نگاهی به سابقه تشیع در ایران قبل از صفویه

گروه استان‌های خبرگزاری آنا، سابقه تاسیس حکومت‌های شیعی مرعشیان و آل‌کیا و... در شمال ایران از قرون اولیه ایران اسلامی بوده است، حکومت آل بویه اگر چه مذهب رسمی اعلام نکرد اما حاکمان آن شیعه بودند.

در برخی زمان‌های دیگر هم با توجه به حقانیت شیعه و تلاش علمای شیعه، مذهب شیعه در دربار پادشاهان و حاکمان خوارزمشاهیان و حتی مغولان راه یافت و در برخی موارد مانند زمان اولجایتوی مغول تا حد مطرح شدن به‌عنوان مذهب رسمی کشور به پیش رفت.

حکومت شیعی سربداران در نیشابور از دیگر حکومت‌های شیعی قبل از صفویه است،  قبل از صفویه  در زمان  ترکمانان  هم تشیع  از جایگاه  بالایی برخوردار بود و  با این پیش زمینه بود که صفویه موفق شدند تشیع را در ایران به‌عنوان مذهب رسمی اعلان و اعلام کنند.

سابقه علاقه  ایرانیان به اهل بیت‌(ع) به صدر اسلام باز می‌گردد، سلمان فارسی یکی از چهار نفر یار وفادار و خاص امیرالمومنین بود ( سلمان، ابوذر، مقداد، عمار) جناب سلمان که مدتی والی مداین بود در زمینه علاقه ایرانیان به اهل بیت تاثیر داشت.

ایرانیان در زمان حکومت مولا امیرالمومنین(ع) هم به حضرت اردات و محبت داشتند که قطعا  رفتار عدالت‌محور امام علی(ع) نقش اساسی در این زمینه داشت در زمان‌های  بعد هم در زمان هریک از ائمه(ع)، ایرانیانی از جمله شاگردان  اهل بیت (ع) بودند به‌طوریکه بخش عمده سپاه مختار ایرانی بودند.

مامون به‌دلیل علاقه ایرانیان  به اهل بیت(ع) بود که در صدد برآمد از این مسئله در تحکیم حکومت خود استفاده کند و امام رضا(ع) را به مرو دعوت کرد(البته به نوعی اجبار کرد) اما وقتی متوجه شد که امام رضا(ع) هوشمندانه مقابل نقشه‌هایش ایستاد و نتوانست از این مسئله استفاده کند حضرت را به شهادت رساند که مرقد مطهر ایشان از دیرباز تاکنون ملجا  طرفداران اهل بیت (ع) بوده و هست.

ردپای ارادت ایرانیان به اهل بیت در تاریخ تا جایی است که جناب حسین بن روح نوبختی یکی از نواب اربعه در زمان غیبت صغری، ایرانی است.

خاندان شیعی نوبختی خدمات شایانی به تمدن اسلامی داشتند و دانشمندان برجسته دیگری در سایر رشته‌ها در طول تاریخ و تمدن ایران اسلامی شیعه بودند که ذکرنام آنان خود صفحاتی را می‌طلبد. بنابراین تشیع در ایران از سابقه‌ای به بلندای تاریخ ایران اسلامی برخوردار است.

ابراهیم خراسانی پاریزی، عضو هیئت علمی تمام وقت رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافت

انتهای پیام/۴۱۱۷/