ارزیابی شما در ارتباط با وضعیت نوسازی بافت فرسوده و نظارتی که از جانب کمیسیون تخصصی آن دارد بر فعالیت‌های شهرداری انجام می‌شود چیست؟
- موضوع بافت فرسوده یک موضوع و در اصل یک پدیده چند بُعدی است و اساساً بحث ایجاد بافت‌های فرسوده، ناپایدار و بدمسکنی به مفهوم کلانش، طی چندین دهه و بیش از 100 سال گذشته تا به حال ایجاد شده و رقم خورده است، لذا امکان حل این چالش و پاک کردن این موضوع از مشکلات شهرها و کلان‌شهرها در یک بازه زمانی پنج ساله یا 10 ساله اساساً امکان‌پذیر نیست و به همین دلیل هم طی دهه‌های گذشته رویکردهای مختلفی برای نحوه مداخله و از بین بردن مشکل بافت فرسوده تجربه شده است. رویکردهایی مثل نوسازی و صرفاً درجاسازی که بسیار شایع بوده و در شهرها و در شهرداری تهران به آن تأکید شده بوده است. در بازه بعدی رویکرد احیا، نوسازی و بهسازی بوده، یعنی در کنار نوسازی، احیا و بهسازی هم بوده. منتهی آخرین نسل مداخله که امروزه در دنیا و در کشور ما و در شهر تهران ملاک عمل است، رویکرد بازآفرینی شهری است. بازآفرینی شهری در اصل فراتر از صرف نوسازی، بهسازی و احیا است بلکه در اصل بازآفرینی شهری با یک رویکرد جامع‌نگرانه به همه مؤلفه‌های حوزه بدمسکنی توجه می‌کند. به موضوعات مقاومت بنا و ناپایداری‌اش توجه می‌کند، به موضوع ریزدانگی و نفوذناپذیری توجه می‌کند، به موضوعات آسیب‌های اجتماعی‌اش توجه می‌کند، به مشکلات ترافیکی‌اش توجه می‌کند، به کمبود سرانه‌های خدماتی‌اش توجه می‌کند، به موضوع پروژه‌های محرک توسعه و کمبود آنها توجه می‌کند، به بهسازی محیطی و بازپیرایی نماهای آنجا توجه می‌کند، به موضوع فضای سبز و درختان آنجا توجه می‌کند، اساساً حتی به موضوع گفتمان حاکم بر فضاهای بافت فرسوده هم توجه می‌کند، همین پاتوق‌های محله‌ای که در برنامه‌های الگوی بازآفرینی توجه می‌کند و الان در شهرداری تهران این الگو دارد انجام می‌شود و در اصل کاری که الان داریم انجام می‌دهیم، به‌جز بسته‌های تشویقی که مؤثر هم هستند از نظر شهرداری، آن هم حذف دریافت عوارض از کسانی که در بافت فرسوده ساخت و ساز می‌کنند است و هیچ عوارضی از آنها دریافت نمی‌شود، حتی برای طراحی نما به آنها یارانه داده می‌شود و حتی با بقیه سازمان‌های خدمات‌رسان در قالب ستاد بازآفرینی شهری، تصمیم گرفته شده که آنها هم در واگذاری انشعابات مختلف اعم از آب، برق، گاز، تلفن و ... تسهیل‌گری کنند و غیر از تسهیل‌گری، کمک کنند، حتی به‌صورت رایگان این را انجام دهند که در یک‌سری از نقاط شروع شده ولی هنوز کاملاً عملیاتی نشده است.
عدم دریافت عوارض در شهرداری آغاز شده است؟
- بله. الان خیلی وقت است. از دوره گذشته اصلاً ما در کمیته شهرسازی تصمیم گرفتیم و عملیاتی شده است. علاوه بر این رویکرد را از این بسته‌های تشویقی کمّی به حوزه کیفی انتقال دادیم. یعنی در بودجه سال 98 علی‌رغم مشکلات جدی که در حوزه درآمدی داریم، بودجه حوزه بهسازی محیطی را بیش از 300 درصد اضافه کردیم و الان سازمان نوسازی شهرداری تهران در محلات هدف بافت‌های فرسوده مجموعه قابل توجهی از پروژه‌های بهسازی محیطی، ایجاد پاتوق‌های محله‌ای، ایجاد فضاهای سبز و باز با توجه به فقر مطلق این محلات از داشتن چنین فرصت‌هایی را شروع کرده. علی‌رغم اینکه در بحث پروژه‌های عمرانی در شهر تهران به‌لحاظ مشکلات مالی به‌هرحال مشکل داریم اما سازمان نوسازی در بافت فرسوده این کار را دارد به سرعت پیش می‌برد. همین هفته گذشته من از 18تا از این پروژه‌ها بازدید کردم. پیشرفت خوبی هم دارد و قرار شده پروژه‌های بیشتری را هم رقم بزنیم.
