روزنامه «الاخبار»؛
دوران جدید پادشاهی عربستان و رویکرد سعودی‌ها نسبت به کشورهای منطقه
رفت‌و آمدهای گسترده مقام‌های عالی‌رتبه کشورهای منطقه به ریاض به فاصله چند هفته از شروع به کار پادشاه جدید عربستان، زمزمه تغییر در سیاست‌های این کشور در قبال برخی موضوعات از جمله روابط با ایران را برسر زبان‌ها انداخته است.
به‌گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، روزنامه «الاخبار» در گزارشی به بررسی تحولات جدید عربستان پس از مرگ ملک عبدالله پرداخت و نوشت: ریاض در هفته گذشته صحنه تحرکات دیپلماتیک کشورهای حوزه خلیج‌فارس بوده است.
این تحرکات در سایه صحبت از تغییر در سیاست خارجه عربستان در دوره ملک «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه جدید عربستان و تغییر سیاست‌های گذشته به سمت ایجاد ائتلافی میان اهل‌سنت در مقابله با ایران به وجود آمده است. از جمله این تحرکات، گشایش در روابط عربستان با ترکیه، قطر و جنبش «اخوان‌المسلمین» است.
در این گزارش آمده است: پس از سفر «صباح الاحمد جابر الصباح» امیر کویت به ریاض در روز یکشنبه گذشته و پس از آن به فاصله 24 ساعت سفر «محمد بن زاید آل‌نهیان» ولیعهد ابوظبی به عربستان، روز چهارشنبه نوبت به «تمیم بن حمد آل‌ثانی» امیر قطر رسید که مذاکراتی را با ملک «سلمان» انجام داد. ملک «سلمان» با امیر قطر درباره روابط دوجانبه میان قطر و عربستان و راه‌های حمایت از این روابط در زمینه‌های مختلف و نیز اوضاع در کشورهای حوزه خلیج‌فارس و کشورهای عربی و جامعه بین‌المللی گفت‌وگو کرد.
به نوشته «الاخبار»، تحرک دیپلماتیک کشورهای حوزه خلیج‌فارس در قبال ریاض، در راستای ترسیم موضع متحد و یکپارچه این کشورها درقبال بسیاری از موضوع های کنونی دنبال می شود، اما سفر «تمیم» امیر قطر به ریاض دلایل متعدد داشت که آن را با سفرهای قبلی متفاوت کرده است. این سفر چند روز پس از سفر «محمد بن نایف» ولیعهد سعودی به دوحه و دیدار وی با «تمیم» انجام شد.
عربستان در دوره ملک «سلمان»، با تغییراتی در سیاست خارجه عربستان و دیدگاه‌های جدیدی برای موضوعات مختلف در سطح منطقه و بین‌الملل مواجه است.
«الاخبار» نوشت: ملک «سلمان» در حالی بر مسند قدرت در عربستان تکیه زد که تعداد هم‌پیمانان ریاض در سایه بحران‌های خارجی کاهش یافت و در مقابل دشمنان این کشور به پیشرفت‌هایی دست یافتند از جمله اینکه جنبش «انصارالله» (حوثی) در یمن قدرت را به دست گرفت، ارتش سوریه در چند جبهه در مقابله با تروریست‌ها پیشروی کرد و در عراق نیز نیروهای امنیتی در مقابله با داعش به موفقیت‌هایی نائل شدند و نزدیکی در روابط میان آمریکا و ایران ایجاد شد و در این اوضاع، قیمت نفت به شدت کاهش یافت.
این تغییرات در سطح منطقه و جهان، وضعیتی را برای مسئولان عربستانی تحمیل کرد که باید در سیاست خارجه، به‌دنبال ثبات و تضمین حضور فعال عربستان در عرصه بین‌الملل باشند نه اینکه فقط به تماشای حوادث بنشینند.
