تقویت راهبرد ایران در میز مذاکره وین و ناکامی پروژه سعودی درباره سوریه

«جلسه ادامه دارد و وزرا در حال بحث در مورد بیانیه هستند و دکتر ظریف یک‌تنه ایستاده است در مقابل این‌ها ...»؛ این توصیفی است که یکی از دیپلمات‌های ایرانی در میانه مذاکرات از مذاکرات داد.

به گزارش خبرنگار گروه بین الملل آنا، حضور وزیر امور خارجه کشورمان در نشست قبلی وین نیز همین حواشی را در پی داشت. در نشست گذشته نیز ظریف با لحن جدی و با صدای بلند نکاتی را به نمایندگان قدرت‌های دنیا گوشزد کرده بود و البته مشاجره تند وی با وزیر امور خارجه عربستان نیز تبدیل به بحثی رسانه‌ای شد. این بار نیز وزیر امور خارجه کشورمان درحالی‌ که پیش از آغاز این نشست در گفت‌وگو با السفیر نسبت به نتیجه نشست ابراز تردید کرده و گفته بود که «خطری که منطقه خاورمیانه را تهدید می‌کند درک نمی‌کنند به‌ویژه اینکه آمریکایی‌ها جدی نیستند و به دلیل حمایت علنی و همیشگی‌شان از رژیم صهیونیستی واقع‌گرایانه عمل نمی‌کنند»، با صدای بلند از مواضع جمهوری اسلامی ایران سخن گفته است. مواضعی که این روزها حداقل قدرت‌های اروپا و آمریکا می‌توانند با نگاه واقع‌بینانه‌تری به آن‌ها توجه کنند.

معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه با اشاره به برگزاری نشست وین 2 در هتل امپریال اتریش اظهار کرد: در این جلسه برخی از طرف‌های شرکت‌کننده به‌مانند قبل اصرار داشتند که باید در مورد رفتن بشار اسد تصمیم‌گیری شود، درحالی‌که این جزو خطوط قرمز ایران است و ما به‌ صراحت در این جلسه این موضوع را مانند دفعات قبل اعلام کردیم که مردم سوریه باید در مورد آینده این کشور تصمیم بگیرند.

حسین امیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه، که پیش از محمدجواد ظریف در نشست وین حاضرشده بود، در پایان مذاکرات به چالش‌های این نشست اشاره کرد و گفت: خوشبختانه آقای ظریف به‌موقع خود را به وین رساندند.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان افزود: در این نشست جدول زمان‌بندی برای حل بحران سوریه در نظر گرفته شد، مبنی بر آنکه در یک دوره شش‌ماهه نقشه راه روند سیاسی این کشور تدوین و در یک دوره 18 ماهه اجرا شود.

امیرعبداللهیان با اشاره به نشست وین 2 برای بررسی بحران سوریه گفت: تأکید جمهوری اسلامی ایران بر این بود برای مبارزه با تروریست‌ها تمام طرف‌ها تلاش کنند که در مدت شش ماه آتش‌بس برقرار شود و در این صورت در یک‌زمان‌بندی 18 ماهه، راهکار سیاسی ادامه یابد و در آن گفت‌وگوی میان دولت و معارضان سوریه انجام شود.

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز به‌رسم نشست‌های گذشته در پایان این نشست با حضور وزیر امور خارجه روسیه و نماینده سازمان ملل در امور سوریه در نشستی خبری شرکت کرد و درباره نتایج مذاکرات گفت: اعضای گروه حامی بین‌المللی هنوز بر سر تمام موضوعات اتفاق‌نظر ندارند و هنوز در مورد سرنوشت اسد اختلاف‌نظر وجود دارد. اما بر سر این موضوع اتفاق‌نظر داریم که اکنون زمان توقف خونریزی‌هاست. زمان آن است که حتی یک کیلومتر به تروریست‌ها جا برای مخفی شدن ندهیم. بر سر گام‌هایی که می‌تواند روند پایان درگیری‌ها را تسریع کند، توافق داریم. امروز مسیر رسیدن به آتش‌بس را ترسیم و بر لزوم آغاز مذاکرات رسمی بین رژیم سوریه و معارضین تا تاریخ هدف یک ژانویه، توافق کردیم. گروه حامی (اعضای شرکت‌کننده در نشست وین) بین‌المللی با استفان دیمیستورا نماینده سازمان ملل همکاری خواهد کرد تا گروهی هرچه فراگیرتر از معارضین در این گفت‌وگوها شرکت کنند. قرار است ظرف ٦ ماه قانون اساسی اصلاح‌شده و ظرف ١٨ ماه نیز انتخابات در سوریه برگزار شود. همه طرف‌ها کاملاً به آتش‌بس پایبند هستند. هر کشوری که هر طرفی را در میدان حمایت می‌کند، اعمال‌کننده آتش‌بس خواهد بود. آتش‌بس دو گروه تروریستی داعش و جبهه النصره را شامل نمی‌شود.

