شفافیت در پارلمان‌های دنیا / مردم جهان چگونه از عملکرد نمایندگان خود مطلع می‌شوند؟

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا – حسین ارجلو؛ همه تحولات شگرفی که در چله اول انقلاب اسلامی روی داده یا فتنه‌ها و تندبادهایی که از سر کشور گذشته، همه و همه به مدد حضور و مشارکت گسترده مردم در آنها بوده است. به تعبیر معمار کبیر انقلاب، «مردم صاحبان اصلی انقلاب و ولی نعمتان آن» هستند اما چرا برخی علی‌رغم سر دادن شعارهایی نظیر «دانستن حق مردم است»، این حق را از آنها دریغ می‌کنند؟ غائله‌ای که این روزها تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پا کرده‌اند و خواستار اعلام جرم علیه روحانی روشنگر و فاضلی شده‌اند که کاتالیزور «کمپین شفاف سازی» بوده، با کدام منطق انقلابی و حتی نرم بین‌المللی قابل قیاس است؟ جالب اینجاست که برخی نمایندگان محترم، در موعد مبارزات انتخاباتی، از اینکه مردم، محرم امور و مقدرات کشور هستند سخن به میان می‌آورند اما وقتی به اریکه قدرت تکیه می‌زنند، آنچه را مدعی‌اش بودند به فراموشی می‌سپارند. آیا درخواست شفاف‌سازی تصمیمات مجلس و اطلاع‌رسانی آن به مردمی که از خون خود و جوانانشان برای صیانت از آرمان‌های انقلاب گذشته‌اند، باید با «زیاده‌خواهی»، «عربده‌کشی» و چندین تهمت دیگر برچسب زده شود؟!

برای جماعتی که فکر می‌کنند مطالبه شفاف‌سازی، نوعی زیاده‌خواهی، دخالت در امور قوه مقننه و یا هر مداخله نامشروع و غیرقانونی دیگر است و کسی حق ندارد به حیاط خلوت آنها ورود کند، لازم است نمونه‌هایی از عملکرد پارلمان‌های دنیا را احصا کنیم تا مشخص شود که قرار گرفتن تصمیمات نهاد قانون‌گذاری کشور در اتاق شیشه‌ای برای نظارت عمومی به چه معناست. در بخش اول این گزارش، به عملکرد سه کشور اروپایی در این حوزه اشاره می‌شود.

انگلیس

نهاد قانون‌گذاری انگلیس، یکی از قدیمی‌ترین مجالس دنیاست که 804 سال سابقه فعالیت دارد. پارلمان انگلیس به دو بخش «عوام»‌ و «اعیان» تقسیم شده که در کشورهای دیگر مثل آمریکا به شکل مجلس نمایندگان و مجلس سنا به انجام وظایف خود مشغول‌اند. علی‌رغم اینکه نهاد قانون‌گذاری، جایگاه قانونی مهمی دارد اما این امر باعث نشده که جلسات مجلسین این کشور در هر سطحی به سمع و نظر مردم این کشور نرسد. بارها نمایندگان مجلس عوام و بحث‌های داغ آنها را از روی صندلی‌های سبز آن را دیده‌ایم اما جالب است بدانیم که حتی جلسات کمیسیون‌های تخصصی آن نیز به صورت زنده در قالب برنامه BBC Parliament پخش می‌شود. افزون بر پوشش زنده جلسات پارلمان انگلیس، نشست‌های دیگر اقمار بریتانیا (اسکاتلند، ایرلند شمالی و ولز)‌ نیز به صورت زنده پخش می‌شوند. این کانال تلویزیونی پیش از سال 1998 با نام «The Parliamentary Channel» فعالیت می‌کرد و پس از آن توسط بی بی سی خریداری شد.