در گزارش روزنامه «الاخبار» با بیان اینکه آنچه می‌تواند اجرای اصلاحات در مسیر برنامه‌های خارجی ریاض را تسهیل کند، اطلاع ملک «سلمان» از بیشتر موضوعات مطرح روز است، آمده است: روابط با گروه «اخوان‌المسلمین»، ترکیه و ایران سه موضوعی است که می‌تواند شاخص قطعی تغییر در سیاست خارجه عربستان در مراحل آینده باشد. شواهد زیادی وجود دارد دال بر اینکه روابط میان ریاض و گروه «اخوان‌المسلمین» در آینده نزدیک دستخوش تغییر خواهد بود.
پس از گزارش‌هایی که درباره دیدار «سدیری‌ها» از خاندان حاکم سعودی با رهبران اخوانی منتشر شد و اظهارات خوش‌بینانه اخوانی‌ها درباره تغییر در نحوه تعامل ریاض با این گروه در دوره ملک سلمان، «سعود الفیصل» وزیر امورخارجه عربستان تاکید کرد که در روابط کشورش با «اخوان‌المسلمین» تغییراتی روی خواهد داد.
این موضع را می‌توان از گفت‌وگوی «سعود الفیصل» با «سمر مقرن» روزنامه‌نگار روزنامه «الجزیره» عربستان دریافت که گفت: ما با اخوان‌المسلمین مشکلی نداریم، مشکل ما فقط با گروه محدودی است که به این گروه وابسته هستند؛ عده‌ای که با مرشد بیعت کرده‌اند.
تغییر احتمالی در روابط با گروه «اخوان‌المسلمین» مستلزم تغییر در روابط عربستان و ترکیه است که در دوران ملک «عبدالله» درنتیجه اختلاف موضع و درگیری ریاض و آنکارا درباره موضوعات مختلف از جمله سوریه و مصر دچار تنش شده بود.
به‌نوشته «الاخبار»، به نظر می‌آید که تغییراتی در روابط میان عربستان و ترکیه حاصل خواهد شد. نشانه‌های تغییر دراین روابط از زمان درگذشت ملک «عبدالله» ظاهر شده است. «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهوری ترکیه پس از لغو سفرش به آفریقا به دلیل شرکت در تشییع جنازه ملک عبدالله، اکنون تصمیم دارد در قالب سفرهای خارجی خود در سال جاری به ریاض سفر کند. همچنین می‌توان از جمله این نشانه‌ها به دیدار «اوکان الا» وزیر کشور ترکیه با «محمد بن نایف» وزیر کشور عربستان در ریاض و گفت‌وگوی آنان درباره موضوعات مورد توجه دو کشور و راه‌های تقویت روابط میان دو طرف و نیز سفر فردا یکشنبه ژنرال «نجدت اوزال» رئیس ستاد ارتش ترکیه به ریاض بیان کرد.
ملک «سلمان» در زمان ولیعهدی عربستان مسئول پرونده روابط میان کشورش با ترکیه بود و توافقنامه‌هایی که در جریان سفر وی به آنکارا در می 2013 امضا شد، پایه و اساس محکمی برای روابط دو طرف ایجاد کرد که روابط را به گرمی دوران قبل بازگرداند، روابطی که به دنبال حمایت ریاض از سرنگونی «اخوان‌المسلمین» در مصر و اعتراض ترکیه به نام بردن از آن به عنوان «کودتا» متشنج شده بود.
مرکز مطالعات «سیتا» وابسته به دفتر نخست‌وزیر ترکیه در تحقیقی که آن را با عنوان «عربستان سعودی پس از ملک عبدالله؛ بازگشت سدیری‌ها» منتشر کرد، از وجود گرایش دولت ترکیه به بهره‌برداری از تغییرات داخلی در عربستان به منظور حمایت از تلاش برای اصلاح روابط میان دو کشور خبر داد.
ریاض می‌داند که موفقیت در موضوع روابط با اخوان‌المسلمین و ترکیه، مسلتزم پشتیبانی و حمایت قطر است که «دایه» اخوان درجهان عرب و هم پیمان قوی برای آنکارا به شمار می‌رود.
انتهای پیام/
دایرة المعارف دانشبنیانها ۱۱۱؛
