غفلت از تأثیرگذاری فضاهای طبیعی و سبز بر حس تعلق و هویت شهروندان

محمد بهزادپور در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا به بررسی نقش طبیعت بر حس تعلق در مجتمع‌های مسکونی پرداخت و در پاسخ به این پرسش که تعلق به مکان چه تأثیری در کیفیت زندگی دارد؟ اظهار کرد: «یکی از معانی مهم و مؤثر در ارتقای کیفیت محیط‌های انسانی حس تعلق به مکان است.»

وی افزود: «این حس عامل مهمی در شکل‌گیری پایه‌های ارتباطی استفاده‌کنندگان و محیط بوده و نهایتاً منجر به ایجاد محیط‌های باکیفیت خواهد شد. امروزه حس مکان به شاخص و اصطلاحی رایج در برنامه‌ریزی و طراحی سکونتگاه‌های انسانی تبدیل شده است.»

مدیر گروه رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد هشتگرد با بیان اینکه حس تعلق به مکان، عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می‌شود، بیان کرد:‌ «حس مکان و تعلق مکانی علاوه بر اینکه موجب احساس راحتی از یک محیط می‌شود، باعث دستیابی به هویت برای افراد خواهد شد.»

به گفته بهزادپور، تعلق بر احساس تأکید دارد و مکان بر قرارگاه‌های محیطی که ساکنان به‌طور احساسی و فرهنگی به آن تعلق یافته‌اند.

نقش فضاهای طبیعی در تعلق افراد به مکان

وی در پاسخ به این پرسش که نقش فضاهای طبیعی در تعلق افراد به مکان چگونه است، توضیح داد: «در تحقیقات مختلف، مکان‌ها ممکن است از چند طریق با یکدیگر متفاوت باشند؛ اما در هر صورت اصل بر تمایز است. تمایزی که گویی اینجا چیزهای دارد که در جاهای دیگر نمی‌توان یافت.»

مدیر گروه رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد هشتگرد با بیان اینکه یکی از همین وجوه تمایز فضاهای سبز، عناصر طبیعی و به‌طور کلی طبیعت موجود در مکان‌هاست، خاطرنشان کرد: «فضاهای طبیعی در طول زندگی افراد به فضاهایی خاص برای آنان تبدیل می‌شود و به‌عنوان محیطی که ساکنان بخشی از وقت خود را در آن می‌گذرانند، حائز اهمیت است.»

بهزادپور در پاسخ به این پرسش که علت تعلق‌نداشتن افراد به فضاهای سبز در چیست؟ بیان کرد: «در کشورهای در حال توسعه مانند ایران توجه به فضاهای سبز شهری و بوستان‌های محلی بیشتر با هدف تأمین حداقل فضای سبز مورد نیاز برای شهرها صورت می‌پذیرد؛ اما مسئله اصلی اینجاست که با وجود اثرگذاری این فضاها بر حس تعلق مکانی ساکنان، کیفیت و چگونگی این تأثیرات تبیین نمی‌شوند.»

نقش طبیعت در تقویت حس تعلق مکانی جوامع شهری پراهمیت است

به گفته و تأکید مدیر گروه رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد هشتگرد، بررسی نقش طبیعت در راستای تقویت حس تعلق مکانی در جوامع شهری بسیار ضروری و پراهمیت جلوه می‌کند.

وی تأکید کرد:‌ «با نگاهی به تجربه کشورمان در زمینه ساخت مجتمع‌های مسکونی آشکار می‌شود که رویکرد غالب آنها رویکردی تک‌بعدی‌نگر بوده که در آن صرفاً به ساخت فضایی برای اقامت و استراحت اشتغال و یا مکانی برای جذب سرریز جمعیت کلان‌شهرها توجه شده است.»

بهزادپور یادآور شد: «فقدان تاریخ فرهنگ و خاطره جمعی در این مجتمع‌ها و به‌دنبال آن در اولویت قراردادن مسائل مالی توجیهات اقتصادی و ... باعث شده که مسئله‌ تعلق مکانی، مسئله‌ای فرعی تلقی شود.»

مدیر گروه رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد هشتگرد خاطرنشان کرد: «در واقع در این زمینه توسعه شتابان عرصه‌های شهری طی چند دهه اخیر، حیات اجتماعی ساکنان را تحت تاثیر قرار داده و باعث شده توجه معماران و شهرسازان بیشتر بر جنبه‌های کالبدی و فیزیکی شهر معطوف شود که پیامد این رویکرد تک‌بعدی به توسعه شهری غافل ماندن از تأثیرگذاری فضاهای طبیعی و سبز شهری بر حس تعلق و هویت ساکنان است.»

انتهای پیام/4062/