این در حالی است که در وب‌سایت  parliamentlive.tv ویدئوی کامل جلسات و مباحث مطرح‌شده در مجلس عوام و اعیان، به تفکیک موضوعات، قابل دسترسی است و کاربران می‌توانند با مراجعه به آرشیو، موارد بیشتری را مشاهده کنند. همچنین جدول زمانی مشخصی با درج ساعت و روز، موعد برگزاری جلسات و موضوع آن را به اطلاع مراجعه‌کنندگان می‌رساند.

آمریکا

کنگره آمریکا (محل تشکیل جلسات مجلس نمایندگان و سنا)‌ افزون بر پخش زنده نشست‌ها در پلت‌فرم‌های مختلف، از وب‌سایتی بسیار قوی برخوردار است که شامل جزئیات همه قوانین تصویب شده و لوایح در دست بررسی است. کاربران می‌توانند با ثبت نام در سایت کنگره به آدرس www.congress.gov از ریزترین فعالیت‌های لوایح و طرح‌ها شامل خلاصه، متن، اقدامات، عناوین، متمم و اصلاحیه‌ها، اسامی نمایندگان حمایت‌کننده، کمیته‌ها و قوانین مرتبط را مشاهده کنند. همچنین، اطلاعات کامل و جامعی از نماینده یا سناتور ارائه‌کننده طرح‌ها و سابقه کاملاً شفافی از لوایحی که وی در آن دخیل بوده و اینکه روند آنها به کجا انجامیده، وجود دارد. نکته مهم دیگر این است که اطلاع لحظه‌ای از تغییرات لوایح شامل مواردی که پیش‌تر ذکر آنها گذشت، به صورت ایمیلی فراهم شده و هر کسی در هر نقطه از دنیا می‌تواند به این اطلاعات دسترسی داشته باشد.

پایگاه اینترنتی HouseLive.gov و www.senate.gov نیز به صورت زنده فرایند قانون‌گذاری در این مجالس را پخش می‌کنند و امکان دسترسی به ویدئوهای پیشین و آرشیوی نیز وجود دارد. همچنین وب‌سایت congress.gov/committees/video و شبکه تلویزیونی «سی. اسپن» به صورت مشترک، مسئولیت پخش زنده جلسات کنگره، کمیته‌ها و جلسات استماع در آنها را بر عهده دارند، ضمن اینکه همه این اطلاع‌رسانی‌ها به لحظه و به روز، از طریق شبکه‌های اجتماعی نیز انجام می‌شوند.

فرانسه

در فرانسه، قوه مقننه از «مجمع ملی» و «مجلس سنا» تشکیل شده و هر کدام به صورت مجزا، از یک وب‌سایت تعاملی برخوردارند. در سایت مجمع ملی، اطلاعات بسیار جامعی از نمایندگان وجود دارد و می‌توان آنها را بر حسب نام، حوزه انتخابیه و حتی وابستگی جناحی جستجو کرد. با کلیک روی نام هر نماینده، افزون بر اطلاعات متنی دسته‌بندی‌شده درباره عملکرد وی، اطلاعات نموداری نیز موجود است. بخش جذاب آن، نموداری است که به صورت کاملاً شفاف، از تعداد آراء موافق، مخالف یا ممتنع وی به لوایح تهیه شده و علاوه بر آن، ویدئوهای سخنرانی‌ها و موضع‌گیری نماینده مورد نظر با ذکر جزئیات قابل دسترسی است.

افزون بر این، شبکه تلویزیون دولتی ال. سی. پی، وظیفه پخش زنده نشست‌ها، اخبار، گفت‌وگوها و موضوعات مرتبط با طرح‌ها را برعهده دارد. هر کدام از این دو مجلس نیز از طریق وب‌سایت، نسبت به پخش صوتی و تصویری زنده نشست‌های خود اقدام می‌کنند. این در حالی است که خلاصه‌ای ویدئویی از اهم تصمیمات کمیته‌ها نیز در دسترس قرار گرفته است.

انتهای پیام/4106/پ