در بحث تالاب، موضوعاتی که مطرح شد با توجه به مواردی که در جلسه گذشته و سال گذشته مطرح شده بود، تصمیمات جدیدی برای اجرای آنها گرفته شد؟
- (آقای خاکپور اول صحبت‌هایش قابل شنیدن نیست) ؟؟؟ هم حضور دارند و مجموعاً ستاد ملی تالاب‌ها را شکل می‌دهند. این ستاد تا حالا سه جلسه داشته چون بر اساس آیین‌نامه قانون تالاب که در بهمن ماه 1397 مصوب شده، در سال 98 دو جلسه داشته که جلسه سومش را هم دیروز برگزار کردیم. در جلسه دوم که در اول بهمن 1398 تشکیل شد، یعنی در جلسه اول قرار بر این شده بود که در هر جلسه، مسائل یک تالاب مهم را بررسی کنند و راهکارهای اصلاح و حفاظت و احیای آن را ارائه کنند. بنابراین برای جلسه دوم میانکاله و خلیج گرگان انتخاب شد که بررسی شود. بنابراین در اول بهمن 1398 مسائل و مشکلات میانکاله و راهکارهای پیشنهادی سازمان محیط زیست در آن جلسه ارائه شد. ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌ها، این راهکارها را پذیرفت و یک مهلت چهار ماهه داد تا دستگاه‌ها یک کارگروهی را تشکیل دهند. اعضای کارگروه مشخص شد با مسئولیت سازمان محیط زیست که این راهکارها را به پروژه‌ها و برنامه‌های عملیاتی کوتاه‌مدت یا بلندمدت در یک برنامه پنج‌ساله تبدیل کنند. این کارگروه جلسات فشرده‌ای گذاشت. یک وقفه‌ای به خاطر مسائل کرونا در این جلسات به وجود آمد ولی بعد از تعدیل شدن همه‌گیری کرونا دوباره جلسات شکل گرفت. نهایتاً جلسه‌ای که قرار بود اواخر خرداد برگزار شود، 23 تیر ماه برگزار شد. آنجا نه‌تنها قرار شد برای میانکاله برنامه‌های احیایی ارائه شود، حتی طبق قرار قبلی یک تالاب دیگری که باید برای آن راهکار ارائه می‌کردیم انزلی انتخاب شده بود. لذا برای میانکاله و انزلی، کارگروه‌ها کارهایشان را به انجام رساندند. برای میانکاله یک برنامه جامع پنج ساله و برای انزلی یک برنامه جامع هفت ساله ارائه شد. خوشبختانه هر دو این برنامه، کلیات‌شان و برخی از جزئیات‌شان به تصویب رسید به این ترتیب که برنامه میانکاله، پروژه‌هایی که برایش در نظر گرفته شده بود به دو دسته تقسیم شد. یکی پروژه‌هایی که اولویت اول دارند. آن پروژه‌هایی اولویت اول دارند که اثربخشی زیادتری دارند. پروژه‌های اولویت دوم اثربخشی کمتری داشتند ولی اعتبار مورد نیاز خیلی بیشتری نیاز داشتند. پروژه‌های اولویت اول 15 پروژه بودند که در زمینه‌های مختلف، پروژه‌ها با مسئولیت دستگاه‌های مختلف انجام خواهد شد و چندتا حکم هم علاوه بر آن پروژه‌ها به تصویب رسید از جمله اینکه وزارت جهاد و کشاورزی مکلف شد برنامه کاهش مصرف کود و سم و کاهش مصرف آب در اراضی کشاورزی اطراف میانکاله را در طی 6 ماه ارائه دهد. همچنین سازمان محیط زیست مکلف شد برنامه‌های طرح جامع مدیریت زیست‌بومی حوزه آبریز میانکاله را با همکاری سایر دستگاه‌ها ارائه دهد که این هم مصوبه خوبی بود و خیلی مصوبات دیگر که ریزش را اگر جداولش را همراه داشته باشم بتوانم خدمت شما عرض کنم. ولی اتفاق خیلی خوبی بود، حمایت خیلی خوبی شد در مورد برنامه‌های پایش، جلوگیری از اتفاقاتی که در بحث تلفات پرندگان رخ داد. به اضافه اینکه ساماندهی مزارع پرورش ماهی، جلوگیری از آلودگی آنها و راهیابی آلودگی آنها به تالاب. اصلاح یا تسهیل ارتباط بین خلیج و دریا را انجام شود. تعیین و تأمین نیاز آبی‌اش صورت بگیرد و خیلی موارد دیگر که جمعاً 15 پروژه را شامل می‌شود. در مورد تالاب انزلی، این طرح هفت ساله پروژه‌های متعددی داشت که آن پروژه‌ها هم به دو دسته تقسیم می‌شوند که البته هر دو دسته هم به تصویب رسید که به اجرا گذاشته شود. در مورد میانکاله چیزی که فراموش کردم، پروژه‌های اولویت اول تصویب شد که سازمان برنامه و بودجه حمایت کند، تأمین اعتبار شود و انجام بگیرد. ولی اولویت دو که عرض