شپش بال ندارد!/ دستورالعملها و دانستنیهای مفید برای پدر و مادر دانشآموزان در معرض خطر شپش
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی آنا، پاییز امسال اخباری در مورد شیوع شپش سر در مدارس چند منطقه استانهای تهران و البرز در رسانهها منتشر شده است. با توجه به امکان سرایت آسان این بیماری در میان دانشآموزان و خانوادهها لازم است در مورد راههای پیشگیری و درمان این بیماری انگلی اطلاعرسانی هر چه بیشتر انجام شود تا با بالا رفتن آگاهی عمومی، بروز چنین پدیدهای محدود و حتی ریشهکن شود.
مطلب ذیل ترجمه مقالهای است که دو سال پیش در پایگاه اینترنتی آمریکایی healthline.comمستقر در کالیفرنیا منتشر شده است. این مقاله را دکتر گئورگ کروچیک و زورا دیگرندپر نوشتهاند.
***
آیا تا به حال این تجربه را داشتهاید که کودک شما در کوله پشتی خود نامهای از مربی بهداشت مدرسه داشته باشد که به اطلاعتان برساند در کلاس یا مدرسه فرزندتان شپش شیوع پیدا کرده است؟ آیا بعد از آن احساس ناراحتی عمیقی را تجربه کردهاید؟ آیا پوست سرتان بلافاصله شروع به خارش کرده است؟ آیا نگران آن شدهاید که اگر فرزند شما شپش داشته باشد، پدر و مادرهای دیگر فکر کنند که شما پدر و مادر بدی هستید؟
اگر شما هرکدام از این ترسها و احساسات را تجربه کردهاید، پیش از هر چیز باید بدانید که تنها نیستید. اکثر پدر و مادرهایی که نامه از مربی بهداشت مدرسه را در این مورد خواندهاند، چنین احساسی را از سر گذراندهاند. دومین کاری که میتوانید انجام دهید این است خود را با دانش مسلح کنید. دانستن در مورد انواع مختلف شپش، چگونگی درمان و کمک به پیشگیری از آن، و مراقبت برای تشخیص شپش بهترین راه دفاع از خودتان است.
دانستنیهایی در باره شپش
سه نوع شپش وجود دارد: شپش سر، شپش تن و شپش ناحیه تناسلی. فقط شپش تن به عنوان ناقل بیماری شناخته شده است و کودکان بیشتر به شپش سر مبتلا میشوند که به طور کلی شایع ترین نوع آن است.
• شپشها حشراتی کوچک و انگل هستند. آنها برای زنده ماندن نیاز به یک میزبان انسانی دارند. مانند پشه پوست را سوراخ میکنند و از خون تغذیه میکنند.
• ابتلا به شپش سر در اصطلاح علمی «پدیکیولوسیس» نامیده میشود.
• آلودگی به شپش سر به این علت اتفاق نمیافتد که کودک شما کثیف است و یا عادات نظافتی درستی ندارد. تمیزترین کودک جهان ممکن است به هر یک از دلایل ذیل شپش سر بگیرد: کلاه یا روسری را بر سر گذاشته که یک نفر که شپش سر داشته، از آن استفاده کرده است؛ سر خود را نزدیک به سر کسی گرفته که شپش داشته است؛ از شانه یا برسی استفاده کرده که یک نفر که شپش داشته، از آن استفاده کرده است؛ اقلامی نظیر حوله، لیف حمام، بالش، پتو، ملحفه یا گیره سر را بهصورت مشترک با شخصی که دارای شپش سر بوده، مورد استفاده قرار داده است.
باورهای افسانهوار رایج درباره شپش
در اینجا چند باور رایج نادرست و افسانهوار در مورد شپش را میتوانید بخوانید:
• شپش میتواند پرواز کند. نه، آنها نمیتوانند چنین کنند. شپش بال ندارد و فقط می تواند بخزد.
• حیوانات خانگی ناقل شپش هستند. نه، حیوان خانگی ناقل شپش سر انسان نیست، فقط انسان میتواند ناقل آن باشد، چون شپش فقط خون انسان را دوست دارد.
• شپش نمیتواند در موهای کوتاه زندگی کند یا موهای بلند را ترجیح میدهد. نه، شپش به مدل مو خیلی اهمیت نمیدهد. به موی سر میچسبد و از روی پوست انسان از خون او تغذیه میکند، چون این جانور فقط به فاصلهای در حدود یک چهارم اینچ (6 میلیمتر) از پوست سر احتیاج دارد، طول موی سر عامل چندان مهمی نیست.
• شپش سر بسیار مسری است. واقعاً نه، آنها میتوانند زیاد شوند، اما از آنجا که تخم و حشره نابالغ بر روی ساقه مو میچسبد و بالغ آن می تواند تنها بخزد، برای انتقال شپش از سر یک کودک (یا بزرگسال) به دیگری به نوعی تماس سر به سر نیاز است.
چگونه میتوانم سر کودک را برای وجود شپش بررسی کنم؟
• از یک ذره بین استفاده کنید و در نور بسیار زیاد شپش سر را بررسی کنید. شپش از نور درخشان میپرهیزد، به این ترتیب میتوانید حرکت شپش را ببینید و همچنین تخم شپش و حشره نابالغ را تشخیص بدهید. شپش و تخم آن اغلب دور گوش و پشت گوش، در امتداد رستنگاه مو و در گردن پیدا میشود. می توانید از یک شانه شپش برای موی فرزند خود استفاده کنید و شانه را برای یافتن تخم، نیمف و حشره نابالغ و شپش بالغ به کار بگیرید.
• شپش گاهی اوقات ممکن است در مژه و ابرو پیدا شود، اما این بسیار کم رایج است.
• اگر مطمئن نیستید که فرزند شما شپش دارد یا نه، از مربی بهداشت مدرسه، پزشک خود یا درمانگاه برای کنترل بیشتر کمک بگیرید.
برخی از علائم شپش سر چیست؟
• خارش پوست فرق سر
• احساس خزیدن چیزی روی پوست سر
• لکه های کوچک خون در پوست سر، این نقاط ممکن است آلوده باشند، مخصوصاً اگر فرزندتان مدام خود را میخاراند.
مدرسه چه سیاستی برای جلوگیری از وجود شپش در پیش میگیرد؟
در حالی که هر مدرسه و هر منطقه ممکن است سیاست خاص خود را داشته باشد، باید بدانید که دو نهاد آکادمی بیماریهای اطفال آمریکا و انجمن ملی پرستاران مدرسه توصیه کردهاند که مدارس نباید سیاست «هرگونه تخم شپش ممنوع» را در پیش بگیرند، یعنی لازم نیست کودکان تا وقتی که کاملاً عاری از شپش و تخم شپش باشند، خارج از مدرسه نگه داشته شوند. هر دو این سازمانها در حال حاضر توصیه میکنند که به محض آنکه کودکان درمان یا درمانهای خلاص شدن از شپش را آغاز کردند، اجازه ورود به مدرسه را پیدا کنند.
گزارش از: ساسان گلفر
انتهای پیام/