دیکتاتوری علمی دانشگاه تهران در برخورد با پژوهش‌ها!

به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه و سیاست گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،‌ عصر روز گذشته بود که خبرگزاری آنا در مطلبی ابعاد تازه‌ای از ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی را به صورت علمی و متقن منتشر کرد.

ماجرا از این قرار بود که آزمایشگاه پژوهشی فضای سایبر دانشگاه تهران در  بیانیه‌ای مستند و علمی علت وقوع حادثه هواپیمای اوکراینی را ریشه در دانش «سایبرنتیک» دانست و نقش خطای انسانی در آن را منتفی اعلام کرد.

بیشتر بخوانید:

متأسفانه ارتباط تعریف‌شده‌ای بین سیستم دفاعی کشور با جامعه دانشگاهی وجود ندارد/ قرار بود دانشگاه تهران نظرش را درباره این سانحه اعلام کند؛ چه شد؟/ چرا نیروهای مسلح نگران پذیرش حمله سایبری هستند؟

آزمایشگاه پژوهشی فضای سایبر دانشگاه تهران با صدور بیانیه‌ای تأکید کرد: «مسئولیت سانحه‌ تأسف‌بار رخ‌داده به‌صورت مستقیم متوجه رژیم جنایتکار آمریکاست و به‌دلیل اعمال عملیات فریب بر سیستم فرماندهی و کنترل سامانه‌ پدافند موشکی ایران واقع شده و نقش خطای انسانی در آن منتفی است.»

با انتشار این خبر و ایجاد موجی در رسانه‌ها طولی نکشید که حاشیه‌سازی برای یک گزارش علمی درباره سقوط هواپیمای اوکراینی آغاز شد.

براین اساس پس از انتشار گزارش مستند و علمی «آزمایشگاه پژوهشی فضای سایبر دانشگاه تهران» کانالی با عنوان رسانه دانشجویی دانشگاه تهران با عنوان «ut.ac» در پیام‌رسان تلگرام، این آزمایشگاه را جعلی خواند. بااین‌حال ساعتی بعد پیام جعلی خواندن این آزمایشگاه را حذف و وجود آن را تأیید کرد.

دانشگاه تهران نیز بلافاصله بیانیه‌ای را صادر کرد که محتوای آن نیز بدون انجام تحقیق و بررسی مستندات علمی از سوی دانشگاه تهران درخصوص تأیید یا رد آن، توسط یک  خبرگزاری تهیه شده بود.

بیشتر بخوانید:

علت وقوع حادثه هواپیمای اوکراینی ریشه در دانش «سایبرنتیک» دارد/ نقش خطای انسانی منتفی است + اسناد

حاشیه‌سازی برای یک گزارش علمی درباره سقوط هواپیمای اوکراینی؛

حکم انتصاب سرپرست آزمایشگاه سایبر دانشگاه تهران بهمن ۹۶ صادره شده است/ نه آزمایشگاه جعلی است نه گزارش فنی آن

در ادامه توضیح دانشگاه تهران در خصوص خبر «نقش فضای سایبرنتیک در سقوط هواپیمای اوکراینی» را می‌خوانید:

در پی انتشار خبری مبنی بر علت سقوط هواپیمای اوکراینی ریشه در دانش سایبرنتیک از قول آزمایشگاه پژوهشی فضای سایبر دانشگاه تهران در برخی رسانه‌ها، این دانشگاه با انتشار بیانیه‌ای در این باره توضیحاتی ارائه داد.

در این بیانیه آمده است:

«به دنبال انتشار بیانه‌ای  تحت عنوان «علت وقوع حادثه هواپیمای اوکراینی ریشه در دانش سایبرنتیک دارد و نقش خطای انسانی منتفی است» در برخی از ر‌سانه‌ها، بدین وسیله به اطلاع می‌رساند که این بیانیه را باید به عنوان یک فرضیه ارائه شده توسط یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه تلقی نمود که هنوز مراحل بررسی و تایید دانشگاه را سپری ننموده است. بدیهی است دانشگاه تمامی فرضیه‌های محتمل درباره این موضوع را با استفاده از داده‌های متقن مورد بررسی قرارداده و در صورت تایید، نظر رسمی خود را اعلام خواهد کرد.»

