تأمین 54 درصد ارز صادرات غیرنفتی از 3 کشور/ سهم بیش از 30 درصدی محصولات معدنی در ارزآوری غیرنفتی

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، توسعه صادرات غیرنفتی یکی از راهکارهای مهم تحقق جهش تولید است. اما در این زمینه خام‌فروشی همیشه بیشترین سهم را در بین کالاهای صادراتی کشور داشته است. طبق آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران ارزش صادرات غیرنفتی طی سال‌های 1380تا 1397 از 4/2 میلیارد دلار به 44/7 میلیارد دلار افزایش یافته است که مقدار رشد آن 10/6  بربار شده است. از نظر وزنی نیز 7/28 برابر شده است.  براساس آمارهای رسمی بیش از یک سوم درآمد صادرات غیر نفتی کشور از فروش محصولات معدنی به دست می‌آید که این محصولات تنها 3 فصل از فصول 98 گانه طبقه‌بندی  کالاهای صادرات کشور است که در این 3 سه فصل 152 کد کالایی از میان 3896 کد کالای صادر شده را در بر می‌گیرد. در واقع کمتر از 4 درصد از اقلام صادرت غیر نفتی بیش از 36 درصد درآمد صادراتی کشور را تشکیل می‌دهد.

بررسی سهم ارزآورترین کالاهای صادراتی غیرنفتی در سال‌های 1380 تا 1397 نیز نشان می‌دهد که سهم 5 قلم کالای اول ارز آور از کل کالاهای صادراتی غیر نفتی بین 17 تا 33 درصد متغیر و به طور متوسط سالیانه 25 درصد بوده است که سهم آن در سال 97 به 25/7 رسیده است. این آمار به این معنا است که یک چهارم درآمد صادرات غیرنفتی کشور از محل صادرات پنج قلم کالا حاصل شده است. همچنین سهم 10 قلم کالای ارز آور از کل صادرات غیر نفتی نیز در سال 97 به 37 درصد رسیده است این آمار نشان می‌دهد که بیش از یک سوم درآمد صادرات غیرنفتی از محل صادرات تنها 10 قلم کالا حاصل شده است.

تامین 54 درصد ارز صادراتی ایران از 3 کشور

تنوع کشورهای طرف معامله یکی از شاخص‌های قدرتمندی کشور صادرکننده به حساب می‌آید. طی سال‌های 1380 تا 1397 تعداد مقاصد صادراتی ایران فراز و نشیب‌های بسیاری را طی کرده است. بیشترین تعداد بازار صادراتی ایران مربوط به سال 1387 بوده که تعداد آن 170 کشور بوده و کمترین آن نیز مربوط به سال 1393 با 140 کشور است.

نکته قابل توجه آن است که در سال 1397 از میان 147 کشور تنها 3 کشور چین، امارات و عراق، 54 درصد ارز حاصل از صادرات غیرنفتی را عاید کشور کرده‌اند. به عبارت دیگر تنها 2 درصد کشورهای طرف معامله 54 درصد درآمد ارزی از محل صادرات کالاهای غیرنفتی ایران را تشکیل داده‌اند. در بین سال‌های 1380 تا 1397 امارات متحده عربی با میانگین 14/40 درصد از درآمد ارزی حاصل از صادرات کالاهای غیرنفتی رتبه اول را در بین مقاصد صادراتی ایران داشته است همچنین چین  با میانگین 13/74 درصد و عراق با 13/56 درصد رتبه دوم و سوم ارزآوری را در بین مقاصد صادراتی ایران  داشته‌اند.

برآوردهای کارشناسی نشان می‌دهد که تعداد اندکی از کشورها سهم بالایی در صادرات ما دارند و تعداد بسیار زیادی از آن‌ها دارای سهمی اندک هستند و روند این تغییرات به نحوی است که تعداد کشورهای که 80 درصد درآمد صادراتی ما را تامین کرده‌اند از 23 کشور در سال 1380 به 9 کشور در سال 1396 تقلیل یافته است. این تمرکز نسبتا شدید در بازارهای صادراتی می‌تواند برای کشور تهدید تلقی شود که در شرایط تحریم به راحتی می‌تواند توسط دشمنان هدف قرار گیرد.

انتهای پیام/4141