شفافیت در پارلمان‌های دنیا چه سازوکاری دارد؟ / از اپلیکیشن موبایلی تا حضور مردم در جلسات کمیسیون‌ها

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا – حسین ارجلو؛ در بخش اول این گزارش به مخالفت نمایندگان مجلس شورای اسلامی با شفافیت آراء و نمونه‌هایی از عملکرد مجلس‌های آمریکا، انگلیس و فرانسه ذکر شد. عملکرد شفاف و بدون شائبه، یکی از پارامترهای سلامت سازوکارهای حکومت‌ها به شمار می‌آیند که کشورهای پیشرفته صنعتی، همگی از آن برخوردار هستند. مخالفت برخی وکلای ملت با این رویه بسیار ضروری را می‌توان با تلاش برای مصونیت بخشی به رانت‌ها و مخفی ماندن زدوبندها مرتبط دانست و همان‌گونه که در علم پزشکی، محیط تاریک، بستر رشد میکروب‌ها تلقی می‌شود، در مناسبات اقتصادی و اداری نیز شفاف نبودن، عامل بسیاری از سوءاستفاده‌ها خواهد شد، ضمن اینکه با «شعار دانستن حق مردم است» نیز کاملاً مغایرت دارد. در ادامه، به نمونه‌های دیگری از شفافیت در مجلس‌های دنیا می‌پردازیم.

پارلمان اروپا

پارلمان اروپا از 751 نماینده تشکیل‌شده که در فرایند انتخاباتی از 28 کشور اروپای واحد به این نهاد قانون‌گذاری راه می‌یابند. این سازمان از 22 کمیسیون‌ها، 44 نمایندگی در سایر کشورها و 7 گروه سیاسی تشکیل‌شده است. در ابتدای ورود به وب‌سایت، اولین جمله‌ای که در میانه صفحه خودنمایی می‌کند، این است: «(از اخبار پارلمان)‌ مطلع بمانید.»

در این قسمت، پخش مستقیم صحن علنی و کمیسیون‌ها، ویدئوهای آرشیوی و قابل جستجو، جدول زمانی برگزاری جلسات پارلمان، جدول برنامه‌های روز شامل کنفرانس‌های خبری و نشست‌های کمیسیون‌ها، امکان اطلاع یافتن از جزئیات رویدادهای این سازمان مهم اروپایی به‌صورت کاملاً شفاف و قابل‌استفاده فراهم‌شده است. این در حالی است که نمایندگان این نهاد قانون‌گذاری موظف‌اند جزئیات هدایایی را که دریافت می‌کنند نیز در اختیار مسئولین این نهاد قرار دهند.

همچنین لیستی الفبایی از نمایندگان با قابلیت جستجو در دسترس است. علاوه بر این نقشه‌ای از اروپا آماده شده که با کلیک روی آن‌ها، کاربر به لیست نمایندگان کشورهای مختلف این قاره دسترسی دارد. پس از انتخاب نماینده موردنظر، نمایه کاملی از مشخصات وی ازجمله تاریخ تولد، مسئولیت‌ها و کمیسیون‌هایی که در آن عضو است و آخرین فعالیت‌های او در اختیار کاربران قرار گرفته است. همچنین پی‌دی‌اف و فایل وردی فعالیت‌های اخیر او در حوزه‌هایی که پارلمان اروپا ورود کرده، قابل دانلود است.

پل‌های ارتباط ایمیلی، اتصال به توئیتر، فیس‌بوک و وب‌سایت شخصی وی نیز در بالای این صفحه قرار گرفته و برای مراجعه حضوری و مکالمه تلفنی، دو آدرس و چندین شماره تلفن در بروکسل و محل نمایندگی در شهری که از آنجا انتخاب‌شده، در صفحه شخصی نماینده موردنظر در پارلمان اروپا دیده می‌شود. نکته دیگر، بازنشر اخبار نمایندگان و اظهارات و موضع‌گیری‌های آن‌ها در فضای مجازی با دسته‌بندی زمانی نیز فراهم‌شده است.

