16 گام موثر برای نوشتن یک پروپوزال/ چگونه یک پایان‌نامه خوب بنویسیم؟ 

به گزارش خبرنگار حوزه پایان‌نامه گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،‌ نگارش پایان‌نامه ازجمله موارد تخصصی است که اغلب دانشجویان در نحوه نگارش علمی آن با مشکلاتی روبرو هستند، از انتخاب عنوان گرفته تا نگارش بخش‌های مختلف پایان‌نامه و اصلاحات تخصصی مربوط به آن، ازاین‌رو خبرگزاری آنا بر آن است تا با ارائه سلسله مباحثی در رابطه با نحوه نگارش پایان‌نامه و نکاتی که در این خصوص دانشجویان باید بدانند، چراغ راهی برای علاقه‌مندان به نگارش دقیق و تخصصی پایان‌نامه‌ها باشد.

پس از خواندن این گزارش دانشجویان و علم‌دوستان با «16 بخش مهم در پروپوزال نویسی» در پایان‌نامه و مقاله‌های علمی آشنا خواهند شد.

بیشتر بخوانید:

اندنوت (Endnote) چیست و چه کاربردی در پژوهش دارد؟

اغلب دانشجویان با اصلاح پروپوزال به‌خوبی آشنا هستند، یا حداقل نام  این اصطلاح به گوششان خورده است.

پروپوزال درواقع دریچه و مدخل ورودی به پایان‌نامه و ارائه طرح، ایده و موضوع پیشنهادی است که دانشجو علاقه‌مند است روی آن تحقیق و پژوهش خود را آغاز کند.

پروپوزال ایده‌ای را پیشنهاد می‌دهد و سپس با ارائه‌ی مدارک و مستندات نشان می‌دهد چرا آن ایده خوب یا بد است.

در ادامه با ساختار نوشتن پروپوزال آشنا خواهید شد. 

1- موضوع پروپوزال

• تحصیلات و تخصص پژوهش گر با موضوع پروپوزال تطبیق داشته باشد.


• مشکلات مطرح شده در پروپوزال، موضوعاتی باشد که از الویت بالایی برخوردار باشند. 


• موضوع به هیچ عنوان تکراری نباشد.


• هم خوانی موضوع پروپوزال با سطح تحصیلی پژوهش گر.


• منابع لازم مانند بودجه و تجهیزات برای پژوهش آماده شده باشد.


• زمان مطرح شده برای پژوهش دقیق باشد.


• نتایج به دست آمده از انجام پژوهش محسوس باشد. 


• از نظر فرهنگی و اجتماعی مورد قبول باشد.

2- عنوان پروپوزال

• پروپوزال از نظر نگارشی باید بدون هیچ ایرادی باشد.


• عنوان باید معرف مفهوم کلی و نهایی پژوهش باشد.


• وضوح عنوان


• مختصر بودن عنوان


• عدم استفاده از کلمات اختصاری انگلیسی در عنوان فارسی


• مشخص کردن زمان و مکان انجام پژوهش


• عنوان پروپوزال به سوالاتی از قبیل چه کسی و چه چیز و... پاسخ داده باشد. 


• در عنوان پروپوزال از پیش داوری خودداری شود. 


• عنوان باید به دو زبان انگلیسی و فرسی به صورت همزمان نوشته شود.

3- بیان مسئله

•  مساله به وضوح تعریف شده باشد.


• اثرات ناشی از مشکل توضیح داده شده باشد.


• توضیح اینکه پژوهش چگونه به حل مسئله کمک می کند.


• توضیح اینکه انجام پژوهش چه میزان ضروری است.


• حد و حدود مسئله توضیح داده شود.


• اطلاعات باید از عمومی به اختصاصی و از کل به جزء تدوین شود.


• مسئله بیان شده باید جدید و مستند باشد.


• دلایل انجام پژوهش به اختصار شرح داده شود.


• پیوستگی مطالب در بیان مسئله رعایت شود. 


• سازمان ها و اشخاص ذی‌نفع ذکر شوند.


• پژوهش های انجام شده مرتبط ذکر شوند.


• دلیل متمایز بودن پژوهش با سایر پژوهش ها نام برده شود.


• هدف پژوهش به صورت کامل مطرح شده باشد.

