دعای شب اول+ اعمال مناسب کمک به شب اول قبر اموات

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، طبق آیات قرآن کریم کلیه نفوس مرگ را خواهند چشید؛ برای همه ما پیش آمده است که عزیزان خود را از دست داده باشیم و یا در مراسم خاکسپاری اقوام یا دوستانمان شرکت کرده باشیم و در شب اول قبر یا لَیلَةُ الدَّفن برای آنها به دعا و نماز و استغفار بپردازیم.

اگر بدانیم که اموات در شب اول قبر از ما بازماندگان چه می‌خواهند؟ و طبق آیات قرآن و روایات و احادیث اهل بیت(ع) چه اعمالی برای گذر آنها از این مرحله پس از زندگی به آنها بیشتر کمک خواهد کرد، می‌توانیم به درگذشتگان که دستشان از دنیا کوتاه شده اما هنوز پرونده اعمالشان بسته نشده یاری کرد.

شب اول قبر از چه زمانی آغاز می‌شود؟

مطابق آموزه‌های دینی و روایات، از زمان احتضار و لحظات آغازین مرگ، انسان نتیجه و پیامد اعمال خود را مشاهده می‌کند و از آن‌ها شادمان و یا در رنج و عذاب است. در ساعات و روزهای اول مرگ، روح در عین این که در برزخ است، خود را در کنار بدن مادی و به نوعی متحد با آن می‌یابد. بر اساس اُنس زیادی که در دنیا به بدن مادی داشته، توجه و ارتباط بیش‌تری با این بدن دارد و با حمل و حرکت و غسل دادن بدن، مثل این که با آن و به دنبال آن می‌باشد و با دفن بدن مادی، روح خود را در قبر می‌بیند.

به محض ورود میت به قبر، شب اول قبر او آغاز می‌شود و سخت‌ترین شبی است که میت تجربه می‌کند و گریزی از آن نیست. حالات شخص فوت شده در قبر به شدت متأثر از اعمال و باورهای او و مقدار علاقه و وابستگی او به دنیای مادی است.

حکمای مسلمان با استناد به روایتی از امام صادق(ع) مراد از قبر و همه حوادث مربوط به آن را عالم برزخ می‌دانند. مطابق این دیدگاه، ورود به قبر و شب اول قبر همان لحظات آغازین مرگ است و ارتباطی به دفن بدن ندارد. شب اول قبر تنها برای افرادی که دفن می‌شوند نیست بلکه کسانی که بدنشان دفن نمی‌شود یا در اثر سوختن یا انفجار از بین رفته نیز شب اول قبر و سؤال قبر و فشار قبر را تجربه خواهند کرد. مطابق دیدگاه فلاسفه، وقتی قبر به عالم برزخ معنا شد، شب آنجا هم مخصوص به وضع آنجا بوده و لازم نیست تا حتماً میت دفن شود تا مراسم شب اول قبر صورت پذیرد.

اعمال سفارش شده برای شب اول قبر

در شب اول قبر، خیرات و اعمال صالحه بازماندگان، موجب برداشته شدن عذاب قبر از انسان می‌شود. دعا و  اعمال مناسب کمک به شب اول قبر اموات عبارت است از:

خواندن نماز وحشت: مستحب است در شب اول قبر، دو رکعت نماز وحشت برای میت بخوانند.

خواندن آیاتی از قرآن: یاد کردن درگذشتگان نیکو است و خواندن آیات یس، الرحمن، توحید، صافات و... به منظور آرامش یافتن میت، توصیه می‌شود. با خواندن این آیات برای میت طلب مغفرت کنید.

خواندن آیات تبارک (الملک): از امام صادق (ع) نقل شده است که آیات تبارک را بالای سر مزار میت بخوانند تا عذاب قبر از او برداشته شود. این سوره ناجی فرد در شب اول قبر است.

صدقه دادن: پیامبر (ص) توصیه می‌کنند که هر گاه به نیت میت صدقه بدهید، «هفتاد هزار فرشته آن صدقه را به قبر او حمل می‌کنند و بر دست هر کدام از فرشتگان طبقی است که به قبر او حمل می‌کنند و می گویند؛ سلام بر تو، این هدیه ای از سوی فلانی به توست. سپس قبرش نورانی می‌شود».

دعا کردن: برای میت دعا کنید. بهتر است در پایان نماز یا خواندن آیات قرآن او را یاد کنید و برای او طلب مغفرت کنید.

به جا آوردن نماز قضا شده: نمازهای قضا شده میت را برایش به جا بیاورید و اگر نماز قضا نداشت، دو رکعت نماز با نیت هدیه به مزارش بخوانید.

زیارت بروید: اگر ساکن شهرهای مذهبی هستید، به نیابت از میت، به زیارت بروید یا از اقوام ساکن شهرهای مذهبی بخواهید این کار را انجام بدهند.

خواندن زیارت عاشورا: پیش از غروب آفتاب، زیارت عاشورا بخوانید و ثوابش را نثار روح متوفی کنید.

خواندن آیات قدر: بالای سر مزار میت، ۷ مرتبه قدر بخوانید.

طریقه خواندن نماز شب اول قبر

خواندن نماز شب اول قبر تأثیر زیادی در کاهش فشار قبر متوفی دارد. در روایات توصیه شده در همان شبی که میت را دفن می‌کنند برای او نماز لَیلَةُ الدفن بخوانند. کیفیت این نماز که در بین مردم به نماز وحشت مشهور است به دو شکل نقل شده که می‌توان هر دو را انجام داد:

دو رکعت نماز، در رکعت اول بعد از سوره حمد یکبار آیة الکرسی و در رکعت دوم بعد از حمد، 10 مرتبه سوره قدر خوانده می‌شود و بعد از سلام نماز بگویند: «أللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ و ‌آلِ مُحمّدٍ وَ ابعَث ثَوابَها إلی قبرِ فلان» و به جای کلمه فلان، اسم میت را بگویند.

در رکعت اول بعد از حمد دو مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم بعد از حمد، 10 بار سوره تکاثر بخواند و بعد از نماز چنین بگوید: «أللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ و ‌آلِ مُحمّدٍ وَ ابعَث ثَوابَها إلی قبرِ فلان» و به جای کلمه فلان، اسم میت را بگویند.

این نماز پس از دفن میت خوانده می‌شود حتی اگر بین فوت و دفن چند روز فاصله باشد و زمان آن از ابتدای شب تا طلوع فجر است، هرچند بهتر است در ابتدای شب پس از نماز عشا به جا آورده شود.

انتهای پیام/4028/