گلخانهای هوشمند برای رفع نگرانیهای صنعت تولید بذر
گروه استانهای خبرگزاری آنا- احسان عربی مفرد؛ شهر دهاقان یکی از قطبهای گلخانهای استان اصفهان بوده که بالغ بر 160 هکتار گلخانه کاشت سبزی و صیفی در آن فعال بوده و در اختیار بخش خصوصی است و اکثر کشاورزان این شهرستان از کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی صنعتی در بخش گلخانه روی آوردهاند.
کشت غالب در این گلخانهها، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای، خیار، کلم بروکلی و دیگر صیفیجات است و در بخشهایی از این گلخانهها، گلهای تزئینی رز و لیلیوم و ... کاشت میشود.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان که در کیلومتر 3 جاده دهاقان با همت بلند مردم و تلاش جمعی از معتمدان و مسئولان، اسفند 1366 مجوز فعالیت گرفت، همزمان با صدور بخشنامههای اولیه دانشگاه آزاد اسلامی و ابلاغ جدی آن در سال 94 مبنی بر کسب درآمدهای غیرشهریهای برای تأمین بخشی از هزینههای خود در قالب کسب درآمد و با توجه به وضعیت شهرستان از لحاظ تولیدات کشاورزی و در قالب امور دانشبنیان، مقدمات اخذ مجوز راهاندازی گلخانه و مرکز تحقیقات گلخانهای را آغاز کرد و بعد از بررسی و تأیید مراجع ذیصلاح، گلخانهای مجهز و تمام اتوماتیک را برای کاشت چندمنظوره سبزی و صیفی، کاشت بذر و تولید نشاء به مساحت 6 هزار و 240 مترمربع در ضلع جنوب غربی این دانشگاه بنا کرد.
سرپرست وقت واحد دهاقان بعد از چند ماه از اخذ مجوز اعلام کرد که عملیات ساخت نخستین مجتمع کشت اتوماتیک و هوشمند گلخانهای این دانشگاه از اوایل سال جاری(94) کلید خورده و با پیگیریهای انجام شده، بیش از ۹۰ درصد پروژه در زمینی به مساحت 3 هزار متر مربع رو به پایان است.
مهر 94 بود که فاز نخست گلخانه محصولات کشاورزی تمام هوشمند دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان بهطور رسمی گشایش یافت و آذر 94 پس از کاشت بذر اصلاح شده هیبرید و در مدت زمان لازم، مقدار هشت تُن گوجه فرنگی بهعنوان نخستین محصول تولیدشده در این گلخانه راهی بازار مصرف شد.
پس از کمتر از دو ماه، بهمن 94 و بعد از تمام مراحل ساخت و تجهیز فاز نخست گلخانه تمامهوشمند واحد دهاقان، فاز دوم این گلخانه به زیر کشت فلفل دلمهای رفت و کشت زعفران نیز از برنامههای جدید این دانشگاه اعلام شد.
تیر 95 بود که ۱۵ تُن فلفل دلمه تولیدشده بهعنوان محصول فاز دوم گلخانه هوشمند دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان راهی بازار مصرف شد و مسئولان این دانشگاه از تداوم و گسترش کشت گلخانهای خبر دادند. آبان 96 هم برداشت محصول زعفران از مزرعه زعفران دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان آغاز شد که به گفته مسئولان برداشت این محصول برای ایجاد تنوع در منابع درآمدی و در راستای تحقق درآمدهای غیرشهریهای و از مزرعه یک هکتاری کاشت زعفران صورت گرفت تا این دانشگاه سهمی در تولید ملی و طرحهای اقتصادی داشته باشد.
مرداد سال گذشته هم سیدحسن حجازی رئیس فعلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان در گفتگو با خبرنگار آنا از تلاش برای ایجاد هلدینگ بستهبندی و صادرات محصولات گلخانهای با برند این دانشگاه خبر داد و اظهار کرد که در راستای کسب درآمدهای غیرشهریهای در واحد دانشگاهی دهاقان، درصدد اخذ مجوز ایجاد هلدینگ بستهبندی و صادرات محصولات گلخانهای در زمین ۷۰ هکتاری این دانشگاه هستیم و وجود چند سوله با قابلیت تغییر کاربری و احداث سردخانه در واحد دهاقان از مزایای آغاز این طرح است.
بعد از این مراحل بود که دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان بهمنظور تولید بذر به کمک شرکت دانشبنیان نگین بذر واحد اصفهان، گلخانهای را برای تولید بذر خیار هیبرید به بهرهبرداری رساند و اواخر تیر 98 برداشت بذر از این گلخانه آغاز شد.
به گزارش آنا، این گلخانه ابتدا به کاشت چندمرحلهای فلفل دلمهای، خیار و گوجه فرنگی اختصاص داشت و اکنون در قالب قراردادهای مرکز حقوقی دانشگاه آزاد اسلامی و با مشارکت بخش خصوصی به تولید بذر پرداخته است و کشت در زمینهای مربوط به کشت زعفران نیز همچنان ادامه دارد.
