میزان کامیابی چنین برنامه ای دانست.

اگرچه راه شب در پنج دهه گذشته تقریباً به صورت مستمر از رادیو پخش شده و رنگ تعطیلی را به خود ندیده است، اما به نظر می‌رسد در یک روند مداوم نیاز به تقویت و بازآفرینی دارد. موضعی که بیش از هرچیز به خلاقیت و تسلط تهیه‌کنندگان آن وابسته است.

شناخت مخاطبان و توجه ویژه تولیدکنندگان به زمان خاص پخش «راه شب» می‌تواند آن را همچنان به عنوان برنامه شاخص شبانگاهی رادیو حفظ کند. آن هم در زمانه‌ای که حضور همه‌جانبه شبکه های اجتماعی در مناسبات افراد و پخش 24‌ساعته برنامه‌های تلویزیونی فضا را برای نقش‌آفرینی برنامه‌های رادیویی تنگ کرده است.

انتهای پیام/4104/