آنچه از زبان امیرعبداللهیان و وزرای امور خارجه کشورهای حاضر در نشست مطرح شد، تا ساعتی بعد در بیانیه پایانی نشست در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت. ضمن آنکه در بیانیه پایانی تأکید شد که اعضای گروه «بین‌المللی حمایت از سوریه» برای بررسی روند اجرای تصمیمات اتحاد شده ظرف یک آینده نشست دیگری را داشته باشند.

موضع عربستان تضعیف شده است

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با خبرنگار آنا در تحلیل نشستی که روز گذشته در وین درباره سوریه برگزار شد، گفت: راهبرد جمهوری اسلامی ایران در سوریه مقابله با تروریسم و راهبرد کشورهایی مانند عربستان انتقال حکومت است و در این میان برای موفقیت این نشست‌ها باید راهبرد جمهوری اسلامی ایران تقویت شود.

وی با اشاره به حملات تروریستی روز گذشته در فرانسه، تصریح کرد: داعش عملاً مرزها را بر هم زده و وارد اروپا شده است. همین امر می‌تواند دلیلی باشد برای اینکه کشورها بتوانند به تحلیل واقع‌گرایانه ایران نزدیک شوند اما کماکان ارتجاع عربی و برخی از کشورهای غربی اجازه نمی‌دهند این امر تبدیل به راهبرد شود‌.

فلاحت‌پیشه بابیان اینکه ناامنی ذهنی کل اروپا را در برگرفته است، اظهار داشت: در نشست وین 2 برای اینکه زمان‌بندی برای انتقال قدرت فراهم شود، بهانه‌تراشی‌هایی صورت گرفت اما اکنون نوعی تردید جدی نسبت به کشورهای مرتجع مانند عربستان و قطر شکل‌گرفته و اقبال تازه نسبت به سیاست راهبردی ایران وجود دارد.

وی بابیان اینکه اعراب و دنیای غرب کماکان مانع این روند هستند، تصریح کرد: فکر می‌کنم در فاصله زمانی تا نشست آتی سوریه موضع کشورهای غربی شکل خواهد گرفت.

این کارشناس خاورمیانه درباره آتش‌بس در سوریه نیز گفت: آتش‌بس که در آن‌طرف‌های اصلی جنایت و جنگ در سوریه مطیع آن نباشند، سودی نخواهد داشت. گروه‌هایی مانند داعش و النصره یک‌جانبه اقدام می‌کنند، شاید آتش‌بس به معنای خلع سلاح کسانی است که در مقابل گروه‌های تروریستی قرار دارند.

وی تأکید کرد: سوریه راهکار آتش‌بس ندارد. باید اقداماتی برای سرکوب تروریست‌ها صورت گیرد و درنتیجه چنین اقدامی آتش‌بس ایجاد شود.

7 حمله تروریستی در فرانسه و 3 حمله انتحاری در لبنان تنها ظرف دو روز و کشته شدن بیش از 200 نفر غیرنظامی تنها ظرف چند ساعت شاید این بار بتواند دلیلی منطقی برای قدرت‌های جهانی ایجاد کند که سال‌هاست با داعیه مبارزه با تروریسم در عراق‌، افغانستان و سوریه هر روز به تقویت این گروه‌ها در خاورمیانه دامن زده‌اند و به نظاره کشتار مردم بی‌گناه در این منطقه نشسته‌اند.

به‌هرحال در پی حوادث فرانسه که گفته می‌شود بزرگ‌ترین حمله تروریستی در غرب پس از حوادث 11 سپتامبر بوده است، همه نگاه‌ها به نتایج نشست گروه «بین‌المللی حمایت از سوریه» در وین است و این امید که شاید دنیا بتواند شکل واقع بیانیه‌ای از صلح را به خود ببیند.