نگاهی به شخصیت علمی «محدث العلیم»/ شبکه‌سازی عالمان از جمله اقدامات حضرت عبدالعظیم در ری بود

به گزارش خبرنگار حوزه معارف اسلامی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابی‌طالب، مشهور به «عبدالعظیم حسنی»، «شاه عبدالعظیم» و «سیدالکریم» در روز ۴ ربیع‌الثانی (سال ۱۷۳ ق)، در زمان حکومت هارون الرشید، در مدینه (درباره محل ولادت وی اختلاف است) متولد شد. تبار وی با چهار واسطه به سبط اکبر پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و خاندان وحی می‌رسد. نجاشی از عالمان شیعی می‌گوید: پس از رحلت وی به هنگام غسل، رقعه‌ای در لباسش یافت شد که نسب وی در آن بدین صورت نوشته بود: «من ابوالقاسم فرزند عبدالله، فرزند علی، فرزند حسن، فرزند زید، فرزند امام حسن (ع) ابن علی بن ابی طالب هستم».

بر اساس آنچه در گزارشات تاریخی آمده است، ایشان دوران حیات پنج امام از امامان اهل بیت (ع) - یعنی امام کاظم (ع) تا امام عسکری را درک کرده است؛ اما این به آن معنا نیست که به محضر همه آنها مشرف شده و یا از آنها سخنی نقل کرده است.

آنچه قطعی و مسلم است، این است که ایشان محضر امام جواد (ع) و امام هادی (ع) را درک نموده و از آنها احادیث فراوانی نقل کرده است. همچنین اگر به روایت کتاب الاختصاص منسوب به شیخ مفید اعتماد کنیم، حضرت عبدالعظیم (ع) محضر امام رضا (ع) را نیز درک کرده و از ایشان روایت نموده است.

برای اثبات عظمت علمی حضرت عبدالعظیم (ع) کافی است که بدانیم امام معصوم، مردم را برای حل مشکلات دینی و یافتن پرسش‌های اعتقادی و عملی‌شان، به ایشان ارجاع داده است.

حضرت عبدالعظیم (ع) یار و یاور حقیقی اهل بیت (ع)

حجت‌الاسلام علی آقابابا که از جمله عالمان شهر ری و مجاورین حرم با صفای سیدالکریم می‌باشد، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا درباره شخصیت علمی حضرت عبدالعظیم (ع) گفت: در شأن، مقام و در رتبه علمی این بزرگوار همین بس که به ایشان «محدث العلیم» لقب دادند، یعنی کسی که در علم حدیث‌شناسی، سرآمد زمان خودش بوده است. شخصیت و مقام علمی در مرتبه‌ای بود که اهل بیت بالاخص امام هادی و امام عسکری (ع) به عزیزان و یاران‌شان می‌فرمودند که هر کاری با ما داشتید، هر سؤال و مسئله‌ای داشتید به حضرت عبدالعظیم (ع) مراجعه کنید، یعنی مورد تأیید اهل بیت (ع) قرار داشتند.

وی در ادامه افزود: آن‌قدر مقام علمی ایشان بالا بوده که امام هادی(ع) فرمودند «أنتَ ولینا حقا» به درستی که تو دوست، یار و یاور حقیقی ما هستی. احادیث فقهی، شرعی، اخلاقی، اجتماعی، احادیثی که شرح حال و شرح بیان و شرح زندگی ناب اهل بیت (ع) را دارد، از آقا سیدالکریم(ع) نقل شده است.

این کارشناس دینی که از مجاورین حرم حضرت عبدالعظیم نیز هست با اشاره به دلایل مهاجرت حضرت عبدالعظیم به شهرری بیان کرد: آن زمان دوران بسیار خفقانی برای اهل بیت (ع) بود و در فشار شدید قرار داشتند. اینکه می‌گویند عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد و اینکه برخی دشمنان دین و خدا می‌خواهند نور خدا را با  دهان‌شان خاموش کنند، اما خدا نورش را کامل می‌کند، هر چند مشرکان اکراه داشته باشند، در جریان حرکت جهادی این سید بزرگوار مشهود است.