4- اهداف، فرضیه و سوالات پژوهش

• اهداف کلی و آرمانی مشخص شده باشد.


• اهداف کلی منطبق با عنوان پژوهش باشد.


• نتایج نهایی باید حاصل هدف کلی پژوهش باشد.


• اهداف پروپوزال باید واقع بینانه باشد.


•  هدف های ویژه پروپوزال باید قابل اندازه گیری باشند.


• فرضیه ها باید به شکل گزاره های جهت دار مطرح شوند.


• فرضیه‌ها به شکل جمله خبری و بدون ابهام مطرح شوند.


• سوالات پژوهش با اهداف اختصاصی تطابق داشته باشند.


• رابطه بین چند متغیر توسط سوالات بیان شود.


• در ازای هر اهداف اختصاصی یک سوال پژوهشی تعریف شده باشد.

5- اندازه گیری متغیرها 

• متغیرها از دید عملیاتی و نظری بیان شده باشند.


• در تعریف متغیر نظری اشاره به مستندات علمی الزامی است.


• منظور پژوهشگر توسط معرفی عملیاتی واژه‌ها بیان شود.


• متغیرها به صورت علمی و قابل سنجش مشخص شده باشند.


• تناسب انواع متغیرها مد نظر باشد.


• مقیاس سنجش تمام متغیرها مشخص باشد.


• نقش متغیرها در پژوهش تعریف شده باشد.

6- نوع پژوهش

• نوع پژوهش طبق اهداف پژوهش تعریف شود.


• فرایند اجرای پژوهش پایه و مبنای نوع پژوهش باشد.


• نوع پژوهش بر پایه زمان اجرای آن مشخص شود.


• نوع پژوهش طبق نتیجه‌های حاصل از پژوهش تعیین شود.

7- روش پژوهش

• روش پژوهش باید مرحله به مرحله توضیح داده شود.


• افعال مربوط به فعالیت‌ها باید به زمان آینده شرح داده شود.


• انطباق روش پژوهش و نوع پژوهش باید رعایت شود.

8- جامعه پژوهش

• دقت در تعریف جامعه پژوهش


• دقت در ملاک انتخاب نمونه


• جامعه باید برخودار از ملاک‌های انتخاب باشد.

9- نمونه پژوهش 

• روش‌های نمونه گیری معین باشند.


• روش‌های محاسبه حجم نمونه معین باشند.


• توضیح دقیق روش انتخاب نمونه


• نمونه تعیین شده باید معرف جامعه باشد.

10- محیط پژوهش

• محیط پژوهش کاملا مشخص باشد.


• مشخص بودن حدود محیط پژوهش

11- ابزار گردآوری و روش‌های تحلیل داده

• ابزارهای گردآوری داده باید مشخص باشد.


• ابزار مورد استفاده باید متناسب با نوع پژوهش باشد.


• ابزار مورد استفاده باید متناسب با روش پژوهش باشد. 


• نحوه بررسی ابزار مشخص باشد.


• جزئیات و مراحل گردآوری داده مشخص باشد. 


• مشخص کردن روش تحلیل داده‌ها در پژوهش. 

12- مرور پیشینه پژوهش 

• ژورنال‌ها باید شامل رتبه علمی باشند. 


•   ترتیب مطالب بر اساس تاریخ انتشار


• بررسی کامل مقالات مرتبط با موضوع پژوهش 


• اطلاعات به اندازه کافی از مقالات فراهم شوند.

13- محدودیت‌های موجود در پژوهش

• از محدودیت‌های احتمالی نام برده شود.


• در صورت وجود محدودیت نیز امکان پژوهش وجود داشته باشد.

14- پیش بینی زمان

•  مرحله بندی صحیح پژوهش 


• تناسب زمان پیش بینی با نوع پژوهش


• ترسیم گانت چارت برای مراحل پژوهش

15- محاسبه هزینه‌ها 

• تفکیک هزینه‌های پژوهش بر اساس مراحل


• تناسب بین نوع پژوهش و هزینه‌ها


• درج هزینه‌ها در بالای ستون مربوطه

16- منبع گزارش پایانی

• تعداد منابع باید نسبت به هر پژوهش کافی باشد. 


• درج منابع در انتهای گزارش


•  تنوع کافی منابع


• استفاده از منابع انگلیسی و فارسی

انتهای پیام/4133