کریمی در گفتگو با آنا:
مسئولان و نویسندگان دفاع مقدس دنبال محصول زودبازده هستند/ شتاب‌زدگی، بزرگ‌ترین آفت ادبیات مقاومت
یک نویسنده حوزه دفاع مقدس گفت: هم مسئولان و هم نویسندگان دنبال محصول زودبازده هستند؛ لذا کتاب عمیق در حوزه دفاع مقدس کمتر نوشته می‌شود.
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، رقیه کریمی متولد تهران، كارشناس ارشد مترجمی زبان عربی، به دو زبان فارسی و عربی مشغول نوشتن داستان كوتاه است. بیشتر فعالیت‌های داستانی او برون‌مرزی و به زبان عربی است. همچنین در عرصه ترجمه نیز فعال است. وی تاکنون در حوزه داستان کوتاه مقاومت، برنده چند جایزه ملی و بین‌المللی شده است. خبرنگار خبرگزاری آنا به بهانه انتشار کتاب «یخ در بهشت» از انتشارات كتاب جمکران که شامل 12 داستان از 11 نویسنده، از جمله داستان «یک نقطه از جهنم» وی است، با این نویسنده گفتگو کرده است.
کریمی معتقد است که ما در کتاب‌های دفاع مقدس با ناپختگی و بی‌صبری مواجهیم. وی تأکید می‌کند حمایت‌ها و حمایت نکردن‌های بی‌دلیل، بخش کوچکی از موانع رسیدن به شاهکار ادبی است اگرچه دلایل فقط این‌ها نیست و باید گفت شتاب‌زدگی بزرگ‌ترین آفت ادبیات مقاومت است که شاید بزرگ‌ترین نقش را در کیفیت پایین برخی کتاب‌ها دارد.
نویسنده داستان «یک نقطه از جهنم» از مجموعه داستان‌های كتاب «یخ در بهشت» درباره موضوع داستانش گفت: «یک نقطه از جهنم» روایت سرنوشت یک زن بیولوژیست لبنانی است که با فریب در تیم تسلیحاتی صدام جهت ساخت سلاح‌های میکروبی قرار می‌گیرد و در ادامه راه متوجه می‌شود که قرار است آزمایش‌های میکروبی روی اسیران ایرانی انجام شود.
این نویسنده درباره انتخاب نام داستان گفت: علت انتخاب این نام، اتفاقی است که در این داستان رخ می‌دهد. چیزی شبیه به آخرین نقطه جهنم و شاید به جرأت به‌توان گفت این داستان تصویری از یک جهنم در این دنیا به مخاطبین نشان می‌دهد.
كریمی با اشاره به طرح اولیه داستان که از روی داستانی واقعی که در خاطرات «میخائیل رمضان» فردی شبیه صدام آمده است، خاطرنشان كرد: مدت‌ها بود كه درباره موضوع سلاح‌های میکروبی صدام و آزمایش‌های میکروبی بر روی اسرا فکر می‌کردم و احساس می‌کردم به این جنبه از جنگ آن‌طور که باید پرداخته نشده است! برای همین این سوژه را برای نگارش داستان برگزیدم.
وی در ادامه افزود: سرکار خانم موسوی دبیر مجموعه «یخ در بهشت» به نکاتی در نقد داستان من اشاره كردند که برخی از این نکات به نظر من کاملاً درست بود و اجرا شد و در مورد برخی دیگر كه تمایلی به تغییر آن نداشتم با هم گفتگو کردیم. به‌طور کلی کسی که داستان را می‌خواند خارج از فکر نویسنده قرار دارد، گاهی برخی از زوایای کار را که ازنظر نویسنده مغفول مانده، بهتر می‌بینند و این کمک خوبی به نویسنده می‌کند. به‌طور کلی ما در مورد نکات مورد نظر صحبت کردیم.
این نویسنده با اشاره به وجود خط قرمزهایی در نشر كتب دفاع مقدس و لزوم توجه به این خطوط قرمز عنوان كرد: ابتدا باید دید این خط قرمزها حاصل چیست. به‌طور کلی خط قرمز و چارچوب برای هر کاری لازم است؛ اما به‌طور طبیعی زیاده‌روی در هر کار همیشه مشکلاتی را در برداشته که در این مورد نیز صادق است.
كریمی با توجه به وجود خودسانسوری‌ها در نگارش آثار دفاع مقدسی گفت: به نظر من گاهی باید جنگ را بی‌تعارف نگاه کرد و همان‌طور که هست به آن پرداخت. نه از آن اسطوره‌سازی کرد و الگوهایی به جامعه ارائه کرد که قابلیت الگو شدن ندارند و نه بیش‌ازحد روی تلخی‌های جنگ مانور داد؛ اما نادیده گرفتن هر بخش از آن اشتباه است. گاهی باید از تلخی گفت، از ویرانی، آوارگی، سختی انتظار ... تا یادمان نرود که جنگ چهره زشتی دارد و خانمان‌سوز است.
