جلوگیری از هدررفت خوراک و افزایش رشد ماهی با دستگاه غذاده اتوماتیک

گروه استان‌های خبرگزاری آنا- حسین عقابی؛ با توجه به اینکه بالغ‌بر ۶۰ درصد از هزینه‌های سرمایه‌گذاری جاری در دوره‌ پرورش آبزیان صرف خرید خوراک می‌شود؛ بنابراین غذادهی به ماهیان جزء مهم‌ترین ارکان پرورش آبزیان برای دستیابی به حداکثر راندمان بوده و  غذادهی نادرست و هدررفت آن منجر به ضرر و زیان بالایی خواهد شد.

یکی دیگر از مشکلات در رابطه با غذادهی ماهیان حضور دائمی پرورش‌دهندگان آبزی و غذادهی به صورت سنتی و دستی توسط کارگر است.

با توجه به این مشکلات، دستگاه‌های غذاده اتوماتیکی ساخته شدند که  به‌صورت اتوماتیک قابل برنامه‌ریزی بوده و رأس ساعت مقرر عمل غذادهی به ماهیان را به مقدار دقیق و بدون خطا انجام می‌دهند و به دو گروه برقی و بدون برق تقسیم می‌شوند.

بنابر اطلاعات ارائه‌شده از سوی سازمان شیلات ایران، دستگاه خودکار غذا‌ده ماهیان سردآبی و گرم‌آبی در انحصار چند کشور صنعتی در جهان است؛ اما حامد منوچهری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل با درنظرگرفتن اینکه در برخی از مناطق کشور دسترسی به برق مشکل بوده و یا دسترسی وجود ندارد، اقدام به ساخت «دستگاه غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسم جدید» کرده که بدون برق و با کارکردهای متنوع فعال می‌شود.

خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت درباره چگونگی ساخت این دستگاه از ایده تا محصول و مزایای آن با حامد منوچهری گفتگو کرده است که در ادامه می‌خوانیم.

منوچهری در مورد ایده اولیه ساخت دستگاه غذادهی ماهی به آنا می‌گوید: «با توجه به اینکه برخی مزارع از شهر و حتی دهستان‌ها دور بوده و اغلب به انرژی الکتریکی دسترسی ندارند، ایده اولیه ساخت دستگاه غذادهی که با این شرایط سازگار باشد به ذهنم رسید. سال 1380 که دانشجوی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال بودم و در مزرعه‌ای که در اختیار داشتم، آغاز به کار و تحقیق در این باره کردم.»

وی می‌افزاید: «با توجه به اینکه هیچ نمونه خارجی مشابه این دستگاه در داخل کشور موجود نبود، ساخت نمونه اولیه با آزمون و خطاهای زیادی همراه بود و در نهایت موفق به طراحی و ساخت غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسمی کاملاً جدید شدیم.»

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل بیان می‌کند: «دستگاه غذاده ماهی در قالب پایان‌نامه دانشجویی مقطع ارشد طراحی و تولید و تعداد زیادی از آن به مزارع مختلف در سراسر کشور فروخته شد و نتایج عملکردی خوبی هم داشتیم.»

منوچهری مطرح می‌کند: «این دستگاه برخلاف سایر دستگاه‌های تقاضایی خارجی امکان استفاده در نواحی بادخیز، مواج و نیز امکان غذادهی بچه ماهی‌های سه گرم به بالا و مولدها را هم دارد.»

مزایای  دستگاه غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسم جدید

وی اضافه می‌کند: «دستگاه غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسم جدید، ظرفیت ۱۵ کیلو خوراک را داشته و قابلیت تنظیم برای سایز خوراک، میزان ریزش خوراک و قابلیت تنظیم نیروی پاندول بر اساس وزن و جثه ماهی و میزان موج و باد -که این قابلیت امکان استفاده از غذاده را در قفس‌های پرورشی cage culture در دریا و محیط باز امکان‌پذیر می‌سازد- را دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل ادامه می‌دهد: «دستگاه غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسم جدید، دارای سطوح صیقلی، بهداشتی و پایه قوی با امکان حرکت تا ۱۵۰ درجه در جهت راست و چپ و تنظیم ارتفاع دستگاه بر اساس سطح آب را دارد.»

منوچهری در مورد نحوه کار دستگاه غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسم جدید، اظهار می‌کند: «این دستگاه بدون برق کار می‌کند و بر اساس نیاز و اشتها، ماهی در زمان نیاز (پس از آموزش و آداپتاسیون) با تکان دادن پاندول (با ضربه سر یا بدن) باعث ریزش خوراک شده و از خوراک ریخته شده تغذیه خواهد کرد.»

وی می‌افزاید:‌ «در تغذیه دستی، کارگر خوراک را به درون استخر می‌پاشد. در بسیاری مواقع میزان خوراک پاشیده شده بیشتر از تعداد ماهی درون استخر بوده و خوراک هدر می‌رود، در حالی که در روش دستگاه تقاضایی تا ماهی زیر دستگاه نباشد و پاندول را تکان ندهد، ریزش غذا اتفاق نمی‌افتد.»

افزایش رشد ماهیان با تغذیه شبانه

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل بیان می‌کند: «تحقیقات مختلف نشان داده که اگر ماهی هنگام شب تغذیه داشته باشد، رشد بیشتری خواهد داشت؛ اما مشکلی که وجود دارد این است که مزارع مختلف یا دسترسی به برق ندارند یا اینکه باید هزینه بالایی برای برق پرداخت کنند تا استخر را در شب روشن نگه دارند. اگر هم برق در دسترس باشد به‌دلیل نوری که به آب می‌تابد، مقدار زیادی از آن بازتاب می‌شود و شدت نور در داخل آب کاهش می‌یابد به همین دلیل غذادهی در طول شب انجام نمی‌شود.»

منوچهری عنوان می‌کند: «با دستگاه غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسم جدید، سه یا دو بار در طول شب LEDها را موضعی و روی پاندول روشن می‌کنیم؛ بنابراین هزینه برق بسیار اندکی در حد نور LED داریم و فقط روی پاندول هم روشن می‌شود و نه کل استخر و جالب است که نتیجه بسیار خوبی را گرفتیم و رشد و فاکتورهای تغذیه هم بسیار بهبود پیدا کرد.»

وی مطرح می‌کند: «دستگاه غذاده اتوماتیک تقاضایی با مکانیسم جدید، اکنون نمونه خارجی دارد؛ اما قابلیت‌هایی که برای این محصول ذکر شد را ندارد. ساخت این دستگاه نتیجه تحصیل من در دانشگاه آزاد اسلامی  و پایان‌نامه مقطع ارشد بود. در واقع ایده اصلی ساخت دستگاه در کلاس درس، حین تدریس مبحث غذادهی توسط استاد در ذهن من جرقه زد و از آن زمان ساخت نمونه اولیه را آغاز کردم و تکمیل آن در زمانی حدود چهار سال - زمانی که دانشجوی دکتری بودم - طول کشید و در نهایت بررسی راندمان و کارآیی دستگاه با حمایت دانشگاه در قالب «طرح پژوهشی» در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل انجام شد.

انتهای پیام/4121/4062/