کردم اثربخشی کمتر و هزینه بیشتری داشت، قرار شد که دستگاه‌ها آنها را در اولویت برنامه‌های خودشان قرار دهند و از محل اعتبارات اختصاصی خود دستگاه‌ها این موضوع پیگیری شود. در مورد تالاب انزلی پروژه‌ها باز به دو دسته تقسیم شدند. یک‌سری پروژه‌هایی که قرار است در داخل تالاب انجام بگیرد، یک‌سری پروژه‌هایی که قرار است در حوزه آبخیز آن انجام گیرد. آنهایی که در داخل تالاب انجام می‌گیرند 14 پروژه هستند که عمدتاً حول و حوش بررسی وضعیت رسوب تالاب و نحوه حذف رسوبات هم آلی و هم معدنی و عمق دادن مجدد به تالاب است. مبارزه با گونه‌های غیربومی مثل آزولا و سنبله آبی است. حفاظت از گونه‌های شاخص تالاب است. حمایت از جوامع محلی و جلب مشارکت آنها در حفاظت از تالاب است. یعنی منافع و مسئولیت جوامع محلی را آنجا ترسیم کردن است. پایش فیزیکی و شیمیایی تالاب و عناصر ترکیبات آلوده‌کننده‌ای که در تالاب می‌تواند باشد پایش شوند به اضافه اینکه خیلی موارد این چنینی بود. پروژه‌هایی که در خارج از تالاب و در حوزه آبخیز آن قرار است اتفاق بیفتد، اینها هم باز به تأیید رسید ولی یک مجموعه پروژه‌ها که شامل تکمیل تصفیه‌خانه‌های فاضلاب‌های شهرهای رشت، انزلی، صومعه‌سرا و 0810 بود، قرار شد که در خصوص نحوه تأمین اعتبارشان که اعتبارات بسیار کلانی را می‌طلبند، حتماً هماهنگی قبلی با سازمان برنامه صورت گیرد. ولی جمع‌آوری پسماندها از تالاب و رودخانه‌ها و در بالادست‌ها، مدیریت پسماند در مبدأ، کنترل رسوب، اینها پروژه‌هایی بود که در حوزه آبخیز باید انجام بگیرد که تالاب بتواند از منافع آن بهره‌مند شود.
موضوعی که سال گذشته سروصدای زیادی در رسانه‌ها کرد بحث پروژه بایوژمی بود، در ارتباط با این موضوع صحبتی در این جلسه نشد؟
- پروژه بایوژمی یکی از برنامه‌های طرح جامع تالاب انزلی از قبل بوده، نه اینکه این پروژه، یعنی پروژه‌هایی که عرض کردم تحت عنوان این اسم است، «تهیه و اجرای طرح‌های حذف رسوبات معدنی و آلی برای تأمین عمق مناسب در تالاب». این پروژه‌ها شکل‌های مختلفی دارد، هم می‌تواند فیزیکی باشد، هم می‌تواند شیمیایی باشد، هم می‌تواند بیولوژیک باشد، راهکارهای متنوعی وجود دارد. یک راهکار که برایش داشتیم، پایلوت‌سازی داشت انجام می‌گرفت به روش بایوژمی یا همان زیست‌پالایی بود. زیست‌پالایی نوعی حذف رسوبات آلی و معدنی به روش بایوشیمیایی است. یا روش‌های دیگر لایروبی هم وجود دارد و خیلی هم متنوع است. بنابراین آن، یکی از این روش‌هایی بوده که این به دلایل مختلفی که حالا جای بحثش نیست معترضان و موافقان زیادی داشت که باید در جای خودش مورد بررسی انجام بگیرد. ولی راهکارهای بسیار دیگری هم هست که این سیاست باید دنبال شود چون تالاب انزلی دارد از رسوبات اشباع می‌شود، عملاً یعنی دارد خشک می‌شود مناطق مختلفش، لذا باید این را حتماً چاره‌جویی کنیم و ستاد هم به این موضوع تأکید کرد. ولی ستاد به روش‌های اجرا دیگر کاری ندارد. آن دیگر در تخصص دستگاه‌های اجرایی است که یکی از این روش‌های اجرا را انتخاب کنند.
پس احتمال تداوم این روش وجود دارد؟
- این را من چون خودم متخصص بحث زیست‌تالابی نیستم و در این زمینه یک مطالعه‌ای قبلاً باید انجام بگیرد. اولین مصوبه اتفاقاً این بود، «بررسی هیدرودینامیک رسوب در تالاب انزلی و ارائه راهکارهای مدیریت رسوب». این راهکارهای مدیریت رسوب خیلی متنوع هستند. بنابراین آن مطالعه نشان خواهد داد که چه راهکاری انتخاب شود. آن موقع اجماع هم برایش حاصل خواهد شد، یعنی نظر کارشناسان معترض احصاء خواهد شد و إن‌شاءالله سعی می‌شود روشی انتخاب شود که بهترین عایدی و منافع را برای تالاب داشته باشد.
در حال حاضر که این پروژه متوقف شده؟
- بله، آن که اصلاً کلاً بیش از یک سال است متوقف شده.
انتهای پیام/