وی در ادامه افزود: به‌طورکلی تعادل لازم است، نه سانسور حقایق و نگفتن دردها و نه فقط تمرکز کردن روی تلخی‌ها. جنگ را باید همان‌طور که هست دید و از آن نوشت.
كریمی با ذكر این نكته كه مطالعه این کتاب را به نسل جوان کشور به‌ویژه دختران توصیه می‌کنم، خاطرنشان كرد: کتاب «یخ در بهشت» با توجه به نثر روان و داستان‌های جذاب و تکیه بر موضوع زنان برای دختران این جامعه کتابی مفید و خواندنی است و بیانگر این است که زنان ظرفیت این را دارند که از قلب کلیشه‌ای خارج‌شده و تبدیل به یک توانایی منحصربه‌فرد بشوند.
نویسنده «یک نقطه از جهنم» با اشاره به محتوای داستانش در كتاب «یخ در بهشت» گفت: «یک نقطه از جهنم» داستان شیرینی نبود؛ اما قسمتی از واقعیت جنگ را با زبان داستان بیان کرد. به عنوان نویسنده این اثر، از این‌که داستان من باعث شد تا به قسمتی از جنگ نگاه دوباره بشود خوشحال بودم.
وی درباره اینكه به نقش زنان در دفاع مقدس که عمده آن مربوط به پشت جبهه در قالب پشتیبانی از جنگ، بخشی نیز در قالب نیروهای امدادی و گروه‌های پزشکی در مراکز درمانی و بخشی کوچک‌تری هم در قالب نیروی رزمنده، به‌ویژه در اوایل جنگ اشاراتی شده است، تأکید كرد: علاوه بر بانوانی که نقش مؤثری در دفاع مقدس داشته‌اند، باید به دسته دیگری از بانوان نیز اشاره کرد. آن‌هایی که فرزندانی آماده شهادت تربیت کردند و همسرانی که مانع حضور همسرانشان نشدند. هر رزمنده و نیروی مقاومی از دامن یک مادر مقاوم بر خواسته است. در حقیقت باید گفت مادر اولین کسی است که فرهنگ مقاومت و شهادت و عزت را به فرزندش می‌آموزد.
وی درباره نقش زنان در دفاع مقدس تصریح كرد: در این زمینه كار زیاد شده اما همه ما می‌دانیم که تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم.
راوی داستان «یک نقطه از جهنم» در پاسخ به این سؤال مبنی بر اینكه باگذشت 30 سال از پایان جنگ تحمیلی، برخی والدین شهدا که خاطرات فرزندانشان را در سینه دارند از دنیا رفته‌اند و در این زمینه نیاز به کار فوق‌العاده و جهادی است، گفت: به نظر من کیفیت جمع‌آوری خاطرات از کمیت و سرعت آن مهم‌تر است. قبل از هر چیزی، کسی که می‌خواهد خاطرات این عزیزان را جمع‌آوری کند باید توانایی کنترل و هدایت صحبت‌های این عزیزان را به مسائل مهم و کلیدی که موردنیاز به‌خصوص نویسندگان است داشته باشد.
كریمی با اشاره به اینكه هم مسئولان و هم نویسندگان دنبال محصول زودبازده هستند لذا کتاب عمیق در حوزه دفاع مقدس کمتر نوشته می‌شود، افزود: من مخالف این سرعت عمل هستم؛ مثلاً امروز یک شهید شاخص داریم چند ماه بعد کتابش در بازار است. چرا حداقل یکی دو سال روی این كتاب بیشتر زمان گذاشته نمی‌شود؟ عجله، مهم‌ترین دلیل ضعف و ناپختگی است. همچنین عدم شناخت کامل از فضایی که در آن می‌نویسیم؛ مثلاً رمان نوشتن از خرمشهر برای کسی که هیچ چیز از خرمشهر و سبک زندگی در آن در زمان جنگ نمی‌داند! خیال هر چقدر وسیع باشد کم می‌آورد. ما در کتاب‌های دفاع مقدس با ناپختگی و بی‌صبری مواجهیم و گاهی حمایت‌های بی‌دلیل و همچنین عدم‌حمایت‌های بی‌دلیل، بخش کوچکی از موانع رسیدن به شاهکار است اگرچه دلایل فقط این‌ها نیست. شتاب‌زدگی بزرگ‌ترین آفت ادبیات مقاومت است که شاید بزرگ‌ترین نقش را در بی‌کیفیتی ادبیات مقاومت دارد.
انتهای پیام/4028/
انتهای پیام/
