ابوالحسن بَغَوی؛ فقیه خراسانی ساکن مکه

به گزارش خبرنگار حوزه آیین و اندیشه گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، بارها شنیده‌ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ، روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می‌انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن‌ها پیش خشت به خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته‌اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته‌ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می‌دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره‌ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه‌چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، جلد اول کتاب«تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علی‌اکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده‌ایم.

ابوالحسن علی بن عبدالعزیز بن مرزبان بن سابور بَغَوی، محدث و ادیب قرن سوم هجری قمری است.

وی پس از 190ق به دنیا آمد. نسبت او را به بَغ یا بَغشُور که منطقه‌ای میان هرات و مرورود است، ذکر کرده‌اند. بغوی ساکن مکه و عموی ابوالقاسم بغوی بود. او را با القابی چون صدوق، ثقه، مأمون، حَسن الحدیث، حافظ و شیخ‌الحرم وصف کرده‌اند.

بغوی از حجّاج بن مِنهال، محمد بن کبیر عبدی، ابو نُعیم، عَفّان، قَعنَبی، عاصم بن علی، احمد بن یونس، علی بن جعد و دیگران روایت کرده است. بزرگ‌ترین استادش، ابو عُبید قاسم بن سَلّام، صاحب کتاب‌های غریب‌الحدیث و کتاب‌الطَّهور بود که بغوی این آثار را از او روایت کرده است. کسانی که از بغوی روایت کرده‌اند، عبارت‌اند از برادرزاده‌اش، عبدالله بن محمد بن عبدالعزیز، دَعلَج سَجزی، علی بن ابراهیم قطّان، سلیمان بن احمد طبرانی، ابوعلی حامد بن محمد الرَّفاء.

بغوی به علت فقر، برای روایت حدیث اجرت دریافت می‌کرد؛ از این‌رو، برخی نقل روایت از او را خوش نمی‌داشتند. به گفته ابن حجر عسقلانی، از عبدالملک بن اَیمَن در این‌باره سؤال شد؛ ‌او پاسخ داد که اخذ اجرت عیبی ندارد، بلکه دروغ‌گویی عیب است و این صفت در بغوی نیست و او مردی ثقه است. البته از برخی حکایات نیز برمی‌آید که او در نزد مردم چندان محترم نبوده است.

بَغَوی در 286 یا 287ق، در 90 سالگی در مکه درگذشت. از جمله آثارش مسندی است که با نام‌های المسند، المسندالکبیر، و المسند المنتخب خوانده شده است و نیز کتابی به نام جزءٌ فیه مِن حدیثِ علی بن عبدالعزیز عن ابی‌عبیدالقاسم بن سلّام است.

 انتهای پیام/4104/