صالحی: سهم نشر از بازار کشور تنها 12 صدم درصد است/ جلیسه: نباید درباره وضعیت نشر سیاه‌نمایی کرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، سیدعباس صالحی در مراسم افتتاحیه بیست و سومین دوره هفته کتاب، با ارائه آمارهایی متفاوت، ضمن تبیین تهدیدهای عرصه نشر در کشور، بر ضرورت هم‌یاری و هم‌افزایی در مسیر بهبود شرایط، تاکید کرد.

وی این هفته را، فرصتی مغتنم برای اندیشیدن در باب کتاب خوان و گفت: «فرصت‌ها و توفقیات به دست آمده در عرصه نشر، قابل توجه و امیدزا هستند و نباید آن‌ها را نادیده گرفت. درست است که تمام عناوین کتاب‌های منتشر شد در کشور، جذاب و فاخر نیستند اما در مجموع این عناوین، کتاب‌های جذاب و فاخر کم هم نیستند.»

وی در تبیین افزایش آمار تعداد عناوین کتاب‌ها گفت: «در سال 73 به ازای هر 10 هزار ایرانی،‌1/8 عنوان کتاب منتشر شد، در سال 84، 7/5 عنوان و در سال 93 این آمار به 9/3 عنوان برای هر 10 هزار ایرانی رسیده است. همچنین می‌توان گفت نشر ما امروز در موضوعاتی که شاید 40 یا 50 سال پیش در آن‌ها فقیر بود، حرف‌هایی برای گفتن دارد.»

معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد همچنین افزایش تعداد نویسندگان و مترجمان زن در عرصه نشر را یکی دیگر از شاخصه‌های پیشرفت خواند و تاکید کرد: «ما نباید چشم روی پیشرفت‌ها ببندیم، عرصه نشر را تحقیر کنیم و یا از سر غفلت از روی آن‌ها رد شویم. اما واقع‌نگری حکم می‌کند که آن روی سکه نشر را نیز ببینیم.»

وی ادامه داد: «در شرایط حال حاضر، کشور به لحاظ اقتصادی در آستانه ورود به فضاهای تازه ای است و فرهنگ هم نباید در این موقعیت همچون برخی از دوره‌های پیشین، کلاه سرش برود. اهالی نشر نیز در این شرایط باید حضور پررنگی داشته باشند؛ نه برای سهم‌گیری خود، بلکه برای فرهنگ و کتاب. تا مسئولان کشور بدانند همه چیز در ایران،‌ نان نیست!»

صالحی در بخش دیگری از سخنان خود به تهدیدهای نشر اشاره کرد و گفت: «یکی از تهدیدها در عرصه نشر، در حوزه تیراژ است که طی سال‌های اخیر روندی نزولی داشته است. ما نمی‌خواهیم آمارسازی کنیم و مطمئنا این شرایط خطر خیزی است. البته کتاب‌های پرفروش هم هستند و بخشی از این مشکل نیز، جهانی است.»

وی توضیح داد: «سهم بازار مالی ما در سال‌های اخیر روند نزولی داشته و این نشان می‌دهد که بازار مالی به سمت نشر نمی‌آید. مطابق با آمار سهم بازار نشر در سال 73، 0/13 درصد بوده، در سال 80 با 0/24 درصد رسیده و در سال اخیر سهم بازار نشر به 0/12 درصد، یعنی یک صدم درصد کمتر از سال 73 نزول داشته است.»

معاون امور فرهنگی ارشاد خاطر نشان کرد: «سهم بازار نشر در حال حاضر چیزی در طول یک‌ سال حدود 14 میلیارد ریال است،‌ یعنی نیمی از یارانه‌ای که دولت ماهانه به مردم می‌پردازد. باید این واقعیت را ببینیم و بدانیم که تهدیدها اندک نیستند. اگر کتاب عصاره تمدن است و اهالی سیاست بر آن باور دارند، باید توجه بیشتری به آن داشته باشند.»

وی در بخش پایانی سخنان خود اظهار داشت: «حرف‌های من از سر فرافکنی و سبک کردن بار مسئولیت خودم نیست، بلکه می‌خواهم با همیاری و هم‌افزایی، دست در دست یک دیگر بدهیم و تلاش مضاعف داشته باشیم. ما امیدواریم اما باید تکاپو کرد. بذر ناامیدی نمی‌افکنم اما اگر در شرایط موجود، تلاش نکنیم، موقعیت‌‌های خوش‌آیندی پیش روی نشر خواهد بود.»

سیدعباس صالحی در شرایطی دل‌نگرانی‌های خود را از عرصه نشر ابراز کرد که پیش از وی، مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل خانه کتاب و دبیر بیست و سومین دوره هفته کتاب، از مسئولان و خبرنگاران خواسته بود که از سیاه‌نمایی پرهیز کرده، و حداقل در طول این هفته از منظر خوشبینانه‌ای به نشر نگاه کرد.

وی در این مراسم اظهار داشت: «من نمی‌گویم اینکه می‌گویند مردم ما کتاب‌خوان نیستند غلط است و یا میزان مطالعه در کشور ما کم نشده است،‌اما مردم قلبا شیفته کتاب هستند و تعدد چاپ برخی از کتاب ها و افزایش 13 درصدی عناوین کتاب‌ها نشانگر این حقیقت است که وضعیت نشر رو به بهبود است و یا حداقل شرایط ثابتی را داشته است.»

جلیسه ادامه داد: «فکر می‌کنم امید دادن و تشویق کردن مردم به مطالعه، مناسب‌تر از سیاه‌نمایی و ابراز یاس کردن از عرصه نشر است. البته مشکلاتی در این مسیر وجود دارد که امیدوارم با پرداختن به این مشکلات و ارائه راهکارهای مناسب، آن‌ها را حل کنیم.»

در بخش دیگری از این مراسم نیز ‌علی معلم،‌ رئیس فرهنگستان هنر در بیان مزیت و اهمیت کتاب تاکید کرد. در پایان نیز جمعی از پیش‌کسوتان و خادمان نشر مورد تقدیر قرار گرفتند که عبارت بودند از امیر حسین‌زادگان، سیدحسین برقعی، داریوش بارانی قیصر‌آبادی، ابراهیم سپاهانی، نوش‌آفرین انصاری، محمدتقی حق‌بین، محمد حسین تسبیحی و سیدمحمدرضا حسینی جلالی.