بیشتر در چه مناطقی انجام شده است؟
- بیشتر محلات هدف مناطق دارای بافت فرسوده. مناطق 15، 12، 11، 14 و مناطق دیگر هم هست. منتهی بحثی که الان ما به‌عنوان اولویت و رویکرد کمیسیون شهرسازی و معماری داریم این است که معتقدیم با توجه به مشکلات بسیار گسترده حوزه بافت‌های فرسوده و با توجه به طولانی بودن فرآیند تحقق‌پذیری الگوی بازآفرینی شهری، این مدیریت شهری می‌بایستی اولویت‌محور کار کند. یعنی چی اولویت‌محور کار کند؟ اعتقاد من این است که شهرداری تهران بیاید یک‌سری محلات الگو، هدف و بسیار محدود در حد چند محله انتخاب کند که امکان تحقق‌پذیری الگوی بازآفرینی شهری در آنجا زیاد است و بعداً همه اعتباراتش را معطوف کند فقط در آن محلات هدف به‌کار بگیرد. یعنی اگر قرار است مناسب‌سازی سطح معابر و میادین انجام شود، آنجا انجام شود. اگر قرار است مناسب‌سازی پیاده‌روها انجام شود، آنجا انجام شود. اگر قرار است بازپیرایی نماهای آنجا انجام شود، اگر قرار است باغاتی در سطح شهر تملک شود به‌صورت پراکنده که کار خوبی است و الان هم شروع شده، اینها بیاید معطوف شود فقط در محلات هدف که هم به‌لحاظ سرانه فضای سبز بسیار فقیرند، هم اینکه تبدیل کنیم به الگو. اگر قرار است بسته‌های تشویقی مؤثرتری را بدهیم، مثلاً دولت بسته‌های تشویقی‌اش را در همه جا و همه محلات پخش نکند، البته هنوز که چیزی نداده ولی اگر قرار شد بدهد، آنها را بیاورد در این محلات هدف. مثلاً شروع کنیم بگوییم این چهارتا محله را دیگر کلاً سیستم واگذاری انشعابات رایگان شد و اگر قرار است آنجا کار فرهنگی اجتماعی انجام شود، همین دفاتر نوسازان بروند با مردم کار کنند، وارد دیالوگ و گفتمان شوند و آنها را اقناع کنند برای تجمیع و برای نوسازی و بازآفرینی، آنجا انجام شود. این باعث می‌شود ما در این دو سال باقی مانده شورا بتوانیم چند محله را به‌عنوان الگو به جامعه معرفی کنیم. تأثیر این کار در ادامه راه بسیار بسیار بیشتر از این است که به‌صورت پراکنده در این جغرافیای 700 کیلومتری، کارهای متفرقه، کارهای موازی و پراکنده انجام دهیم و هیچ‌جایی هم دیده نشده و تبدیل به یک رویکرد نشود. ما اگر یک مبانی نظری به‌عنوان بازآفرینی شهری داریم زمانی می‌توانیم این را تحقق‌پذیر کنیم و مهم‌تر از آن، تسری بدهیم به همه جغرافیای شهر و همه کشور که بتوانیم از آن در چند محله الگو بسازیم و این را ما شروع کرده‌ایم و امیدواریم که بتوانیم در این دو سال باقی‌مانده به این هدف نائل شویم.
موضوعی مطرح شده بود که در مدیریت شهری به اولویت‌های شورا توجه نمی‌شود و بر همین اساس تصمیمی گرفته شده...
- بله، من قرار است الان با تلویزیون صحبت کنم، شما هم بیا آنجا بگیر.
انتهای پیام/