برخی از مسئولان دانشگاه‌های مطرح کشور بعضا با تحت فشار گذاشتن اساتید و اعضای هیئت علمی‌، استقلال علمی جامعه دانشگاهی را زیر سوال برده و با این اقدام رویه دیکتاتوری علمی را در پیش گرفته‌اند.

واکنش نسنجیده مسئولان دانشگاه تهران، دستپاچگی و اقدام عجولانه آنها درخصوص گزارشی کاملاً علمی و پژوهشی نشان از تحت فشار قرارگرفتن مسئولان این دانشگاه در انتشار این گزارش موثق دارد.

 درخصوص بیانیه عجولانه و غیرحرفه‌ای دانشگاه تهران سؤالات و ابهاماتی مطرح است و دانشگاه تهران که در این زمینه خود را مسئول می‌داند باید به‌طور مشخص و روشن پاسخگوی این موارد نیز باشد که در 9 بند مهم به آن پرداخته شده است.

1- کدام بخش دانشگاه به بررسی و تأیید فرضیه‌های علمی می‌پردازد؟

2- اعلام نظر برای عموم جامعه در مورد یک موضوع تخصصی از یک نهاد تخصصی مثل آزمایشگاه پژوهشی مسموع است یا از ستاد دانشگاه که امور اداری و عمومی را بر عهده دارد؟

3- اگر این بیانیه دانشگاه را وادار کند که یک کارگروه تخصصی تشکیل دهد تا مثل موضوع سیلاب(!) در مورد این مسئله هم مسئولیت اجتماعی خودش را ایفا نماید، از این جهت شایسته تقدیر است.

4-  آزمایشگاه‌های پژوهشی معمولاً نهادهای پژوهشی کوچک و چابک هستند و برای ارائه‌ خروجی‌ فعالیت‌هایشان می‌توانند از شکل‌های مختلف ارائه و رسانه‌ها استفاده کنند و هیچ منعی در این خصوص در هیچ قانون یا آیین‌نامه‌ای وجود ندارد. و البته مسئولیت گفته‌ها و اعلانات آنها نیز با همان آزمایشگاه و سرپرست آن است.

5- ظاهرا دوستان تنها کارکرد آزمایشگاه‌های پژوهشی را تولید مقاله برای ژورنال‌های علمی و یا انجام پروژه‌های کاربردی در قالب عقد قراردادهای مختلف با سازمان‌ها و دریافت پول می‌دانند و انجام کاری مثل برقراری ارتباط با افکار عمومی و رفع پرسش‌ها و ابهامات و ... را خارج از این حوزه می‌دانند.

6- باعث مسرت است که دانشگاه تهران قصد دارد تمام فرضیه‌های ممکن را بررسی کند.

7- تمام فرضیه‌ها را با کدام روش علمی احصا می‌کنید؟ با کدام روش علمی وارسی و اعتبارسنجی می‌کنید؟

8- تأیید فرضیه دقیقاً توسط چه کسی انجام می‌شود؟

9- اگر قرار است پژوهش این آزمایشگاه مورد تأیید هیئت رئیسه دانشگاه و هر واحد مدیریتی دیگری قرار بگیرد بنابراین باید تک تک پایان‌نامه‌های دانشجویان در سطوح مختلف به تأیید هیئت رئیسه دانشگاه برسد و این یعنی زیر سؤال بردن استقلال علمی دانشکده‌ها و اعضای هیئت علمی و درنتیجه دیکتاتوری علمی.

با این حال انتظار می‌رود مسئولان دانشگاه تهران کمی هم به صحبت‌های وزیر علوم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری توجه نمایند. منصور غلامی معتقد است که «نقش دانشگاه‌ها در حل مشکلات کشور به عنوان یک شاخص قرار داده شده و مراکز علمی و آموزشی در کشور اگر بخواهند توجیه داشته باشند باید در جامعه تاثیرگذار باشند.امیدواریم از نگاه آموزشی صرف به مراکز علمی و دانشگاهی خارج شویم و باید نگاه ما بر رفع نیاز جامعه متمرکز شود.»

از این رو مسئولان دانشگاه تهران با پرهیز از سیاسی‌کاری و به دور از شتاب‌زدگی به صورت علمی و متقن در تایید یا رد پژوهش‌های مراکز علمی و پژوهشی ورود نمایند و برای جایگاه اعضای هیئت علمی و مراکز پژوهشی ارزش قائل شوند.

انتهای پیام/4133/پ