ژاپن

قوه مقننه ژاپن که به آن Diet می‌گویند دارای دو مجلس است: مجلس نمایندگان و مجلس مشاوران. «دایت» تنها نهاد قانون‌گذاری ژاپن است و اختیارات دیگری نیز دارد. هر کدام از این مجالس، وب‌سایت مختص به خود را دارند اما نکته خاص در مجلس مشاوران این است که مردم علاوه بر حضور در جلسات پارلمان، می‌توانند با دو شرط در جلسات کمیسیون‌ها و کمیسیون تحقیقات قانون اساسی نیز شرکت کنند. ارتباط ایمیلی با نمایندگان و پخش مستقیم اینترنتی جلسات علنی و کمیسیون‌ها نیز از دیگر امکاناتی است که در وب‌سایت قرار گرفته است.

مالزی

در بدو ورود به سایت پارلمان مالزی، تبلیغ اپلیکیشن موبایلی این نهاد قانون‌گذاری جلب‌توجه می‌کند. این نرم‌افزار در پلتفرم اندروید و آی. او. اس طراحی‌شده و مشخصات اعضای مجلس سنا و نمایندگان و عملکرد آن‌ها شامل آراء مخالف و موافق به سهولت در اختیار کاربر قرار گرفته است. در سایت مجلس مالزی نیز جزئیات لحظه‌به‌لحظه قانون‌گذاری به‌صورت نوتیفیکشن به اطلاع کاربران می‌رسد و عملکرد و مواضع نمایندگان به تفکیک و دسته‌بندی‌شده برحسب لوایح و طرح‌ها و تاریخ برگزاری جلسات، پخش زنده جلسات پارلمان در اختیار مردم قرار دارد.

ترکیه

«مجلس ملی کبیر ترکیه» به‌صورت رسمی از سال 1920 تأسیس شد اما از سال 1908، روند قانون‌گذاری در این کشور وجود داشته است. وب‌سایت مجلس ترکیه متن همه صورت‌جلسات را از سال 1908 در قالب پی‌دی‌اف و فایل متنی در دسترس قرار داده که از قابلیت جستجو نیز برخوردار است. افزون بر این، از سال 1994 برای پوشش زنده و خبری جلسات پارلمان این کشور، رادیو ترکیه، تلویزیون TRT 3، شبکه اینترنتی (www.tbmmtv.gov.tr) و شبکه تلویزیونی GNAT TV در حال فعالیت هستند. گفتنی است که شبکه GNAT TV وظیفه آرشیو کردن ویدئوی جلسات را نیز بر عهده دارد.

دانمارک

در پارلمان دانمارک، علاوه بر شیوه‌های اطلاع‌رسانی مجازی و تلویزیونی، بخشی به نام «مرکز اطلاع‌رسانی» پارلمان وجود دارد که چنانچه فردی خواستار اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه قانون‌گذاری و قوانین جاری در آن‌ها باشد، می‌تواند با کارشناسان این بخش تماس تلفنی برقرار کند یا به‌صورت ایمیلی سؤالات خود را مطرح کند. افزون بر این، همه رأی‌گیری‌های صحن علنی به تفکیک آرای مخالف، موافق و افراد غایب برای هر حزب، رأی نمایندگان حاضر و همچنین اسامی نمایندگان غایب در وب‌سایت پارلمان منتشر می‌شود.

با توجه به اینکه جمهوری اسلامی داعیه‌دار تمدن نوین اسلامی است، اطلاع‌رسانی از صدر تا ذیل و جزئیات تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌های مجلس شورای اسلامی، کمترین و حداقلی‌ترین مطالبه در راستای شفافیت به شمار می‌آید که انتظار می‌رود این خواسته بحق و بجا، در اولین فرصت برآورده شود.

انتهای پیام/4106/پ