دلار بازهم گران می‌شود؟ + بررسی برنامه بانک مرکزی

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، روند صعودی افزایش قیمت در بازار ارز در روزهای اخیر ادامه یافته به نحوی که در روزهای اخیر با افزایش قیمت دلار به کانال 24 هزار تومان، رکورد جدیدی از قیمت به ثبت رسیده است. در رابطه با تلاطم‌های بازار ارز دلایل مختلفی بیان می‌شود که از جمله آن عدم بازگشت‌ بیش از 27 میلیارد دلار ارزهای صادراتی به کشور است که تامین ارز مورد نیاز واردات را با مشکلات بسیاری روبرو کرده است.

با این حال تنها نمی‌توان قیمت دلار را صرفا با افزایش عرضه ارز کاهش داد زیرا این کاهش قیمت مستلزم شرایط دیگری است تا پایداری آن تثبیت شود. یکی از لوازم کاهش قیمت دلار در کشور، حل بحران خلق نقدینگی بانک‌ها است. افزایش کسری بودجه دولت در سال‌های اخیر موجب شده تا دولت با افزایش پایه پولی و افزایش نقدینگی درآمدهای خود را تامین کند. همین موجب رشد افسارگسیخته نقدینگی در اقتصاد کشور شده که نقدینگی در اقتصاد ایران را به بیش از 2700 هزار میلیاردتومان رسانده است.

افزایش نقدینگی موجب شده تا روز به روز تقاضای ارز برای کالاهای وارداتی افزایش یابد که به دلیل ضعف بازار تولید در جذب منابع نقدینگی این نقدینگی به بازارهای موازی تولید هجوم آورده که موجب افزایش قیمت در آن بازارها شده است.

افزایش فشار به صادرکنندگان برای بازگشت ارزهای صادراتی

دولت و بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز برنامه افزایش عرضه دلار از طریق فشار به صادرکنندگان برای بازگرداندن ارزهای‌ کالاهای صادراتی را اجرایی کرده است. در همین راستا بانک مرکزی اعلام کرده است که براساس مصوبات شورای هماهنگی اقتصادی و تصمیم کمیسیون تعیین نحوه برگشت ارز، صادرکنندگان لازم است تا پایان تیرماه سال 1399 تعهدات ارزی صادراتی سال 98 را برطرف کنند.

علاوه‌بر این بانک مرکزی بهره‌مندی صادرکنندگان را از هرگونه معافیت مالیاتی و استرداد مالیات بر ارزش افزوده، مشوق مالیاتی صادراتی، تامین نیازهای ارزی وارداتی و تداوم فعالیت‌های تجاری، صنفی و تمدید کارت‌های بازرگانی را به بازگشت ارز صادرکنندگان منوط کرده است.

کارنامه ضعیف بانک مرکزی در کنترل نقدینگی

کارنامه بانک مرکزی در افزایش پایه پولی و نقدینگی در کشور قابل قبول نبوده و سیاست‌های آن در سال‌های اخیر موجب بالا رفتن 6 برابر نقدینگی و 4/1 برابری پایه پولی شده است. برای کنترل این مسئله راهکارهای دولت تاکنون ناموفق بوده و در سال جاری نیز افزایش انتشار اوراق و انتشار اوراق ودیعه به همراه افزایش نرخ سود سپرده در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته است. اما میزان افزایش نرخ سود به نظر می‌رسد نمی‌تواند بازار پول کشور را کنترل کند.

در مجموع به نظر می‌رسد تا زمانی که سیاست‌هایی مانند مالیات بر عایدی سرمایه و همچنین کنترل نقدینگی اجرایی نگردد، هجوم نقدینگی به بازارهایی مانند ارز و طلا کاهش نمی‌یابد. از این‌رو  روند افزایش قیمت دلار نتیجه این اتفاق طبیعی در بازار ارز خواهد بود. سیاست‌هایی مانند بازگشت ارزصادراتی نیز تنها می‌تواند به افزایش عرضه ارز آن کمک کند که این سیاست تسکین موقتی بر قیمت ارز خواهد بود و نمی‌تواند انتظار داشت که قیمت ارز به نحو مناسبی کاهش یابد.

انتهای پیام/4141