گتوند راه پس و پیش ندارد، جز «بای پس»/ شاید قصدشان تبدیل خوزستان به قطب تولید خیارشور جهان بود!

اسماعیل کهرم در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا در واکنش به راه حلی که اخیرا برای حل معضل نمک در سد گتوند به نام «مدیریت مخزن» اعلام شده است، اظهار کرد: با این کارها فقط می‌خواهند دهان مردم را ببندند. مسئله این است که اینها آمدند و در دولت اصلاحات ساخت سد گتوند را بدون مطالعات آغاز کردند، در حالی که این سد اصلا ارزیابی زیست‌محیطی ندارد.

وی اضافه کرد: گنبد نمکی که اکنون می‌گویند در سد گتوند وجود دارد، قبل از ساخت سد، معدن نمکی بود که از آن آب برداشت می‌کردند اما در زمان ساخت سد گتوند، گفتند چرا ارتفاع سد را چند متر بالاتر نبریم تا بزرگترین سد خاکی جهان شود و در نظر نگرفتند که اگر ارتفاع آن چندمتر بالاتر برود، آب بیشتری هم در پشت سد جمع می‌شود. در نتیجه دریاچه پشت سد وسیع‌تر شده و آب به گنبد نمکی می‌رسد و این اتفاقی که نباید، می‌افتد و نمک گنبد در آب کارون حل می‌شود.

کهرم یادآور شد: وقتی که گنبد نمکی در آب حل شد و آب را شور کرد، مزرعه‌داران و کشاورزان پایین دست سد گتوند اعتراض کردند و مجری پروژه برای سرپوش گذاشتن روی اشتباه خود، یکی از عظیم‌‌ترین خاکبرداری‌های ایران را انجام داد و روی این گنبد نمکی را به ارتفاع سه متر با خاک و شن پوشاند و نام آن را «پتوی رسی» گذاشت تا مانع از حل شدن نمک در آب شود.

به باور مشاور عالی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور از آنجا که استفاده از پتوی رسی هم در جلوگیری از حل شدن نمک در آب پشت سد گتوند موثر نبود، پتوی رسی ترک خورد و فرو ریخت و مقدار زیادی نمک در آب سد گتوند حل شد چرا که خاصیت گنبدهای نمکی این است که آب را جذب می‌کنند و با گذشت زمان بزرگتر می‌شوند و مجری طرح این موضوع را مدنظر نداشت.

او تاکید کرد: اکنون دیگر درباره سدی که می‌گویند بزرگترین سد خاکی جهان است و تالارهایی برای نمایش دارد و 10 هزار سال عمر می‌کند، هر کاری کنند باخته‌اند و با ارائه راهکارهای مقطعی فقط می‌خواهند دهان مردم را ببندند.

کهرم معتقد است که در چنین شرایطی برای جبران مافات، بهترین راهکار این است که آبی را که در منطقه وجود دارد، چندین کیلومتر «بای پس» کنند تا سد را دور زده و از کنار آن رد شود.

او گفت : «بای پس»، یعنی دور زدن سد؛ استفاده از این روش برای حل معضلات گتوند، یعنی استفاده از کانالی که از کارون3 می‌آید و به سد گتوند که رسید آن را دور می‌زند و مجددا به کارون می‌پیوندد. این کانال وارد سد کارون نمی‌شود که دریاچه تشکیل شده و آب آن شور شود.

کهرم یادآور شد: دانشگاه تهران پیشنهاد داده بود که برای حل معضل نمک در سد گتوند از حوضچه‌های تبخیری استفاده شود، در صورتی که با این کار سفره‌های آب زیرزمینی منطقه نیز شور خواهد شد. یا اینکه گفته بودند سد کارون3 را از گردش خارج کنیم تا آب زیاد و نمک کم شود اما این روش هم کارساز نبود و در نهایت سد گتوند که برق‌آبی و قرار بود هم آب جمع و هم الکتریسیته تولید کند، آب حتی به نزدیکی توربین‌هایش هم نرسید.

مشاور عالی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور همچنین به شوخی گفت: شاید هم از ابتدا قصدشان این بوده که خوزستان را به قطب تولید خیارشور در جهان تبدیل کنند، چون اکنون دیگر هر آنچه پایین بکارند چیزی می‌شود شبیه به خیارشور.