آقابابا عنوان کرد: وقتی تاریخ را مطالعه می‌کنیم می‌بینیم شیعیان خیلی تحت فشار بودند اما امام عسگری(ع) و امام هادی(ع) یک برنامه دقیق و مهمی را همین زمان انجام دادند، آرام آرام می‌خواهند مردم را با شرایط زمان غیبت آشنا کنند؛ چون اهل بیت(ع) می‌دانستند یک زمانی خواهد آمد که فرزند آخرشان در پس پرده‌های غیبت قرار خواهد گرفت. کار به جایی می‌رسد که وقتی مردم به امام هادی(ع) مراجعه می‌کردند گاهی اوقات امام از پشت پرده با مردم حرف می‌زنند و می‌فرمودند که می‌خواهیم شما را برای دوران غیبت آماده کنیم. دقیقاً غیبت همین است که فرزند آخر ما در پس پرده‌های غیبت است، شما او را نمی‌بینید، او شما را می‌بیند و صدای شما را می‌شنود.

حضرت عبدالعظیم (ع) یک عالم و مجتهد انقلابی بود، یعنی ایشان در همه حال امام‌شناس و پیرو رهبر و امامش بود

وی هدف دیگر اهل بیت(ع) از دستور هجرت به برخی از یاران خود را شبکه‌سازی برای شیعیان معرفی و تشریح کرد: اهل بیت (ع) شبکه‌های گسترده‌ای را فراهم کردند تحت عنوان اینکه عده‌ای از یاران نزدیک‌شان به اطراف و اکناف ممالک اسلامی می‌فرستادند تا اینها از جانب اهل بیت (ع) مأمور باشند و کارهای اهل بیت (ع) را انجام دهند و مردم به آنها مراجعه کنند. مثل «احمد ابن اسحاق قمی» در قم یا آقا سیدالکریم(ع) در شهرری. این کارها در برنامه‌ای دقیق جهت آماده کردن مردم برای زمان غیبت انجام شد.

این کارشناس دینی گفت: آقا سیدالکریم را به شهرری فرستادند تا هم جان‌شان حفظ شود، هم اینکه پل ارتباطی برای اهل بیت (ع) باشند. ما اسمش را می‌گذاریم شبکه ارتباطی وکالت، یعنی اهل بیت (ع) از این طریق با مردم ارتباط می‌گرفتند که دیگران می‌آمدند و به نمایندگان اهل بیت (ع) مراجعه می‌کردند و اینگونه سؤالات‌شان را دریافت می‌کردند و دقیقاً آقا سیدالکریم برکاتی که با خودش آورد این بود که ایشان با علمی که از اهل بیت (ع) گرفته بود، توانست شاگردان خیلی خوبی را تربیت کند و اینها به عنوان علم الحدیث و کسانی که معارف اهل بیت (ع) را می‌دانند از آقا سیدالکریم(ع) این علم را فرا گرفتند و آنها هم توانستند به جاهای مختلف برای ترویج احادیث بروند.

شخصیت و مقام علمی در مرتبه‌ای بود که اهل بیت بالاخص امام هادی و امام عسگری (ع) به عزیزان و یاران‌شان می‌فرمودند که هر کاری با ما داشتید، هر سؤال و مسئله‌ای داشتید به حضرت عبدالعظیم (ع) مراجعه کنید

آقابابا با اشاره به اینکه حضور حضرت عبدالعظیم در شهرری باعث اتحاد شیعیان و قوت گرفتن آنها شد اظهار کرد: یکی دیگر از برکات حضور حضرت عبدالعظیم (ع) در ایران آشنایی مردم با اسلام ناب و مکتب اهل بیت بود. متأسفانه تبلیغات سوء دشمن باعث شده بود که بالای منابر، حضرت علی(ع) را لعن بفرستند. وجود پربرکت آقا سیدالکریم(ع) این نوید را برای ما آورد که مردم با شیعه، با حضرت علی(ع) و اهل بیت (ع) آشنا شدند.

وی خاطرنشان کرد: حضرت عبدالعظیم نقطه ثقل و یک آهن‌ربای قوی بود که دائماً شیعیان به ایشان مراجعه می‌کردند. حضور این بزرگوار در ایران برکاتی داشت که هنوز هم ما از آنها متنعم هستیم. آقا سیدالکریم(ع) یک عالم و مجتهد انقلابی بود. یعنی ایشان در همه حال امام‌شناس و پیرو رهبر و امامش بود. این‌طور نبود که فقط یک گوشه بنشیند و نماز و عبادت کند. ایشان در متن کار بود، در رأس امور مردم بود. یک آدم انقلابی و اصیلی بوده که واقعاً در دل مردم نفوذ کرده بوده است.

انتهای پیام/4028/