جای تولید بذر به روش هیبرید خالی بود
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان به خبرنگار گروه استانهای خبرگزاری آنا درباره ورود گلخانه این دانشگاه به پروژه بزرگ تولید بذر هیبرید میگوید: «در بخش گلخانههای سبزی و صیفی، دو مرحله اصلی محصول انجام میگیرد، مرحله کاشت و پرورش نشاء و مرحله عملآوری و کاشت نشاء و تبدیل به بوته ثمرده؛ اما در این زنجیره تولید، جای تولید بذر خالی است، تولید بذر به روش هیبرید، کاشت بذر و پرورش نشاء، عملآوری نشاء و پرورش بوته ثمرده.»
سید حسن حجازی میافزاید: «زمان گذشته در این زنجیره، بذر مورد نیاز با خروج مبالغ کلان ارز از کشورهای اروپایی مانند هلند، لهستان و ترکیه تأمین میشد؛ اما اخیراً و با افزایش نرخ دلار و بحث تحریمهای غیرنفتی تحمیل شده به کشورمان، واردکردن بذر به نرخهای بالایی رسیده است بهگونهای که برای مثال یک عدد بذر خیار برای تولید نشاء قبلاً با هزار و 500 ریال تأمین میشد که این مبلغ اکنون به 8 هزار ریال رسیده است و موضوع باعث نگرانی این صنعت شده بود.»
وی یادآور میشود: «بهتازگی با اقدام دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان و همکاری با شرکت دانشبنیان نگینبذر وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) بهمنظور تولید بذرهای اصلاحشده و از نژادهای مختلف صیفیجات مانند خیار، فلفل دلمهای و گوجه فرنگی و اخذ موفقیت در تولید بذرهای باکیفیت قابل قبول تا حدودی این نگرانی مرتفع و در حال حذف شدن از این صنعت است.»
ساخت گلخانه تولید بذر هیبرید در دهاقان
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان اظهار میکند: «با انجام رویکرد دانشگاه آزاد اسلامی در نسل چهارم دانشگاه، یعنی دانشگاه دانشبنیان و کارآفرین، واحد دهاقان تولید بذر هیبرید را در دستور کار خود قرار داده است و در نظر دارد در طرح توسعه فضای گلخانهای خود، گلخانه تولید بذر هیبرید خود را در خود شهرستان و در مقیاسی بسیار بزرگتر ساخته و به تولید بیشتر بذر هیبرید اهتمام ورزد.»
حجازی با بیان اینکه واحد دهاقان در این راستا همکاری نزدیک خود را برای دستیابی به این مهم با شرکت نگین بذر واحد اصفهان (خوراسگان) آغاز کرده است به آنا میگوید: شرکت دانشبنیان «نگینبذر دانش» با بهرهگیری از اعضای هيئت علمی و متخصصان اصلاح نباتات، بيوتكنولوژی، بيماریهای گياهی و زراعت و کسب تجارب ارزنده و تحقیقات مستمر در بیش از یک دهه گام محکمی در راستای تحقق شعار اقتصاد مقاومتی و رونق تولید ملی برداشته و اقدام به اصلاح و تولید بذر صيفی (خيار، گوجه، فلفل، بادمجان، پياز، هندوانه و خربزه) و دانه روغنی كنجد در کشور کرده است.
به گفته وی، اين مجموعه كه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) مستقر است، زیرپوشش حمایتهای معاونت علمی و فناوری رياست جمهوری، سازمان جهاد كشاورزی استان اصفهان و مؤسسه تحقيقات ثبت و گواهی بذر و نهال است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، هدف اصلی اين مجموعه را توليد بذر هيبريد با عملكرد بالاتر، كيفيت مطلوب، مقاوم به بيماریها و آفات و سازگاری به شرايط آب و هوایی ايران در مقایسه با ارقام بومی، تودههای محلی و کولتیورهای خارجی دانسته و یادآور میشود: «به همین منظور با استفاده از روشهای اصلاح كلاسيک و مدرن موفق به ايجاد جمعيت پايه، لاين خالص و بذرهای هيبريد شده است.»
به گزارش آنا، شرکت دانشبنیان «نگینبذر دانش» که اکنون با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان و استفاده از امکانات و ظرفیتهای گلخانه هوشمند این دانشگاه و بهکارگیری جوانان مستعد و توانمند این شهرستان توانسته بذر هیبرید خیار گلخانهای را بهصورت انبوه تولید کند، امید دارد با همکاری و توجه ویژه مسئولان این شهرستان بتواند گام محکمی در راستای خودکفایی بذور هیبرید در کشور بردارد.
گلخانه واحد دهاقان دارای بخاریهایی با قابلیت روشن و خاموش شدن اتوماتیک طبق دمای محیط از طریق سنسور، دریچههای کنترل جانبی و سقفی با قابلیت نمایش موقعیت دریچهها بر روی نرمافزار، تقسیم فنهای سالن به دو گروه و تعیین دمای مطلوب مجزا برای کارکرد هر گروه، ایستگاه آبیاری، ایستگاههای مهپاش، پرده و روشنایی، ایستگاه فنی چرخش با قابلیت یکنواخت نگهداشتن دمای سالن، استفاده از سنسورهای الکترونیکی دقیق به جای سنسورهای مکانیکی -که باعث کاهش مصرف برق و سوختهای فسیلی و جلوگیری از تنشهای رطوبتی و دمایی میشود- است؛ همچنین تمام عملیات انجامشده در سالن این گلخانه بهصورت نرمافزاری و اتوماتیک از طریق اینترنت، سیستم و اعلام هشدار از طریق پیامک بر روی گوشی همراه قابل کنترل است.
انتهای پیام/4062/پ
انتهای پیام/